Tarım ve Orman Bakanlığının geçen yıl devreye aldığı “karekod uygulaması”, 28 Temmuz 2025 itibarıyla market, kasap, manav gibi satış yerleri ile restoran, kafe, yemekhane gibi toplu tüketim alanlarında zorunlu olarak kullanılmaya başlanacak.
Tüketiciler, bu işletmelere özel oluşturulan karekodları, mobil cihazlarına yükledikleri “Tarım Cebimde” uygulaması üzerinden okutarak, işletmenin kayıt ve onay bilgileriyle son denetim tarihine erişebilecek. Böylece gıda güvenliği açısından daha şeffaf bir sistem oluşturulması hedefleniyor.
İŞLETMELER KAREKODU ÜCRETSİZ OLUŞTURACAK
Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Bitkisel Gıdalar Çalışma Grubu Sorumlusu Çiğdem Kurtar, uygulamanın Haziran 2024’te gönüllülük esasına dayalı olarak başlatıldığını ancak satış ve toplu tüketim yerlerinde artık zorunlu hale geleceğini açıkladı.
Kurtar, işletmelerin karekodu “guvenilirgida.tarimorman.gov.tr” adresinden hiçbir ücret ödemeden, sadece vergi ya da T.C. kimlik numaraları ve işletme kayıt bilgileriyle anında oluşturabileceğini belirtti. Elde edilen karekodun, tüketicilerin kolaylıkla görebileceği bir yere asılması yeterli olacak.
BAKANLIK UYARDI: UYGULAMAYANLARA CEZA VAR
Bakanlık, şikâyet üzerine ya da rutin denetimlerde karekod uygulamasına geçmediği tespit edilen işletmelere idari para cezası uygulanacağını duyurdu.
Çiğdem Kurtar, tüketicilerin karekod üzerinden ulaştıkları bilgilerde herhangi bir uyumsuzluk görmeleri durumunda Alo 174 Gıda Hattı aracılığıyla bildirimde bulunabileceklerini söyledi. Kurtar, “Tüketicinin kendisi en iyi denetçidir” vurgusunu yaparak uygulamanın yaygınlaşmasının gıda güvenliği açısından önemli bir adım olduğunu ifade etti.
Bakanlık yetkilileri, tüketicilere “Tarım Cebimde” mobil uygulamasını indirerek aktif şekilde kullanmaları ve güvenilir gıdaya ulaşma sürecine katkı sağlamaları çağrısında bulundu.
KAREKOD NEDİR?
Karekod ya da diğer adıyla QR kod (Quick Response Code), iki boyutlu bir barkod türüdür. Geleneksel barkodlar yalnızca yatay düzlemde bilgi taşıyabilirken, karekodlar hem yatay hem dikey düzlemde veri saklayabilir. Bu sayede çok daha fazla bilgi, daha küçük bir alana sığdırılabilir.
Karekodlar siyah beyaz küçük karelerden oluşur ve bu desenler, kamera ya da özel okuyucu cihazlar tarafından taranarak dijital veriye dönüştürülür. Kodun içinde URL (web adresi), metin, iletişim bilgisi, konum, ürün detayı ya da kampanya kodu gibi çeşitli içerikler saklanabilir.
KAREKOD NE ZAMAN BULUNDU?
Karekod, 1994 yılında Japonya merkezli Denso Wave adlı teknoloji şirketinde çalışan Masahiro Hara tarafından geliştirildi. İlk olarak otomotiv sektöründe, üretim takibini kolaylaştırmak amacıyla kullanılmaya başlandı. Zamanla kapasitesi, hızı ve esnekliği sayesinde farklı sektörlerde yaygınlaştı.
2000'li yılların ortasından itibaren akıllı telefon kameralarının karekod okuyabilecek düzeye gelmesiyle birlikte, bu teknoloji gündelik hayatta da sıkça kullanılmaya başlandı. Pandemi süreciyle beraber temassız iletişim ihtiyacı arttığı için karekod sistemleri daha da yaygınlık kazandı.
