Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı Ekim 2025 ciro endeksleri, ekonominin genel seyrine dair önemli ipuçları sunuyor. Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörlerini kapsayan veriler hem yıllık hem de aylık bazda hareketli bir tablo ortaya koyuyor. Ekonomideki canlılığın hangi alanlarda güçlendiğini, hangi sektörlerin yavaşladığını ve toplam cironun nasıl şekillendiğini anlamak için bu göstergeler oldukça kritik. Biz de tüm bu verileri ayrıntılı şekilde ele alarak değerlendirdik.
CİRO YILLIK DEĞİŞİM ORANI NE DURUMDA?
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Ekim 2025 ciro endeksleri, ekonomide hareketliliğin sürdüğünü gösteriyor. Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörlerinin toplamını yansıtan toplam ciro endeksi yıllık bazda yüzde 35,4 yükseldi.
Yaşanan artış özellikle hizmet ve ticaret sektörlerinde daha belirgin. Verilerin sektörel ayrımlarına baktığımızda her alanda aynı hızda büyüme olmadığını net biçimde görüyoruz.
HİZMET SEKTÖRÜ ÖNE ÇIKTI
TÜİK’in alt kırılımlara ilişkin açıkladığı veriler şöyle:
- Sanayi ciro endeksi: %29,1 arttı
- İnşaat ciro endeksi: %35,1 arttı
- Ticaret ciro endeksi: %37,6 arttı
- Hizmet ciro endeksi: %38,7 arttı
Hizmet sektörünün son dönemde ekonomiyi taşıyan bir yapı sergilediğini söylemek mümkün. Pandemi sonrası toparlanmanın aslında hâlâ devam ettiği ve özellikle bilgi-iletişim, gayrimenkul, konaklama gibi alanlarda iç talep etkisinin güçlü kaldığı yönünde.
Verilerin detayında yıllık en yüksek artışın L – Gayrimenkul (%54,6) ve J – Bilgi ve iletişim (%50,1) sektörlerinden gelmesi, ekonominin yapısal olarak da dönüşmeye başladığını gösterir nitelikte.
AYLIK DEĞİŞİM: GENEL ARTIŞ SINIRLI KALDI
Aynı dönemin aylık verileri ise daha sakin bir tabloya işaret ediyor.
Toplam ciro aylık bazda sadece %0,6 arttı.
Aylık alt kırılımlar ise şöyle:
- Sanayi: %0,8 arttı
- İnşaat: %1,4 arttı
- Ticaret: %0,4 azaldı
- Hizmet: %3,8 arttı
Aylık hareketlerin yıllık kadar güçlü olmaması, ekonomide dalgalı ve temkinli bir seyrin sürdüğünü düşündürüyor. Özellikle ticaretteki aylık düşüş, iç tüketimin dönemsel olarak yavaşlamış olabileceğini akıllara getiriyor.
GAYRİMENKUL YİNE ZİRVEDE
Bazı sektörlerdeki aylık değişimler dikkat çekici:
Gayrimenkulde aylık %6,5 artış, açık ara en yüksek yükseliş.
Ulaştırma ve depolama sektörü %5,2 artarak hizmet sektöründeki toparlanmanın önemli bir ayağı olduğunu gösteriyor.
Madencilik ve taşocakçılığı ise %1,6 düşüşle tek belirgin negatif sektörlerden biri.
Bu tür farklılıklar bize sektörlerin ekonomik döngülere farklı hızlarda tepki verdiğini gösteriyor. Özellikle gayrimenkuldeki hareketlilik, ekonomide güvenin toparlanmaya başladığının bir başka sinyali olabilir.
Genel olarak veriler bize ne anlatıyor?
Tüm bu verileri toparladığımızda aslında Türkiye ekonomisinin Ekim 2025 itibarıyla büyüme eğilimini sürdürdüğünü ancak sektörler arasında ciddi ayrışmalar olduğunu görüyoruz.
Yıllık artışların yüksek olması, geçen yılın düşük baz etkisini aşan gerçek bir genişlemeye işaret ediyor.
Hizmet sektörünün güçlü performansı, ekonominin ağırlık merkezinin yavaş yavaş sanayiden hizmetlere kaydığını düşündürüyor.
Aylık değişimlerin zayıf kalması, büyümenin sürekli ve istikrarlı olmadığı, dönemsel duraksamalar içerdiğini gösteriyor.
Ticaretteki aylık düşüş, tüketici davranışlarındaki temkinli duruşu yansıtıyor olabilir.
Gayrimenkul ve bilgi-iletişim sektörlerindeki güçlü artış, gelecekte ekonomik yapının daha dijital, daha hizmet odaklı bir forma bürüneceğine dair ipuçları veriyor.
Veriler bize ekonominin genel olarak yukarı yönlü bir eğilim içinde olduğunu ancak kırılganlığın hâlâ sürdüğünü anlatıyor. Yani bir büyüme var ama tam anlamıyla yaygın ve istikrarlı değil.
