Türkiye’de üniversite mezunlarının iş bulma süresi uzadı, istihdam oranlarında da düşüş yaşandı. TÜİK’in yayımladığı 2024 Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri’ne göre lisans mezunlarının kayıtlı istihdam oranı %75’e geriledi. En yüksek istihdam tıp mezunlarında görülürken, sosyal bilimler alanı en düşük iş bulma oranıyla dikkat çekti. Veriler hangi bölümden mezun olanların daha hızlı iş bulduğunu ve en yüksek maaşları hangi alanların sunduğunu da ortaya koydu.
LİSANS MEZUNLARININ İSTİHDAM ORANI GERİLEDİ
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri 2024 raporuna göre, lisans mezunlarının kayıtlı istihdam oranı 2023 yılına göre azaldı.
2023’te %75,6 olan oran, 2024’te %75,0’a düştü. Ön lisans mezunlarında ise gerileme daha belirgin oldu; 2023’te %67,7 olan istihdam oranı bu yıl %66,4’e geriledi.
EN YÜKSEK İSTİHDAM ORANI TIP MEZUNLARINDA
İstihdamda zirve yine tıp bölümü mezunlarının oldu. Tıp mezunlarının kayıtlı istihdam oranı %96,4 ile tüm bölümler arasında ilk sırada yer aldı.
Onu özel eğitim öğretmenliği (%95,1), elektrik öğretmenliği (%92,4), dil ve konuşma terapisi (%91,9) ve elektronik öğretmenliği (%91,9) izledi.
SAĞLIK VE MÜHENDİSLİK ALANLARI ÖNE ÇIKTI
Alan bazında bakıldığında sağlık ve refah %86,7 istihdam oranıyla lider konumda.
Mühendislik, imalat ve inşaat alanları %82,9 ile ikinci sırada yer alırken; bilişim ve iletişim teknolojileri %78,7 ile üçüncü sırada kendine yer buldu.
ÖN LİSANS MEZUNLARINDA EN GÜÇLÜ İSTİHDAM: POLİS MESLEK EĞİTİMİ
Ön lisans seviyesinde en yüksek istihdam oranı %92,3 ile polis meslek eğitimi programında görüldü.
Bu bölümü elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtımı (%88,2) ve endüstriyel kalıpçılık (%87,4) izledi.
LİSANS MEZUNLARI ORTALAMA 14,4 AYDA İŞ BULUYOR
2024’te lisans mezunlarının ilk iş bulma süresi ortalama 14,4 ay oldu. Bu oran bir önceki yıl ile aynı kaldı.
Ön lisans mezunlarında ise ortalama ilk iş bulma süresi 16 aya çıktı.
EN HIZLI İŞ BULAN MEZUNLAR: DİL VE KONUŞMA TERAPİSTLERİ
Lisans mezunları arasında iş bulma süresi en kısa olan bölüm dil ve konuşma terapisi oldu. Mezunlar ortalama 2,2 ayda iş bulabiliyor.
Tıp mezunları 4,1 ay, özel eğitim öğretmenliği 4,3 ay, eczacılık 5,1 ay ve ebelik 7,6 ayda ilk işine kavuşuyor.
PİLOTAJ, KAZANÇTA ZİRVEYİ KİMSEYE BIRAKMADI
Kazanç sıralamasında açık ara farkla pilotaj bölümü birinci oldu. Onu matematik mühendisliği, uzay mühendisliği, tıp ve uçak mühendisliği takip etti.
Ön lisans seviyesinde ise polis meslek eğitimi en yüksek kazanca sahip bölüm olarak öne çıktı.
KENDİ ALANINDA ÇALIŞAN MEZUNLARIN ORANI ARTIŞTA
Lisans mezunlarının kendi alanında çalışma oranı 2024’te %56,1’e yükseldi.
Bu oran ön lisans mezunlarında %51,0 olarak gerçekleşti.
Sağlık ve refah alanı %79,9 ile en yüksek uyum oranına sahip olurken, sosyal bilimler, gazetecilik ve enformasyon alanında çalışanların yalnızca %20,1’i kendi alanında iş bulabildi.
SOSYAL BİLİMLER MEZUNLARI RİSK ALTINDA
Verilere göre sosyal bilimler alanındaki mezunlar hem istihdam oranı hem de alan uyumu açısından en zayıf konumda.
Bu farkın nedeni pratik beceriler gerektiren mesleklerin iş piyasasında daha hızlı karşılık bulması.
SAĞLIKTA VE MÜHENDİSLİKTE “İŞ GARANTİSİ”
2024 verileri üniversite tercih dönemlerinde öğrencilerin kararlarını etkileyecek türden.
Sağlık, mühendislik ve bilişim alanları mezunlarına istikrarlı bir iş imkanı sunarken; sosyal bilimler mezunlarının istihdamda zorlandığı görülüyor.
İş bulma süresinden kazanca kadar hemen her göstergede “sağlık ve teknoloji temelli meslekler” geleceğin en güvenli limanı olmaya devam ediyor.
