Ürik asit, vücuttaki hücrelerde ve besinlerde bulunan pürin adlı kimyasalların parçalanması sonucu oluşan bir atık maddedir. Normal koşullarda kanda çözünerek böbreklere taşınır ve idrarla vücuttan atılır. Ancak ürik asit düzeyinin artması, böbrek taşı, gut hastalığı, hipertansiyon, kalp rahatsızlıkları ve diyabet gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
ÜRİK ASİT NEDİR
Ürik asit, pürin adı verilen bileşenlerin yıkımı sonucu oluşan doğal bir atıktır. Pürinler vücutta üretildiği gibi hamsi, uskumru, bezelye gibi besinlerde de bulunur. Normal şartlarda böbrekler tarafından idrarla dışarı atılan bu madde, vücutta fazla üretildiğinde veya yeterince atılamadığında kanda birikir. Bu durum eklemlerde kristalleşerek gut hastalığına, böbrek taşı oluşumuna ve çeşitli metabolik sorunlara neden olabilir.
ÜRİK ASİT DEĞERİ KAÇ OLMALIDIR
Ürik asit seviyesinin erkeklerde 7 mg/dL, kadınlarda ise 6 mg/dL değerinin üzerine çıkması yüksek olarak kabul edilir. 2 mg/dL’nin altındaki değerler ise düşüklük olarak değerlendirilir. Bu değerler genellikle kan tahlili ile belirlenir ve böbreklerin sağlıklı çalışıp çalışmadığı hakkında bilgi verir.
ÜRİK ASİT YÜKSEKLİĞİ NEDİR
Ürik asit yüksekliği, tıbbi adıyla hiperürisemi, kandaki ürik asit seviyesinin 6,8 mg/dL’nin üzerine çıkmasıyla tanımlanır. Bu durum gut, böbrek taşı, kalp-damar hastalıkları, diyabet ve hipertansiyon gibi rahatsızlıkların habercisi olabilir. Yüksek ürik asit, eklemlerde kristalleşerek iltihap ve ağrılara yol açabilir. Aynı zamanda kalp yetmezliği ve felç riskini de artırabilir.
ÜRİK ASİT YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR
Ürik asit yüksekliği, genetik faktörler, obezite, pürinden zengin beslenme, böbrek hastalıkları ve bazı ilaçların yan etkisi gibi nedenlerle gelişebilir. Böbreklerin ürik asidi yeterince atamaması veya vücutta fazla üretim olması bu dengesizliğe yol açar. Ayrıca kırmızı et, sakatat, deniz ürünleri gibi pürin açısından zengin besinlerin aşırı tüketimi ürik asit seviyesini yükseltebilir.
ÜRİK ASİT YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR
Ürik asit yüksekliği genellikle eklemlerde şiddetli ağrı, şişlik, kızarıklık ve hassasiyet gibi belirtilerle kendini gösterir. Bunun yanı sıra idrar çıkışında azalma, böbrek taşı, halsizlik, nefes darlığı ve yorgunluk da görülebilir. Gut hastalığında bu belirtiler özellikle ayak başparmağında yoğunlaşır.
ÜRİK ASİT YÜKSEKLİĞİNİ DÜŞÜRMENİN YOLLARI
Ürik asit seviyesini dengelemek için öncelikle pürin açısından zengin besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
-
Şekerden uzak durmak: Fruktoz içeren gıdalar ürik asit üretimini artırır, bu nedenle şekerli içeceklerden kaçınılmalıdır.
-
Bol su içmek: Böbreklerin ürik asidi atmasına yardımcı olur.
-
Lifli beslenmek: Lif, ürik asit seviyesini düşürür ve insülin dengesini korur.
-
C vitamini almak: C vitamini açısından zengin meyve ve sebzeler, ürik asidin düşmesine katkı sağlar.
-
Kahve tüketimi: Kahve, ürik asidin parçalanmasını düzenleyen enzimlerle etkileşime girerek seviyeyi düşürmeye yardımcı olur.
ÜRİK ASİT DÜŞÜKLÜĞÜ NEDİR
Ürik asit düşüklüğü yani hipoürisemi, kanda ürik asidin 2 mg/dL’nin altına inmesi durumudur. Böbrek veya karaciğer hastalıkları, beslenme yetersizliği ve bazı ilaçların yan etkileri bu duruma neden olabilir. Genellikle belirti göstermese de ciddi hastalıkların habercisi olabilir.
ÜRİK ASİT HAKKINDA SIK SORULAN SORULAR
Ürik asit için hangi doktora gidilir?
İç hastalıkları (dahiliye) ve romatoloji bölümlerine başvurulmalıdır.
Ürik asit içeren besinler nelerdir?
Kuru fasulye, küçük balıklar, sosis, sucuk, baklagiller, çay ve mayalı içecekler pürin içeriği yüksek gıdalardır.
Ürik asit yüksekliği ne anlama gelir?
Vücuttaki ürik asit seviyesinin normal değerlerden yüksek olmasıdır. Bu durum kalp-damar ve böbrek hastalıklarının yanı sıra hipertansiyon, diyabet ve obeziteyle de ilişkilidir.
