Piriformis sendromu, kalça bölgesinde bulunan piriformis kasının kasılması ya da tahriş olmasıyla siyatik sinire baskı yapması sonucu gelişen bir durumdur. Bu baskı; ağrı, uyuşma, karıncalanma gibi semptomlara neden olur. Erkeklere kıyasla kadınlarda daha sık görülen bu sendrom, ani hareketler, uzun süre oturma ya da travmalar sonucu ortaya çıkabilir.
PİRİFORMİS SENDROMU NEDİR?
Piriformis sendromu, omurilikten kalçaya ve bacağa uzanan siyatik sinir üzerinde baskı oluşturan nöromüsküler bir bozukluktur. Düz ve ince bir kas olan piriformis, kalça hareketlerinin büyük bölümünü kontrol eder.
Bu kasın sıkışması veya iltihaplanması, sinir üzerinde basınç oluşturarak kalça, bel, bacak ve ayaklarda ağrıya yol açar.
Piriformis sendromu iki türde görülür:
-
Birincil piriformis sendromu, anatomik yapıdan kaynaklanır.
-
İkincil piriformis sendromu ise travma, kas yaralanması, uzun süre oturma veya yanlış hareketler sonucu oluşur.
PİRİFORMİS SENDROMU NEDEN OLUR?
Piriformis kasının gereğinden fazla kasılması veya zedelenmesi, siyatik sinire baskı yaparak sendromun oluşmasına yol açar. En yaygın nedenler şunlardır:
-
Uzun süre oturmak
-
Ağır kaldırmak, merdiven çıkmak veya koşmak
-
Kalçaya alınan darbeler veya trafik kazaları
-
Kas spazmları ve iltihaplanmalar
-
Yanlış egzersiz hareketleri
-
Kalça bölgesindeki cerrahi müdahaleler
-
Yetersiz ısınma veya kas dengesizliği
Bu nedenler, piriformis kasının gerginleşmesine ve sinir üzerinde baskı oluşturmasına yol açar.
PİRİFORMİS SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Piriformis sendromu genellikle kalça ve uyluk bölgesinde başlar, bacak ve ayağa kadar yayılabilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
-
Kalçada, uylukta veya bacakta ağrı
-
Uzun süre otururken rahatsızlık hissi
-
Bacakta uyuşma veya karıncalanma
-
Merdiven çıkarken ağrı ve zorlanma
-
Yürüyüş sonrası kasılma hissi
-
Kalça eklemlerinde hareket kısıtlılığı
Belirtiler genellikle bel fıtığı ile karıştırılabilir; bu nedenle doğru teşhis için uzman değerlendirmesi gereklidir.
PİRİFORMİS SENDROMU NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Piriformis sendromunun tanısı, hastanın tıbbi geçmişi ve semptomları dikkate alınarak konur. Uzman doktor; fiziksel muayene yaparak ağrı noktalarını belirler ve gerektiğinde aşağıdaki görüntüleme yöntemlerini kullanabilir:
-
Ultrason
-
Bilgisayarlı tomografi (BT)
-
Manyetik rezonans görüntüleme (MR)
-
Elektromiyografi (EMG)
Bu testler, sinir sıkışmasının kaynağını tespit etmekte ve diğer hastalıkların ekarte edilmesinde yardımcı olur.
PİRİFORMİS SENDROMU TEDAVİSİ
Tedavi, semptomların şiddetine göre planlanır. Hafif vakalarda dinlenme ve egzersiz önerilirken, ileri durumlarda ilaç veya cerrahi yöntemler uygulanabilir. Başlıca tedavi seçenekleri:
-
Kasları dinlendirmek ve zorlayıcı hareketlerden kaçınmak
-
Kas gevşetici ve ağrı kesici ilaçlar
-
Fizik tedavi uygulamaları
-
Steroid veya botulinum toksin enjeksiyonları
-
Kas masajı ve germe egzersizleri
Tedaviye rağmen iyileşme sağlanamazsa cerrahi müdahale gündeme gelebilir.
PİRİFORMİS SENDROMUNU ÖNLEMENİN YOLLARI
Piriformis sendromu, yaşam tarzında yapılacak küçük değişikliklerle önlenebilir. Uzmanlar şu önerilerde bulunuyor:
-
Düzenli egzersiz yaparak kasları güçlü tutun
-
Duruşunuza dikkat edin, uzun süreli oturmaktan kaçının
-
Eşyaları dizlerinizi bükerek kaldırın
-
Fiziksel aktiviteler öncesi ısınma ve sonrasında germe egzersizleri yapın
-
Uzun süre oturmanız gerekiyorsa sık sık mola verin ve yürüyün
PİRİFORMİS SENDROMU EGZERSİZLERİ
Egzersizler, ağrıyı azaltmada ve kasları esnetmede etkili bir yöntemdir. Ancak egzersizlere başlamadan önce mutlaka doktor onayı alınmalıdır. Faydalı egzersizler şunlardır:
-
Sırtüstü kas esnetme: Sırtüstü uzanarak dizleri bükün, ayaklar yere paralel olacak şekilde bir bacağı diğerinin üzerine atın.
-
Isınma hareketi: Dizleri sırayla göğse doğru çekin, 10–30 saniye bekleyip serbest bırakın.
-
Tek diz çekme: Her bacağı sırayla göğse doğru çekip 10–30 saniye bekleyin.
-
Dizleri yana yatırma: Dizleri birleştirip yana doğru yatırın, 10–30 saniye sonra eski pozisyona dönün.
Bu egzersizler düzenli uygulandığında ağrının hafiflemesine ve kas esnekliğinin artmasına yardımcı olur.
Piriformis sendromu erken teşhis edildiğinde konservatif tedaviyle kontrol altına alınabilir. Ancak ihmal edilmesi durumunda kronik ağrıya dönüşebilir. Bu nedenle belirtiler görüldüğünde uzman hekime başvurmak önemlidir.
