Eozinofil (EOS), kemik iliğinde üretilen ve vücudun bağışıklık sisteminde önemli rol oynayan bir beyaz kan hücresi türüdür. Bu hücreler, parazitlerle savaşır, alerjik reaksiyonlara karşı savunma oluşturur ve yabancı organizmaları yok eder. EOS testinde kandaki eozinofil sayısının ölçülmesiyle bağışıklık sisteminin durumu hakkında önemli bilgiler elde edilir.

EOZİNOFİL (EOS) NEDİR?

EOS, parazitik enfeksiyon, alerjik reaksiyon veya bazı kanser türlerinde vücudun savunma mekanizmasını temsil eden eozinofil hücrelerinin kandaki seviyesini gösterir. Bu hücreler kanın yanı sıra kemik iliği, akciğer, mide, cilt ve yağ dokularında bulunur.
Tam kan sayımı (hemogram) testiyle eozinofil yüzdesi belirlenir. Kandaki eozinofil sayısının anormal düzeyde yüksek olması, vücutta bir enfeksiyon ya da alerjik tepki bulunduğunu gösterebilir.

EOZİNOFİL (EOS) NE İŞE YARAR?

Eozinofiller, bağışıklık sisteminin en aktif hücrelerinden biridir. Nötrofiller ve bazofillerle birlikte granülosit grubuna girer. Enfeksiyon durumlarında inflamasyonu artırarak bağışıklık tepkisini güçlendirir ve dokuların iyileşmesine katkı sağlar.
Ayrıca, parazitleri yok etmek için toksik proteinler salgılar. Bu sayede istilacı organizmaların çoğalmasını engeller.

EOZİNOFİL (EOS) TESTİ NEDEN YAPILIR?

EOS testi, vücuttaki eozinofil oranını belirlemek için yapılan bir kan testidir. Aşağıdaki durumlarda tanı ve takip amacıyla kullanılır:

  • Alerjik rinit, egzama veya atopik dermatit gibi alerjik hastalıklar

  • Parazitik enfeksiyonlar

  • Otoimmün hastalıklar

  • Lenfoma, lösemi gibi kanser türleri

Bu test, bağışıklık sisteminin aşırı veya yetersiz tepkilerini değerlendirmede yardımcı olur.

EOZİNOFİL NORMAL DEĞERLERİ NELERDİR?

Kandaki normal eozinofil sayısı mikrolitre başına 500 hücreden az olmalıdır.
Normal aralıklar şöyle sınıflandırılır:

  • Hafif yüksek değer: 500 – 1500 hücre/mcL

  • Orta yüksek değer: 1500 – 5000 hücre/mcL

  • Şiddetli yüksek değer: 5000 hücre/mcL ve üzeri

Laboratuvarlar arası farklılıklar olsa da bu aralıklar genel referans olarak kabul edilir.

EOZİNOFİL (EOS) YÜKSEKLİĞİ NEDİR?

Eozinofil yüksekliği, tıpta eozinofili olarak adlandırılır. EOS yüksekliği, kandaki eozinofil sayısının mikrolitre başına 500 hücre ve üzeri olması durumudur. Bu durum genellikle vücudun enfeksiyon, alerji veya kanser gibi bir duruma tepki verdiğini gösterir.

EOZİNOFİL (EOS) YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?

Eozinofil yüksekliği genellikle bağışıklık sisteminin aşırı tepkisiyle ilişkilidir. En yaygın nedenler:

Eozinofil artışı, bağışıklık sisteminin zayıf düşmesi veya inflamasyonun artmasıyla da ilişkili olabilir.

EOZİNOFİL (EOS) DÜŞÜKLÜĞÜ NEDİR?

Eozinofil düşüklüğü, kandaki eozinofil miktarının 30 hücre/mcL’nin altında olması durumudur. Genellikle ciddi bir hastalık belirtisi olmasa da, vücuttaki stres, aşırı alkol kullanımı veya hormon dengesizliklerine işaret edebilir.

EOZİNOFİL (EOS) DÜŞÜKLÜĞÜ NEDEN OLUR?

Eozinofil düşüklüğüne yol açan yaygın nedenler:

  • Yoğun stres veya travma

  • Aşırı kortizol üretimi (Cushing sendromu)

  • Alkol zehirlenmesi

  • Doğum kontrol hapı kullanımı

  • Böbrek ve karaciğer hastalıkları

  • Kortikosteroid içeren ilaçlar

Bazı durumlarda kalp yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarının erken göstergesi de olabilir.

EOZİNOFİL (EOS) YÜKSEKLİĞİ NASIL DÜŞÜRÜLÜR?

Eozinofil yüksekliği altta yatan bir hastalığın sonucudur. Tedavi süreci nedenin ortadan kaldırılmasına bağlıdır. Bunun yanı sıra:

  • Meyve ve sebze ağırlıklı beslenmek

  • Asitli ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak

  • Sigara ve alkol kullanımını azaltmak

  • Düzenli egzersiz ve stres yönetimi yapmak

  • Alerjenlere karşı koruyucu önlemler almak

Eozinofil düzeyini kontrol altında tutmak, bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur.

EOZİNOFİL (EOS) SONUÇLARI NE ANLAMA GELİR?

Normal koşullarda eozinofiller, beyaz kan hücrelerinin yaklaşık %5’ini oluşturur.
Mutlak eozinofil sayısı genellikle mikrolitre başına 30–350 arasındadır.

  • 500 hücre/mcL ve üzeri: Eozinofili (yüksek değer)

  • 30 hücre/mcL altı: Eozinopeni (düşük değer)

Yüksek değerler alerjik reaksiyon, otoimmün hastalık veya kanser gibi durumlara işaret ederken, düşük değerler stres, alkol veya kortizol fazlalığıyla ilişkilidir.

Eozinofil seviyelerinin doğru değerlendirilmesi için test sonuçlarının bir hekim tarafından diğer klinik bulgularla birlikte yorumlanması gerekir.

Kaynak: HABER MERKEZİ