Kış aylarında el ve ayakların üşümesi normal kabul edilse de, bazı kişiler için bu durum mevsim fark etmeksizin kalıcı hale gelebiliyor. Uzmanlar, bu durumun vücudun koruma mekanizmasından kaynaklandığını ancak kronikleştiğinde ciddi sağlık sorunlarına işaret edebileceğini belirtiyor.
VÜCUT, HAYATİ ORGANLARI KORUMAK İÇİN KAN AKIŞINI DEĞİŞTİRİYOR
Soğuk havalarda vücut, kalp ve beyin gibi hayati organların sıcaklığını korumak amacıyla kan damarlarını daraltıyor (vazokonstriksiyon). Bu durum, kan akışını uç bölgelerden merkeze yönlendirerek ellerin ve ayakların daha soğuk hissedilmesine neden oluyor. Ancak sıcak ortamlarda bile ellerin ve ayakların üşümesi, altta yatan bir sağlık problemine işaret edebiliyor.
SÜREKLİ ÜŞÜMENİN EN YAYGIN NEDENLERİ
ANEMİ (DEMİR VEYA B12 EKSİKLİĞİ)
Vücutta oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin azlığı, dokuların yeterli oksijen alamamasına neden olur. Özellikle el ve ayaklarda bu durum soğukluk ve halsizlik hissiyle kendini gösterir.
HİPOTİROİDİZM (TİROİDİN AZ ÇALIŞMASI)
Tiroid bezinin yetersiz çalışması, metabolizmayı ve ısı üretimini yavaşlatır. Bu da soğuğa karşı hassasiyetin artmasına, özellikle el ve ayakların sürekli üşümesine yol açar.
RAYNAUD SENDROMU
Soğuğa veya strese karşı küçük atardamarların aşırı tepki verdiği bu durumda, parmaklarda üç aşamalı bir renk değişimi görülür:
-
Kan akışı azaldığında parmaklar beyazlaşır.
-
Oksijen eksikliğiyle maviye döner.
-
Kan akışı geri geldiğinde ağrılı bir karıncalanma eşliğinde kırmızılaşır.
PERİFERİK NÖROPATİ
Genellikle diyabet hastalarında görülen bu durum, sinir hasarına bağlı olarak ayaklarda hissin azalmasına ve kan akışının bozulmasına neden olur. Bu da kalıcı üşüme hissine yol açar.
Ayrıca nikotin de kan damarlarını daraltarak bu durumu kalıcı hale getirebilir.
SOĞUK EL VE AYAKLARLA BAŞA ÇIKMA YOLLARI
Uzmanlara göre, altta tıbbi bir neden yoksa şu yöntemler etkili olabilir:
-
Kat kat giyinmek: Gövdeyi sıcak tutmak, uç noktalara daha fazla sıcak kan gönderir.
-
Doğru kumaş seçimi: Pamuk yerine ısıyı koruyan yün veya teknik kumaşlar tercih edilmelidir.
-
Dar giysilerden kaçınmak: Dolaşımı engelleyen sıkı çorap ve eldivenler yerine rahat modeller kullanılmalıdır.
-
Hareket etmek: Kısa yürüyüşler veya basit el egzersizleri kan akışını hızlandırır.
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURULMALI?
Uzmanlar, şu belirtiler görüldüğünde tıbbi destek alınması gerektiğini vurguluyor:
-
Üşümeye cilt renginde beyazlaşma veya mavileşme eşlik ediyorsa,
-
El veya ayaklarda iyileşmeyen yaralar oluşuyorsa,
-
Üşüme hissiyle birlikte karıncalanma, uyuşma veya ağrı hissediliyorsa.
Vücudun verdiği bu sinyaller, ciddi rahatsızlıkların erken habercisi olabilir. Kronik olarak soğuk el ve ayakları dikkate almak, olası sağlık sorunlarının önüne geçmek açısından büyük önem taşıyor.




