Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından yayımlanan “Üniversite İzleme ve Değerlendirme Genel Raporu-2025”, 2023–2024 eğitim-öğretim yılı ile 2024 mali ve takvim yılı verilerine dayanılarak hazırlandı. Raporda 201 üniversite, herhangi bir sıralama ya da lig tablosu oluşturulmadan, kendi gelişim eğilimleri çerçevesinde ele alındı.
BEŞ ANA BAŞLIKTA KAPSAMLI İZLEME
Raporda üniversiteler; eğitim ve öğretim, araştırma-geliştirme, uluslararasılaşma, sürdürülebilirlik ile topluma hizmet ve sosyal sorumluluk olmak üzere beş ana başlık altında değerlendirildi. YÖK, bu yaklaşım ile yükseköğretimde kalite anlayışının kapsamını genişletti.
ERİŞİLEBİLİRLİK İLK KEZ PERFORMANS GÖSTERGESİ
2025 raporunun öne çıkan yeniliklerinden biri dijital erişilebilirlik oldu. Üniversitelerin internet siteleri, uluslararası Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) standartlarına göre incelendi. Bu kapsamda 199 üniversitenin dijital erişilebilirliği ölçüldü. Ortalama erişilebilirlik oranı yüzde 87,9 olarak hesaplanırken, 76 üniversite yüzde 90’ın üzerinde başarı sağladı.
BİLİM İLETİŞİMİ FAALİYETLERİ İZLEMEYE ALINDI
Raporda ilk kez bilim iletişimi de izleme sürecine dahil edildi. Verilere göre Türkiye’de 115 üniversitede bilim iletişimi ofisi bulunuyor. Üniversiteler 2024 yılı boyunca bilim söyleşileri, toplumla buluşmalar, açık etkinlikler ve medya çalışmaları başta olmak üzere toplam 2 bin 317 bilim iletişimi faaliyeti gerçekleştirdi.
AÇIK ERİŞİM VE AKADEMİK ÜRETİM ARTTI
Araştırma-geliştirme başlığında açık erişimli yayın oranı dikkat çekti. TR Dizin ve Web of Science indeksli yayınlarda açık erişim oranı yüzde 64,46’ya yükseldi. 195 üniversitede bu oranın yüzde 50’nin üzerinde olduğu kaydedildi. 2024 yılında üniversiteler tarafından 96 binin üzerinde Web of Science indeksli yayın üretildi. Kategori Normalize Atıf Etkisi (CNCI) ortalaması 0,93 olurken, 58 üniversite dünya ortalamasının üzerinde atıf etkisine ulaştı.
MEZUNLARIN İSTİHDAMA GEÇİŞ SÜRESİ KISALDI
Eğitim ve öğretim kategorisinde mezun verileri öne çıktı. 2024 yılı verilerine göre lisans mezunlarının yurt içinde ilk işlerini bulma süresi ortalama 137 gün, ön lisans mezunlarının ise 140 gün olarak hesaplandı. Akredite lisans programı sayısı 1.345’e yükselirken, doktora mezun sayısındaki artış da rapora yansıdı.
ULUSLARARASI GÖRÜNÜRLÜK GÜÇLENDİ
Raporda, Türkiye’nin yükseköğretimdeki uluslararası çekim gücüne ilişkin veriler de yer aldı. 2023–2024 eğitim-öğretim yılında Türkiye’de öğrenim gören uluslararası öğrenci sayısı 333 bin 328 olarak kaydedildi. Türk üniversitelerinin THE, QS ve ARWU gibi küresel sıralamalardaki görünürlüğünün arttığı belirtildi.
ÖZVAR: “GELECEĞE YÖN VEREN BİR YOL HARİTASI”
YÖK Başkanı Erol Özvar, raporun yalnızca mevcut durumu ortaya koyan bir çalışma olmadığını ifade etti. Özvar, Üniversite İzleme ve Değerlendirme Genel Raporu’nun üniversiteler için geleceğe dönük güçlü bir yol haritası sunduğunu ve yükseköğretimde kalite, erişilebilirlik ile toplumsal etkiyi birlikte ele alan bu yaklaşımın sürdürüleceğini belirtti.
