İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail ordusunun Suriye'nin güneyinde kontrol ettiği bölgelerden çekilme niyetlerinin olmadığını belirterek bölgedeki gerilimi yeniden gündeme taşıdı. Büyükelçiler, misyon şefleri ve Dışişleri Bakanlığı yöneticilerinin katıldığı konferansta konuşan Netanyahu, Baas rejiminin çöküşü sonrası bölgede edindikleri konumun korunacağını ifade etti.
Netanyahu’nun özellikle 1967’den bu yana işgal altında tutulan Golan Tepeleri ve Cebel eş-Şeyh (Hermon) bölgesine yönelik söylemleri, yeni bir diplomatik restleşmenin sinyali olarak yorumlandı.
“BU VARLIKLARI KORUMAK İSTİYORUZ”
İsrail’in Suriye güneyindeki tampon bölgede kalıcı olma niyetini açık bir dille ifade eden Netanyahu, “Bu varlıkları korumak istiyoruz” diyerek geri çekilmenin gündemlerinde olmadığını söyledi. Ayrıca Suriye güneyinin silahsızlandırılması ve Dürzi nüfusun korunmasına yönelik bir anlaşma umduklarını belirtti.
Netanyahu’ya göre olası bir anlaşma, Şam yönetimiyle sağlanabilecek bir güvenlik mutabakatına bağlı; ancak mevcut şartlar iki ülke arasında hâlâ çok uzak.
“ÇEKİLME OLMADAN ANLAŞMA OLMAZ”
Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, İsrail’in Suriye topraklarını terk etmeden hiçbir anlaşmanın mümkün olmayacağını belirterek kırmızı çizgiyi açık ortaya koydu.
Şeybani şu ifadeleri kullandı:
“İsrail, Suriye topraklarından çekilmeden bir anlaşma olmayacak. Hem Suriye hem de İsrail taraflarını dikkate alacak, ikili, adil ve hakkaniyetli bir yaklaşım olmalıdır.”
ABD’nin arabuluculuğunda yürütülen önceki müzakere girişimlerinden ise sonuç çıkmamıştı.
BAAS REJİMİNİN ÇÖKÜŞÜ SONRASI ÇATIŞMA BÜYÜDÜ
27 Kasım 2024’te şiddetlenen çatışmalar, 8 Aralık 2024’te 61 yıllık Baas rejiminin çökmesiyle yeni bir döneme girdi. Rejimin dağılmasıyla birlikte İsrail, Suriye’ye yönelik saldırılarını artırdı ve rejim ordusunun kalan askeri altyapısını hedef almaya başladı.
İsrail ordusu, Golan Tepeleri’ndeki mevcut işgal alanını genişleterek tampon bölgeyi aşmış; hatta Şam’a 25 kilometre kadar yaklaşarak ilerlemesini sürdürmüştü. Golan Tepeleri, Arap-İsrail çatışmasının en uzun süreli ve kritik başlıklardan biri olmaya devam ediyor.
- İsrail 1967’de tepeleri işgal etti.
- 1974’te imzalanan Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması, tampon bölge sınırlarını belirledi.
- Ancak siyasi tablo hiçbir zaman tam olarak çözülmedi.
Bugün Netanyahu’nun çıkışı, Suriye’nin sert tepkisi ve çözümsüz kalan müzakere kanalları, bölgedeki gerilimin daha da tırmanabileceğine işaret ediyor.
