Tüm dünyada tek gündem var: İsrail - İran krizi... İsrail, dün gece başlayan saldırılarına gün içerisinde de devam etti. İsrail, son olarak da Tebriz Havaalanı'nı hedef aldı. Uluslararası toplum, İsrail’in İran’a düzenlediği, çok sayıda sivilin hayatını kaybetmesine neden olan saldırıyı kınadı.
İşte ülkelerin İsrail'in saldırısı hakkında yaptığı açıklamalar:
TÜRKİYE
İsrail’in İran’a düzenlediği hava saldırısı uluslararası kamuoyunda ve Türkiye’de büyük yankı uyandırdı. Saldırıya ilişkin yapılan açıklamalarda, bu eylemin uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğu vurgulanarak, İsrail’in bölgede stratejik istikrarsızlığı körükleyen bir çizgide ilerlediği ifade edildi.
“Daha fazla kan ve yıkım görmek istemiyoruz”
Yapılan açıklamada, İsrail'in saldırısının bölgeyi daha büyük bir çatışmanın eşiğine sürükleyebilecek bir provokasyon olduğu vurgulandı. Özellikle İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin hız kazandığı bir dönemde bu saldırının gerçekleşmesi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin diplomasiyi dışlayan, saldırgan politikalarının bir yansıması olarak değerlendirildi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“İsrail'in İran'a düzenlediği hava saldırısını en güçlü şekilde kınıyoruz. Bu saldırı, uluslararası hukuku açıkça ihlal etmekte ve bölgedeki stratejik istikrarsızlığı körüklemektedir. Orta Doğu’da daha fazla kan ve yıkım görmek istemediğimizi tekraren ifade ediyor, savaşın yayılmaması için uluslararası toplumu acilen harekete geçmeye çağırıyoruz.”
AK Parti’den sert açıklama: “Barbarca bir saldırganlık”
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik de sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, İsrail’in saldırısını “vahşi ve barbarca” sözleriyle nitelendirdi. Çelik, bu eylemin hiçbir meşruiyeti olmadığını vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı:
“Bu hukuksuz saldırıyı en güçlü şekilde kınıyoruz. İsrail saldırısının hiçbir meşruiyeti ve gerekçesi olamaz. Bu barbarca bir saldırganlıktır. Cumhurbaşkanımızın Netanyahu hükümetinin soykırımcı eylemlerine karşı yaptığı uyarılar dikkate alınmalıdır.”
Ömer Çelik ayrıca, Gazze’deki İsrail saldırılarının uluslararası baskı ile gündemde olduğu bir dönemde dikkatleri başka yöne çekmek için bu yeni saldırının gerçekleştirildiğini iddia etti.
“ABD ile İran arasındaki müzakereler sürerken İsrail'in bu saldırıyı yapması, tüm diplomatik çabalara düşmanca davrandığını bir kez daha göstermiştir. İsrail saldırganlığı tüm dünya için tehdittir. Bu tehdide karşı tüm dünya, ortak ve somut tedbirler almalıdır.”
İTALYA
İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, X hesabından yaptığı paylaşımda, İsrail’in İran’a saldırmasıyla ilgili gelişmeleri Bakanlığın kriz masasından takip ettiğini ve bölge ülkelerindeki büyükelçileriyle görüştüğünü belirtti.
Tajani, İtalya televizyon programı “Mattino 5”e yaptığı açıklamada, “İsrail saldırılarının bittiğine inanmıyorum.” dedi.
İsrailli mevkidaşı Gideon Saar ile telefon görüşmesi yaptığını belirten Tajani, 'İran ile bir tırmanıştan kaçınılması çağrısında bulundum. İsrail halkıyla dostluğumuzu yineledim ama Gazze’de ateşkese ihtiyaç duyulduğunu vurguladım. İsrail’den, Hamas’a karşı savaşı fiilen kazanmışken sivil halkı korumasını istiyoruz.' diye konuştu.
İtalyan Bakan, ayrıca İranlı mevkidaşı ve nükleer dosyada arabuluculuk yapan Umman Dışişleri Bakanı ile de görüşeceğini söyledi.
