Çocuk sahibi olma sürecinde anne ve babadan hangi özelliklerin geçtiği uzun yıllardır merak edilen bir konudur. Bilimsel araştırmalar, genetik aktarımın cinsiyetten zekaya, boydan saç ve göz rengine kadar birçok özelliği etkilediğini ortaya koymaktadır. Çocuklar hem annelerinden hem de babalarından gelen genlerin birleşimiyle dünyaya gelirken, bazı özellikler daha baskın bir şekilde ortaya çıkabilmektedir.
CİNSİYET BABADAN BELİRLENİR
Cinsiyet, ebeveynlerin en çok merak ettiği konuların başında gelir. Bebeğin kız mı, erkek mi olacağı döllenme anında belirlenmektedir. Anne XX, baba ise XY kromozomlarına sahiptir. Annenin yumurtasından gelen X kromozomuna karşılık babadan gelen X kromozomu bebeğin kız, Y kromozomu ise erkek olmasını sağlar. Bu nedenle bebeğin cinsiyetini babadan gelen kromozom belirlemektedir. Ayrıca annede ikiz gebelik öyküsü bulunması durumunda ikiz bebek sahibi olma ihtimali de artabilmektedir.
BOY GENİ ANNE VE BABADAN GELİR
Çocuğun boyu anne ve babanın genetik yapısına bağlı olarak şekillenmektedir. Anne kısa, baba uzun boylu olabilir ya da tam tersi görülebilir. Genel olarak anne ve baba kısa boyluysa çocuklarının da kısa boylu olma ihtimali artmaktadır. Ancak genlerin baskınlık durumuna bağlı olarak çocuk beklenenden daha uzun da olabilir. Boyun yanı sıra büyüme hızı da genetik etkilerle birlikte çevresel faktörler ve hormonlarla ilişkilidir.
ZEKA GENİ AĞIRLIKLI OLARAK ANNEDEN GELİR
Zeka ile ilgili yapılan araştırmalar, zekayı belirleyen genlerin büyük ölçüde X kromozomu üzerinde taşındığını göstermektedir. Kadınlarda iki, erkeklerde ise bir adet X kromozomu bulunduğundan, çocukların zeka gelişiminde anneden geçen genlerin etkisi daha yüksek olabilmektedir. Bununla birlikte çevresel faktörler, aile desteği ve eğitim zeka gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Uzmanların aktardığı bilgilere göre zekanın yüzde 40 ila 60’ı kalıtsal, geri kalanı ise çevresel etkenlere bağlıdır.
SAÇ VE GÖZ RENGİ GENLERİN BASKINLIĞINA BAĞLIDIR
Saç ve göz rengi de genetik özelliklerin belirlediği konulardandır. Bebekler doğduklarında sahip oldukları göz ve saç renkleri zamanla değişiklik gösterebilir. Göz renginin netleşmesi genellikle altıncı aydan sonra olur. Araştırmalar, kahverengi göz renginin genetik olarak baskın olduğunu, mavi ve yeşilin ise daha az baskınlık gösterdiğini ortaya koymaktadır. Anne ve babanın göz renklerine göre çocuğun göz renginin kahverengi, mavi ya da yeşil olma ihtimali farklı oranlarla hesaplanabilmektedir. Ancak kesin sonuç, çocuğun büyümesiyle ortaya çıkar.
