Türkiye İstatistik Kurumunun 10 ve üzeri çalışanı olan girişimlerle yaptığı araştırmada, 2020-2022 ve 2022-2024 dönemleri karşılaştırıldığında yenilik faaliyetlerinin genel oranının iki dönemde de yaklaşık %40 seviyesinde kaldığı görüldü. Buna rağmen ürün geliştirme, iş süreçlerinde yenilik, iş birliği, finansal destek kullanımı ve çevresel yenilikler gibi alanlarda dikkat çeken değişiklikler oldu. Araştırma, girişimlerin hangi konularda yenilik yaptığını ve bu yeniliklerin nasıl uygulandığını gösteren kapsamlı bilgiler sunuyor.
YENİLİK FAALİYETİ ORANLARI DEĞİŞİM GÖSTERİYOR
2020-2022 döneminde girişimlerin %39,8’i yenilik faaliyeti yaptı. 2022-2024 döneminde ise bu oran %39,6 olarak hesaplandı. Yani yenilik yapan girişimlerin sayısı iki dönemde de neredeyse aynı kaldı.
Sanayi sektöründe yenilik yapan girişimlerin oranı 2020-2022’de %42,9 iken 2022-2024’te %42,1 oldu. Hizmet sektöründe ise oran %36,0’dan %36,9’a yükseldi. Böylece hizmet sektöründe yenilik yapma eğiliminin bir miktar arttığı görüldü.
ÜRÜN VE İŞ SÜRECİ YENİLİKLERİ ARTIP AZALIYOR
Ürün yeniliği yapan girişimlerin oranı 2020-2022’de %19,8 iken 2022-2024’te %23,6’ya yükseldi. Bu artış, daha fazla girişimin yeni ürün geliştirdiğini gösteriyor. Ayrıca, geliştirilen ürünlerin pazar için yeni olma oranı da ikinci dönemde yükseldi.
İş süreci yeniliği yapan girişimlerin oranı ise her iki dönemde de birbirine yakın oldu. Girişimler en çok üretim veya hizmet sağlama yöntemlerinde yenilik yaptı. Muhasebe, idari işler ve bilgi işlem alanlarında yapılan yenilikler de benzer seviyelerde devam etti.
FİNANSAL DESTEK VE İŞ BİRLİĞİ YAPANLARIN ORANI DEĞİŞİYOR
2020-2022 döneminde yenilik yapan girişimlerin %28,7’si finansal destek aldı. 2022-2024 döneminde bu oran %25,6’ya düştü. Desteklerin büyük kısmı her iki dönemde de merkezi kamu kurumlarından sağlandı.
İş birliği yapan girişimlerin oranı ise arttı. 2020-2022’de iş birliği oranı %36,8 iken 2022-2024’te %40,4’e yükseldi. Ayrıca yurt içi ve yurt dışı iş birliği yapan girişimlerin oranı da ikinci dönemde artış gösterdi.
STRATEJİLER VE FİKRİ MÜLKİYET KULLANIMI SÜRÜYOR
Her iki dönemde de girişimlerin en çok odaklandığı stratejiler yüksek kalite sunmak, mevcut müşterileri memnun etmek ve yeni müşterilere ulaşmak oldu. Bu oranlar dönemlere göre çok fazla değişiklik göstermedi.
Fikri mülkiyet kullanımı da benzer şekilde devam etti. Ticari marka tescili yapan girişimlerin oranı iki dönemde de yaklaşık %48 oldu. Patent, faydalı model ve telif hakkı başvurularında ise küçük artışlar görüldü.
TEKNOLOJİ YATIRIMLARI VE ÇEVRESEL YENİLİKLER ARTIYOR
Yenilik yapan girişimlerin büyük bölümü her iki dönemde de makine, ekipman veya yazılım satın aldı. 2022-2024 döneminde yeni teknolojiye yapılan yatırımların oranı biraz yükseldi.
Çevresel yeniliklerde ise ikinci dönemde belirgin bir artış yaşandı. Girişimler daha çevre dostu malzeme kullanma, enerji ve su tüketimini azaltma, geri dönüşümü artırma gibi uygulamalara daha fazla yöneldi. Ayrıca çevresel yenilik kararlarında maliyetler, çevresel düzenlemeler ve girişimlerin itibarı daha etkili hale geldi.
SONUÇ
İki dönemin sonuçları birlikte değerlendirildiğinde, yenilik yapan girişimlerin toplam oranında büyük bir değişiklik olmadığı, ancak yeniliklerin türü ve uygulanma biçiminde önemli farklılıklar ortaya çıktığı görülüyor. Ürün yeniliklerinde artış yaşanması, iş birliklerinin genişlemesi ve çevresel yeniliklerin güçlenmesi dikkat çeken gelişmeler arasında yer alıyor. Teknoloji yatırımlarında ve çevresel uygulamalarda artış görülürken, finansal destek alan girişimlerin oranında düşüş yaşandı.
