Madagaskar’da haftalardır süren hükümet karşıtı protestolar siyasi krize dönüştü. Ülkenin Devlet Başkanı Andry Rajoelina’nın, ordunun göstericilere destek vermesinin ardından ülkeyi gizlice terk ettiği iddia edildi. Rajoelina yurt dışında olduğunu doğrulamasa da “Hayatımı korumak için güvenli bir yer bulmak zorunda kaldım” sözleriyle tartışmaları alevlendirdi. Protestoların büyümesi, ordunun saf değiştirmesi ve hükümet içindeki çalkantılar Madagaskar’ı yeni bir siyasi dönüm noktasına sürüklüyor.
MADAGASKAR BAŞKANI KAÇTI İDDİASI
Madagaskar son haftalarda siyasi tarihinin en çalkantılı dönemlerinden birini yaşıyor. Ülkede başlayan enerji kesintisi protestoları kısa sürede kitlesel hükümet karşıtı gösterilere dönüştü. Bu gelişmelerin ortasında Devlet Başkanı Andry Rajoelina’nın ülkeden ayrıldığı iddiası gündeme bomba gibi düştü. Rajoelina sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “Hayatımı korumak için güvenli bir yer bulmak zorunda kaldım” diyerek söylentileri doğrulamasa da varlığıyla ilgili soru işaretlerini artırdı.
PROTESTOLAR ENERJİ KRİZİNDEN PATLADI
Eylül ayında başlayan su ve elektrik kesintileri, halkın sabrını taşırdı. Gençlerin öncülük ettiği gösteriler, kısa sürede hükümetin yolsuzluk politikalarına ve kötü yönetime tepkiye dönüştü. Başkent Antananarivo başta olmak üzere birçok şehirde on binlerce kişi sokağa döküldü.
Güvenlik güçlerinin müdahalesiyle tansiyon tırmandı; çıkan çatışmalarda en az 22 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı.
ORDU PROTESTOCULARIN YANINDA
Madagaskar’da 2009’daki darbenin kilit aktörlerinden olan elit askeri birlik CAPSAT, bu kez halktan yana tavır aldı. Birlik, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, “Göstericilere ateş açmayı reddettik” ifadeleriyle tarafını belli etti.
Bu açıklama Rajoelina yönetiminin sarsılmasına neden olurken, hükümet içindeki güç dengeleri de altüst oldu. Ordu içinde yeni atamalar yapılırken, General Demosthene Pikulas, Genelkurmay Başkanlığı görevine getirildi.
“YASA DIŞI GÜÇ GİRİŞİMİ” TARTIŞMASI
Cumhurbaşkanlığı ofisinden yapılan açıklamada ise olaylara farklı bir yorum getirildi. Açıklamada ordunun “yasadışı biçimde iktidarı ele geçirme girişiminde bulunduğu” savunularak, bunun bir “istikrarsızlaştırma operasyonu” olduğu ileri sürüldü. Hükümet, tüm kurumları “anayasal düzeni savunmaya” çağırdı.
Ancak muhalefet bu açıklamayı “darbe bahanesiyle iktidarda kalma çabası” olarak değerlendiriyor.
MUHALEFET: “RAJOELİNA KAÇTI”
Muhalefet lideri Siteny Randrianasoloniaiko, Devlet Başkanı’nın planlanan ulusa sesleniş konuşmasından bir gün önce ülkeyi terk ettiğini iddia etti. Yerel basına konuşan Randrianasoloniaiko, “Cumhurbaşkanlığı çalışanları bile onun gidişini doğruladı” dedi.
Askeri kaynaklara göre Rajoelina Fransız ordusuna ait bir Casa tipi uçakla Pazar günü Madagaskar’dan ayrıldı.
Devlet Başkanı’nın şu an nerede olduğu ise bilinmiyor.
Senato, anayasal sürece göre devlet başkanının yokluğunda görevi üstlenmesi gereken Senato Başkanı’nı görevden aldı. Yerine Jean André Ndremanjary getirildi. Bu hamle, ülke siyasetinde yeni bir güç mücadelesinin başladığı şeklinde yorumlanıyor.
Madagaskar’da yaşananlar, “kontrolsüz bir geçiş sürecine” işaret ediyor ve olası bir askeri müdahalenin kapısını aralıyor.
“ÇÖZÜM ARAYIŞIM SÜRECEK”
Rajoelina konumuna dair net bir bilgi vermekten kaçınsa da sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Hayatımı korumak için güvenli bir yer bulmak zorunda kaldım. Tüm bu zorluklara rağmen ülkem için çözüm arayışından asla vazgeçmeyeceğim.”
Ancak bu sözler kamuoyunda “kaçış itirafı” olarak değerlendiriliyor.
DUBAİ'YE Mİ GİTTİ?
Fransız Ulusal Radyosu RFI’nin aktardığı bilgilere göre, 12 Ekim gecesi Devlet Başkanı Andry Rajoelina başkent Antananarivo’dan gizlice helikopterle Sainte-Marie Adası’na götürüldü. Burada kendisini bekleyen Fransız ordusuna ait askeri nakliye uçağına, Fransız askerlerinin gözetiminde bindirilen Rajoelina’nın askeri koruma eşliğinde adadan tahliye edildiği bildirildi.
Haberde operasyonun Fransız askeri yetkililerinin denetiminde yürütüldüğü ve Rajoelina’nın ilk olarak La Réunion Adası’na ardından da ailesiyle birlikte başka bir bölgeye sevk edildiği belirtildi. Kaynaklar Cumhurbaşkanının Mauritius üzerinden Dubai’ye gitmiş olabileceğini öne sürerken bu iddia henüz resmi makamlarca doğrulanmadı.
MADAGASKAR’DA NE OLACAK?
Ordunun taraf değiştirmesi ve protestoların hız kesmeden devam etmesi Madagaskar’ı kritik bir dönemece soktu.
Ülke 2009 darbesinden bu yana ilk kez bu kadar derin bir yönetim krizinin eşiğinde. Eğer Rajoelina gerçekten ülkeyi terk ettiyse, Madagaskar yeni bir “geçici yönetim dönemi” ile karşı karşıya kalabilir.