Spiral, uzun süreli doğum kontrol yöntemleri arasında en çok tercih edilenlerden biridir. Kadınlar arasında hem pratikliği hem de uzun vadeli koruyuculuğu nedeniyle popüler olan spiral hakkında pek çok merak edilen detay bulunmaktadır.
SPİRAL NEDİR?
Spiral, rahim içine yerleştirilen ve gebeliği önleyen uzun süreli doğum kontrol yöntemlerinden biridir. Tıbbi adıyla "rahim içi araç (RİA)" olarak da bilinir. Küçük, T şeklinde plastik ya da bakır kaplı bir araç olan spiral, rahme yerleştirildiğinde döllenmiş yumurtanın rahme tutunmasını önler veya sperm hücrelerinin yumurtaya ulaşmasını engeller. Spiral, uzun vadeli koruma isteyen ve hormonlu ya da hormonsuz seçenek arayan kadınlar için tercih edilen bir yöntemdir.
SPİRAL NASIL TAKILIR?
Spiral takılması, uzman jinekologlar tarafından klinik ya da hastane ortamında gerçekleştirilir. İşlem genellikle regl dönemi bitiminde yapılır çünkü bu dönemde rahim ağzı daha açıktır ve gebelik olasılığı düşüktür. Öncelikle pelvik muayene yapılır, ardından spekulum yerleştirilerek rahim ağzı görünür hale getirilir. Lokal anestezi uygulanabilir. Spiral, rahim içine özel bir aplikatör yardımıyla yerleştirilir. İşlem birkaç dakika sürer ve genellikle hafif kramp veya ağrı hissedilebilir.
SPİRAL FİYATLARI NE KADAR?
2025 yılı itibarıyla spiral fiyatları markaya, türüne ve uygulama yapılan sağlık kuruluşuna göre değişiklik göstermektedir. Özel hastanelerde spiral taktırma ücreti 3.000 TL ile 8.000 TL arasında değişebilirken, devlet hastanelerinde daha düşük maliyetlerle uygulanabilir. Ayrıca hormonlu spiraller bakır spirallere göre daha pahalıdır. 10 yıllık spiral fiyatları ise ortalama 5.000 TL civarındadır.
SPİRAL ÇEŞİTLERİ
Spiraller iki ana gruba ayrılır:
- Bakırlı Spiral: Hormonsuzdur. Spermlerin hareketini kısıtlar ve döllenmeyi engeller.
- Hormonlu Spiral: Progesteron hormonu içerir. Rahim iç yüzeyini inceltir, bu da sperm geçişini zorlaştırır ve aynı zamanda adet kanamalarını azaltabilir. Her iki çeşidin de farklı markaları ve süre seçenekleri mevcuttur. Hormonlu spiraller genellikle 3 ila 5 yıl koruma sağlarken, bakırlı spiraller 5 ila 10 yıl arasında etkilidir.
SPİRAL NEDEN KAYAR?
Spiral kayması, spiral yerinin rahim içindeki konumunun değişmesidir. Bunun nedenleri:
- Yanlış yerleştirme
- Rahmin doğal kasılmaları
- Ağır kaldırma veya ani hareketler
- Doğum sonrası kısa sürede spiral takılması
- Anatomik rahim yapısı bozuklukları Kayma durumunda spiral koruyuculuğu azalabilir veya tamamen etkisini yitirebilir.
SPİRAL YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Spiral kullanımında karşılaşılabilecek yan etkiler şunlardır:
- Adet düzensizlikleri
- Kasık ve bel ağrısı
- Adet kanamasının artması (özellikle bakırlı spiralde)
- Hormonlu spirallerde lekelenme
- Enfeksiyon riski
- Nadiren rahim delinmesi Her belirti mutlaka doktora bildirilmelidir.
SPİRAL NEDİR, NE İŞE YARAR?
Spiral, gebelikten korunmak için kullanılan etkili ve uzun süreli bir doğum kontrol yöntemidir. Hem hormonlu hem hormonsuz seçenekleriyle farklı ihtiyaçlara cevap verir. Uzun süreli koruma sağlar, kullanımı kolaydır ve etkisi geri dönüşümlüdür. Spiral takıldığı sürece doğum kontrolü sağlarken, çıkarıldığında ise doğurganlık kısa sürede normale döner.
10 YILLIK SPİRAL FİYATLARI
10 yıllık spiral, genellikle bakırlı spiral türüdür ve yaklaşık 5.000 TL civarında fiyatlandırılmaktadır. Özel kliniklerde bu fiyat daha yüksek olabilir. Devlet hastanelerinde ise daha ekonomik seçenekler mevcuttur.
DEVLET HASTANESİNDE SPİRAL NASIL TAKILIR?
