5 Kasım 2025 Çarşamba gecesi gökyüzü, yılın en parlak ve en büyük dolunayıyla ışıl ışıl olacak. “Kunduz Dolunayı” olarak da bilinen bu Süper Ay, 2019’dan bu yana Dünya’ya en yakın konumuna ulaşacak.
AY DÜNYA’YA EN YAKIN KONUMUNA ULAŞACAK
Kasım ayındaki dolunay, Ay’ın Dünya’ya en yakın olduğu noktada gerçekleşecek. Bu sırada Ay, yalnızca 356 bin 980 kilometre uzaklıkta bulunacak. 2019 Şubat’ındaki “Kar Ayı”ndan bu yana ilk kez bu kadar yakın bir dolunay gözlemlenecek.
SÜPER AY NEDİR?
Süper Ay, Ay’ın Dünya’ya en yakın konumuna (perigee) geldiği anda dolunay fazına ulaşmasıyla oluşuyor. Ay’ın yörüngesi elips biçiminde olduğu için Dünya’ya olan mesafesi değişiyor. En uzak konumda yaklaşık 406 bin kilometre, en yakın noktada ise 357 bin kilometre uzaklıkta bulunuyor. Bu fark, Ay’ın gökyüzünde yüzde 14 daha büyük ve yüzde 30 daha parlak görünmesini sağlıyor.
TÜRKİYE’DEN GÖREBİLECEK MİYİZ?
Süper Ay, Türkiye saatiyle 16.20’de tam dolunay fazına ulaşacak. Akşam saatlerinde doğudan yükselen Ay, gece boyunca gözle görülür parlaklığını koruyacak. Şehir ışıklarından uzak bölgelerde, açık havada çıplak gözle rahatlıkla izlenebilecek.
KASIM DOLUNAYINA NEDEN KUNDUZ DOLUNAYI DENİR?
Kasım dolunayına “Kunduz Ayı” denilmesinin nedeni, tarihsel olarak bu dönemde kunduzların kış öncesi yuvalarını hazırlaması. Kuzey Amerika yerlilerinin geleneksel takvimlerinde bu dönem, “Beaver Moon” olarak biliniyor.
GELGİTLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Ay’ın Dünya’ya yaklaşması, deniz seviyesinde küçük değişikliklere yol açabiliyor. Bu durum “perigee gelgitleri” veya halk arasında “süper gelgit” olarak adlandırılıyor. Ancak bilimsel verilere göre, Süper Ay’ın insan üzerindeki çekim etkisi hissedilemeyecek kadar küçük. Earth Sky verilerine göre bu etki, bir ataşın ağırlığının dokuzda biri kadar.
SÜPER AY NEREDEN GELİYOR?
“Süper Ay” ifadesi ilk kez 1979’da astrolog Richard Nolle tarafından kullanıldı. Zamanla medya ve internet sayesinde yaygınlaşan bu terim, bilim insanlarının “perigee dolunayı” olarak adlandırdığı olayın popüler karşılığı haline geldi.
GÖKYÜZÜ MERAKLILARI İÇİN EŞSİZ FIRSAT
5 Kasım gecesi gökyüzü, yılın en etkileyici manzaralarından birine sahne olacak. Ay’ın ufuktan yükselişi sırasında ortaya çıkan altın tonlar, özellikle fotoğrafçılar ve gökyüzü gözlemcileri için benzersiz bir deneyim sunacak.