Tajani, İtalya’nın tutumunun diyalogdan yana olduğunu belirterek, “Durumun oldukça karmaşık olduğunun farkındayız ancak diplomasi dışında bir çözüm yok. Çatışmaların en kısa zamanda sona ermesini umuyoruz çünkü eylemler ve tepkiler tehlikelidir, bölgedeki durum patlama noktasına gelebilir.' yorumunu yaptı.
FRANSA
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, X hesabından yaptığı açıklamada, ülkesinin ortaklarıyla Orta Doğu'daki gelişmeleri azami dikkatle takip ettiğini belirtti.
Barrot, 'Tüm tarafları itidalli davranmaya ve bölgesel istikrarı tehlikeye atabilecek her türlü gerilimden kaçınmaya çağırıyoruz.' ifadesini kullanarak, önceliklerinin Fransa vatandaşlarının ve çıkarlarının güvenliği olduğunu ve buna göre duruşlarını uyarladıklarını kaydetti.
Fransa'nın İran’ın nükleer programına dair ciddi endişelerini, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından kısa süre önce kabul edilen kararla da beraber defaatle dile getirdiğini belirten Barrot, 'İsrail’in herhangi bir saldırıya karşı kendini savunma hakkını tekrar ifade ediyoruz.' değerlendirmesinde bulundu.
Barrot, gerginliği azaltmak için tüm diplomatik kanalların seferber edilmesinin elzem olduğunu kaydederek, ülkesinin buna katkıda bulunmaya bütünüyle kararlı olduğunu vurguladı.
AVRUPA BİRLİĞİ
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, X hesabından yaptığı paylaşımda, Orta Doğu'daki durumun 'son derece endişe verici' olduğunu ifade etti.
Tarafları itidal, gerilimi düşürme ve misillemeden kaçınmaya davet eden von der Leyen, bölgenin istikrarı ve küresel güvenlik için diplomatik çözüme 'her zamankinden daha acil' ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da X paylaşımında, Orta Doğu'daki durumun 'tehlikeli' olduğunu kaydederek, tarafları itidalli davranmaya ve gerilimin tırmanmasını önlemeye çağırdı.
Kallas, gerilimi azaltmaya yönelik her türlü diplomatik çabayı desteklemeye hazır olduğunu bildirdi.
ÇİN
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, Pekin’de düzenlenen olağan basın toplantısında yöneltilen soruya verdiği yanıtta ülkesinin İsrail’in İran’a yönelik saldırılarını yakından izlediğini ve bu eylemlerin olası vahim sonuçlarından endişeli olduğunu dile getirdi.
Sözcü Lin, “Çin, İran’ın egemenliğini, güvenliğini ve toprak bütünlüğünü tehdit eden her türlü eyleme ve gerilimi yükseltecek, çatışmayı genişletecek girişimlere karşıdır.” ifadesini kullandı.
Bölgede gerilimin ani yükselişinin hiçbir tarafın çıkarına olmadığına işaret eden Lin, tüm taraflara bölgesel barışı ve istikrarı teşvik etmek için daha fazla çaba gösterme ve gerilimi yükseltecek eylemlerden kaçınma çağrısında bulundu.
Lin, Çin’in gerilimin düşürülmesi için yapıcı rol oynamaya hazır olduğunu vurguladı.
KATAR
Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İran'ın egemenliğini ve güvenliğini ihlal eden tehlikeli bir tırmanış olarak nitelendirilen İsrail saldırısının şiddetle kınandığı bildirildi.
Açıklamada, 'Bölgenin güvenliğini ve istikrarını tehdit eden, gerginliği azaltma ve diplomatik çözümleri engelleyen saldırgan politikaların sürekli tekrarlanmasından ortaya çıkan bu tehlikeli tırmanıştan derin endişe duyulduğu' ifade edildi.
Her türlü şiddete karşı itidal çağrısı yapan Katar, 'çatışmayı genişletecek ve bölgenin güvenlik ve istikrarını baltalayacak tırmanıştan kaçınan kararlı tutumunu sürdürdüğünü' vurguladı.
SUUDİ ARABİSTAN
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in İran’a saldırılarının şiddetle kınandığı bildirildi.
Açıklamada, saldırıların uluslararası hukuku ve normları açıkça ihlal ettiği belirtildi.