Tıbbın en sessiz ama en kritik alanlarından biri olan patoloji, hastalıkların perde arkasındaki sırları çözen bilim dalıdır. Gözle görünmeyen detayları mikroskop altında inceleyen patologlar, tanı koyma sürecinin temel taşıdır. Bu içerikte, patolojiyle ilgili en çok merak edilen sorulara net ve sade yanıtlar bulacaksınız.
Patoloji Nedir?
Patoloji, hastalıkların nedenlerini, oluşum süreçlerini, doku ve hücrelerde yarattığı değişiklikleri inceleyen tıp dalıdır. Yunanca kökenli bir kelime olup “hastalık bilimi” anlamına gelir. Genellikle mikroskop altında incelenen örneklerle tanı koymaya yardımcı olur.
Patoloji Neyi İnceler?
Patoloji, başta doku ve hücre örnekleri olmak üzere vücuttaki her türlü biyolojik materyali inceler. Bu incelemeler sayesinde;
- Tümörlerin iyi huylu mu kötü huylu mu olduğu,
- Enfeksiyonların varlığı,
- Organ bozuklukları,
- Genetik hastalıklar gibi birçok durum tespit edilebilir.
Patoloji Testi Ne İçin Yapılır?
Patoloji testi, genellikle biyopsi sonrası alınan doku örneklerinin değerlendirilmesi amacıyla yapılır. Bu test:
- Kanser teşhisi,
- Enfeksiyon saptaması,
- Organlardaki hücresel değişikliklerin analizi,
- Ameliyat sonrası çıkarılan dokunun değerlendirilmesi için istenir.
Patolojide Hangi Hastalıklar Çıkar?
Patoloji raporlarında en sık karşılaşılan hastalıklar şunlardır:
- Kanser türleri (meme, akciğer, prostat vb.)
- Kronik inflamasyonlar
- Enfeksiyonlar (bakteriyel, viral)
- Otoimmün hastalıklar
- Fibrozis ve dejeneratif hastalıklar
- İyi huylu kitleler, kistler ve polipler
Patolojik Vaka Ne Demek?
Patolojik vaka, normalden sapmış, hastalıklı veya anormal bir durumu ifade eder. Bu sadece tıbbi anlamda değil, bazen psikolojik ya da davranışsal alanlarda da kullanılır. Tıbbi bağlamda ise patolojik vaka, yapılan test veya analizde bir hastalık belirtisinin saptandığı durumu tanımlar.
Patolojide Doku Takibi Aşamaları Nelerdir?
Patolojide doku takibi, tanı sürecinin en önemli adımıdır ve şu aşamalardan oluşur:
-
Fiksasyon: Alınan doku, bozulmaması için özel sıvıya alınır (genellikle formalin).
-
Takip işlemi: Doku, sırasıyla alkol, ksilen ve parafinle işlenerek sertleştirilir.
-
Gömme: Sertleşen doku parafin blok içine yerleştirilir.
-
Kesit alma: Mikrotom adı verilen cihazla çok ince kesitler hazırlanır.
-
Boyama: Hematoksilen-eozin gibi boyalarla hücre yapısı netleştirilir.
-
Mikroskop incelemesi: Patolog, boyalı kesiti mikroskopta değerlendirerek tanıya ulaşır.
