Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon (FTR), tıp dünyasında hem tanı hem de tedavi sürecinde kritik rol oynayan bir alandır. Halk arasında genellikle fizik tedavi olarak bilinse de, aslında rehabilitasyon kısmı da bu sürecin ayrılmaz bir parçasıdır. Günümüzde kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarından nörolojik hastalıklara, ortopedik sorunlardan kronik ağrılara kadar geniş bir yelpazede FTR uygulanmaktadır. Peki FTR nedir, nasıl yapılır, hangi hastalıklarda uygulanır ve faydaları nelerdir?

FTR NEDİR?

FTR’nin açılımı Fizik Tedavi ve Rehabilitasyondur. Bu alan, vücudun hareket sistemi, kaslar, eklemler, sinirler ve kemiklerle ilgili hastalıkların tedavisinde kullanılır. Amaç, hastanın yaşam kalitesini artırmak, ağrıları azaltmak ve günlük aktiviteleri daha rahat yapabilmesini sağlamaktır.

Fizik tedavi kısmı daha çok elektroterapi, egzersiz, masaj, sıcak-soğuk uygulamalar gibi yöntemleri kapsar. Rehabilitasyon ise özellikle felç, omurilik yaralanmaları, ortopedik ameliyat sonrası dönem gibi durumlarda hastayı yeniden hayata döndürmeyi hedefler.

FTR HANGİ HASTALIKLARDA UYGULANIR?

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, birçok farklı hastalık ve rahatsızlıkta uygulanabilir. En sık tercih edilen alanlar şunlardır:

  • Kas-iskelet sistemi hastalıkları

    • Bel fıtığı, boyun fıtığı

    • Omurga eğrilikleri (skolyoz, kifoz)

    • Eklem kireçlenmeleri (osteoartrit)

    • Tendon ve bağ yaralanmaları

  • Nörolojik hastalıklar

    • Felç (inme sonrası rehabilitasyon)

    • Parkinson hastalığı

    • Multiple Skleroz (MS)

    • Omurilik yaralanmaları

  • Ortopedik sorunlar

    • Kırık sonrası hareket kısıtlılıkları

    • Protez ameliyatları sonrası (kalça, diz protezi)

    • Spor yaralanmaları

  • Kronik ağrılar

    • Fibromiyalji

    • Migren ve gerilim tipi baş ağrıları

    • Kas spazmları

FTR YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Fizik tedavi ve rehabilitasyonun uygulama yöntemleri hastalığın türüne göre değişiklik gösterir. En sık kullanılan yöntemler şunlardır:

  • Elektroterapi: Elektrik akımıyla kas ve sinirlerin uyarılması.

  • Egzersiz tedavisi: Kas güçlendirme, esneme, denge ve koordinasyon çalışmaları.

  • Manuel terapi: Masaj, eklem mobilizasyonu ve manipülasyon teknikleri.

  • Sıcak-soğuk uygulamalar: Ağrı ve şişliği azaltmak için termoterapi.

  • Ultrason tedavisi: Derin dokulara ses dalgaları ile etki ederek iyileşmeyi hızlandırma.

  • Hidroterapi: Su içinde egzersizler ve tedavi.

FTR’NİN FAYDALARI NELERDİR?

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonun sağladığı faydalar oldukça fazladır. İşte öne çıkan bazı yararları:

  • Ağrıyı azaltır.

  • Hareket kabiliyetini artırır.

  • Kas gücünü ve dayanıklılığı geliştirir.

  • Eklem sağlığını korur.

  • Kronik hastalıkların ilerlemesini yavaşlatır.

  • Ameliyat sonrası iyileşmeyi hızlandırır.

  • Bağımsız yaşam becerilerini destekler.

FTR NE KADAR SÜRER?

FTR süresi kişiden kişiye ve hastalığın türüne göre değişir. Bazı hastalar için 10-15 seans yeterli olurken, felç ya da omurilik yaralanmaları gibi ağır durumlarda aylarca süren rehabilitasyon programları gerekebilir. Doktor ve fizyoterapist, hastanın durumuna göre kişisel bir tedavi planı hazırlar.

FTR’YE KİMLER İHTİYAÇ DUYAR?

FTR TEDAVİSİNİN RİSKLERİ VAR MIDIR?

FTR genellikle güvenli bir tedavi yöntemidir. Ancak bazı durumlarda dikkatli uygulanması gerekir. Örneğin, hamilelerde, kalp pili olanlarda, bazı kanser hastalarında veya aktif enfeksiyonu bulunanlarda elektroterapi gibi bazı yöntemler uygulanmaz. Bu nedenle her hasta için kişisel tedavi planı hazırlanır.

FTR HANGİ UZMANLAR TARAFINDAN UYGULANIR?

FTR süreci, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanı hekimler tarafından planlanır. Tedavinin uygulanmasında ise fizyoterapistler aktif rol alır. Doktor, hastanın durumunu değerlendirir ve tedavi planını oluşturur; fizyoterapist bu plan doğrultusunda seansları yürütür.

Kaynak: HABER MERKEZİ