ABD merkezli düşünce kuruluşu Arab Center Washington DC tarafından yayımlanan kapsamlı analizde, Türkiye’nin Gazze’de ateşkesin sürdürülmesi ve savaş sonrası dönemin istikrara kavuşturulmasında giderek daha merkezi bir rol üstlendiği belirtildi. Analizde, Ankara’nın diplomatik kapasitesi, insani yardım tecrübesi ve bölgesel aktörlerle kurduğu güçlü diyalog kanallarının, Washington açısından stratejik bir avantaj olarak görüldüğüne dikkat çekildi.
GAZZE PLANINDA TÜRKİYE MERKEZDE
Analizde, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’ye ilişkin planında Türkiye’nin, Mısır, Katar ve ABD ile birlikte ateşkesin garantör ülkeleri arasında konumlandırıldığı vurgulandı. Bu yaklaşımın, Ankara’nın Gazze’de kalıcı istikrarın sağlanmasına yönelik çok taraflı çabalarda “kilit ülkelerden biri” haline geldiğini gösterdiği ifade edildi.
Türkiye’nin, Gazze’nin yeniden inşası ve istikrara kavuşturulması sürecinde yalnızca diplomatik değil, aynı zamanda operasyonel kapasitesiyle de öne çıktığına dikkat çekilen analizde; kriz bölgelerinde edinilen saha tecrübesi, insani yardım alanındaki kurumsal birikim ve bölgesel aktörlerle sürdürülebilir temasların Washington tarafından yakından takip edildiği kaydedildi.
WASHINGTON NEDEN TÜRKİYE’YE İHTİYAÇ DUYUYOR?
Arab Center Washington DC’ye göre, Gazze gibi yüksek riskli ve son derece karmaşık bir bölgede istikrara katkı sunabilecek aktörlerin sayısı oldukça sınırlı. Bu noktada Türkiye, siyasi irade, sahada tecrübe ve çok taraflı diplomasiyi aynı anda yürütebilen nadir ülkeler arasında gösteriliyor.
Analizde, Türkiye’nin zor kriz alanlarında görev almaya istekli olması ve gerekli kapasiteye sahip bulunmasının, ABD’nin bölgesel planlarında Ankara’yı öne çıkardığı vurgulandı. Türkiye’nin insani yardım operasyonlarında uzun yıllara dayanan deneyimi, yeniden yapılanma süreçlerinde edindiği teknik birikim ve askeri kapasitesinin, Gazze’de istikrarın tesisine yönelik uluslararası çabalara somut katkı sunabilecek nitelikte olduğu ifade edildi.
Ayrıca Ankara’nın, bölgedeki tüm taraflarla iletişim kurabilme yeteneğinin, ateşkesin korunması ve olası gerilimlerin yönetilmesi açısından önemli bir avantaj sağladığına dikkat çekildi.
ULUSLARARASI MEŞRUİYET VE DİPLOMATİK AĞIRLIK
Analizde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Gazze’de Uluslararası İstikrar Gücü’nü yetkilendiren kararının, Türkiye’nin çok taraflı misyonlar kapsamında üstlenebileceği rol için gerekli hukuki zemini oluşturduğuna işaret edildi. Bu durumun, Ankara’nın uluslararası meşruiyet temelinde hareket etme yaklaşımıyla örtüştüğü vurgulandı.
Arab Center Washington DC, Türkiye’nin son dönemde Gazze’ye yönelik diplomatik temaslarının, Ankara’nın bölgesel meselelerde artan etkisini açık şekilde ortaya koyduğunu değerlendirdi. Türkiye’nin Filistin meselesine yaklaşımının, insani hassasiyetler ve kalıcı istikrar hedefi etrafında şekillendiği; bu tutumun da Ankara’ya uluslararası alanda dikkate değer bir diplomatik görünürlük kazandırdığı belirtildi.
Analizde ayrıca ABD-Türkiye ilişkilerinde son dönemde artan diplomatik temasların, Gazze başta olmak üzere bölgesel krizlerde daha yakın bir eşgüdüm arayışına işaret ettiği kaydedildi. Türkiye’nin üstlenebileceği rolün, Washington tarafından sahadaki yükün paylaşılması ve istikrarın bölgesel aktörler eliyle desteklenmesi açısından kritik görüldüğü ifade edildi.
Analizde Türkiye’nin çok taraflı diplomasiye verdiği önem, uluslararası hukuk vurgusu ve kriz yönetimindeki tecrübesinin, Gazze’de sürdürülebilir bir çözüm arayışında vazgeçilmez bir unsur olarak öne çıktığı değerlendirmesine yer verildi.
