Sağlık

Hiperlipidemi nedir? Belirtileri, tehlikeli mi ve kolesterolle farkı

Modern çağın en yaygın kronik sağlık sorunlarından biri olan hiperlipidemi, kanda kolesterol ve trigliserit gibi yağ (lipid) seviyelerinin normalin üzerine çıkması durumudur. Halk arasında "yüksek kolesterol" olarak da bilinen bu durum, genellikle belirti vermeden ilerler ve kalp-damar hastalıklarının en önemli risk faktörlerinden biridir.

Hiperlipidemi, sadece genetik faktörlerle değil, aynı zamanda sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam tarzıyla da ilişkilidir.

Hiperlipidemi belirtileri nelerdir?

Hiperlipidemi, genellikle belirti vermeden, sinsi bir şekilde ilerler. Çoğu zaman, rutin bir kan tahlili sırasında veya bir kalp krizi ya da felç gibi ciddi bir komplikasyon sonrasında teşhis edilir. Ancak, çok yüksek seviyelere ulaştığında bazı belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Ksantomlar: Göz kapakları, dirsekler, dizler veya tendonlar üzerinde oluşan sarımsı, yağ birikintileri.

  • Ksantelazmalar: Göz kapaklarının etrafında oluşan sarı plaklar.

  • Yüksek tansiyon: Yüksek kolesterol, kan damarlarını daraltarak yüksek tansiyona neden olabilir.

  • Gözde arklanma: Gözün kornea kısmının etrafında, özellikle gençlerde görülen beyaz halka.

Bu belirtiler, hiperlipideminin ileri seviyelerinde ortaya çıkar ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir.

Hiperlipidemi ve kolesterol aynı şey mi? Hiperlipidemi ve dislipidemi arasındaki fark nedir?

Hiperlipidemi ve kolesterol aynı şey mi? Hayır, aynı şey değillerdir. Kolesterol, vücudumuzun hücre zarları ve hormonlar gibi temel yapıları için ihtiyaç duyduğu bir yağ türüdür. Hiperlipidemi ise, kolesterolün ve diğer yağ türlerinin (trigliserit) kandaki seviyelerinin normalin üzerine çıkması durumunu ifade eden bir hastalıktır. Kolesterol, hiperlipideminin bir bileşenidir, ancak hiperlipidemi sadece kolesterolden ibaret değildir.

Hiperlipidemi ve dislipidemi arasındaki fark nedir? Bu iki terim, genellikle birbirinin yerine kullanılsa da, küçük bir anlam farkı bulunur.

  • Hiperlipidemi: Kanda yüksek lipid (yağ) seviyelerinin olmasıdır.

  • Dislipidemi: Kan lipid seviyelerindeki anormal dengesizlik durumudur. Bu, sadece yüksek kolesterol değil, aynı zamanda düşük iyi huylu kolesterol (HDL) gibi durumları da içerir.

Hiperlipidemi tehlikeli mi? Hiperlipidemi kaç olmalı?

Hiperlipidemi tehlikeli mi? Evet, hiperlipidemi, tedavi edilmediği takdirde ciddi ve hayatı tehdit eden durumlara yol açabilir.

  • Kalp-damar hastalıkları: Yüksek kolesterol, damarların içinde plak birikmesine (ateroskleroz) neden olur. Bu plaklar, damarları daraltarak kalp krizi ve felç riskini ciddi oranda artırır.

  • Pankreatit: Yüksek trigliserit seviyeleri, pankreas iltihabına (pankreatit) yol açabilir.

Hiperlipidemi kaç olmalı? Bu sorunun cevabı, kandaki kolesterol ve trigliserit değerleriyle verilir:

  • Total kolesterol: 200 mg/dL'nin altında olmalıdır.

  • LDL ("kötü") kolesterol: 130 mg/dL'nin altında olmalıdır.

  • HDL ("iyi") kolesterol: 40 mg/dL'nin üzerinde olmalıdır.

  • Trigliserit: 150 mg/dL'nin altında olmalıdır.

Ancak, bu değerler kişinin yaşına, cinsiyetine ve diğer risk faktörlerine göre değişebilir ve mutlaka bir doktor tarafından yorumlanmalıdır.