Devlet hastanesinde spiral taktırmak isteyen kadınların öncelikle kadın doğum polikliniğine başvurmaları gerekir. Jinekolog tarafından yapılan muayene sonrası uygun görülürse işlem gerçekleştirilir. Ücretler devlet desteğiyle oldukça düşük veya tamamen ücretsiz olabilir. İşlem prosedürü özel hastanelerle aynıdır.
10 YILLIK SPİRAL NE ZAMAN ÇIKAR?
10 yıllık spirallerin en geç 10 yıl içinde çıkarılması gerekir. Ancak bazı durumlarda doktor tavsiyesiyle daha erken çıkarılabilir. Spiral çıkarma işlemi kısa sürer ve genellikle ağrısızdır. Kadın doğum uzmanı tarafından yapılmalıdır.
UZUN SÜRE SPİRAL KULLANIMI ZARARLARI
Uzun süre spiral kullanımı bazı riskler taşıyabilir:
- Enfeksiyon riski
- Rahim delinmesi
- Adet düzensizlikleri
- Kısırlık riski (çok nadir)
- Spiral kayması Bu nedenle düzenli jinekolojik kontroller şarttır.
SPİRAL NEDEN ÖNERİLMEZ?
Bazı kadınlarda spiral önerilmez:
- Rahim anomalileri olanlar
- Sık sık enfeksiyon geçirenler
- Ciddi adet kanaması yaşayanlar
- Gebelik planlayanlar Doktor muayenesi sonrası karar verilmelidir.
SPİRAL TAKILIYKEN İLİŞKİ NASIL OLMALI?
Spiral takılıyken cinsel ilişki genellikle herhangi bir soruna yol açmaz. Ancak ilk takıldığı haftalarda hassasiyet olabilir. Partner spirali hissetmez. Fakat ağrı veya rahatsızlık hissedilirse doktora başvurulmalıdır.
SPİRAL TAKILIYKEN KORUNMAYA GEREK VAR MI?
Spiral yüksek oranda koruma sağlasa da %100 değildir. Ancak kondom gibi ek yöntemlerle korunma, hem gebelikten hem de cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmayı artırır.
SPİRAL %100 KORUR MU?
Hiçbir doğum kontrol yöntemi %100 koruma sağlamaz. Spiral %99’a yakın koruyuculuk sunar ancak çok nadir de olsa gebelik riski vardır. Bu nedenle düzenli kontrol önemlidir.
SPİRAL VARKEN HANGİ POZİSYONLAR TEHLİKELİ?
Spiral varken cinsel pozisyonlarda genelde bir kısıtlama yoktur. Ancak çok derin penetrasyon veya sert hareketler rahatsızlık verebilir. Rahatsızlık hissedildiğinde doktor kontrolü gereklidir.
SPİRAL TAKTIRMAK KAÇ TL?
2025 yılı itibarıyla özel hastanelerde spiral taktırmanın ücreti 3.000 TL ile 8.000 TL arasında değişmektedir. Devlet hastanelerinde ise bu hizmet ücretsiz veya çok düşük ücretlidir.
SPİRALİ ERKEK HİSSEDER Mİ?
Genellikle spiral ipi kısa bırakılır ve erkek tarafından hissedilmez. Ancak nadiren uzun bırakılan ip partner tarafından hissedilebilir. Bu durumda doktora başvurularak ip kısaltılabilir.
SPİRAL AĞIR KALDIRINCA KAYAR MI?
Evet, ağır kaldırmak veya ani hareketler spiralin kaymasına neden olabilir. Özellikle yeni takılan spiral için bu risk daha fazladır. Bu yüzden ilk haftalarda ağır işlerden kaçınılmalıdır.
SPİRAL RAHİMİ DELER Mİ?
Nadiren de olsa spiral yanlış yerleştirildiğinde veya rahim yapısı uygunsuz olduğunda rahim delinmesi riski vardır. Bu durum ciddi ağrı ve kanama ile kendini gösterir, acil müdahale gerekir.
SPİRAL TAKILIYKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
- İlk haftalarda ağır kaldırmamak
- Düzenli jinekolojik kontrol yaptırmak
- Anormal ağrı, kanama veya rahatsızlıkta doktora başvurmak
- Cinsel ilişki sonrası rahatsızlık varsa muayene olmak Spiral takılıyken bu noktalara dikkat etmek, hem konforu artırır hem de koruyuculuğun devamını sağlar.
EDİTÖR NOTU
Bu makale sağlık uzmanlarının görüşleri ve güncel medikal kaynaklar ışığında hazırlanmıştır. Spiral kullanımı öncesinde mutlaka bir kadın doğum uzmanına danışılması önerilir.
