İstanbul’un en işlek noktalarından biri olan İstiklal Caddesi üzerinde yer alan St. Antuan Katolik Kilisesi, tarihi geçmişi, mimarisi ve merkezi konumuyla hem yerli hem yabancı ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Girişin ücretsiz olduğu kilise, ibadet alanı olmasının yanı sıra kültürel ve tarihi yönüyle de Beyoğlu’nun öne çıkan yapıları arasında yer alıyor.
TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK KATOLİK KİLİSESİ
St. Antuan Katolik Kilisesi, Türkiye’deki en büyük Katolik kilisesi olma özelliğini taşıyor. Beyoğlu’nda İstiklal Caddesi’ne doğrudan açılan konumuyla şehir hayatının tam merkezinde bulunan yapı, gün içinde yoğun ziyaretçi akışına rağmen ibadet düzenini koruyarak dini faaliyetlerini sürdürüyor.
KİLİSENİN TARİHİ 18. YÜZYILA DAYANIYOR
Kilise, ilk olarak 1725 yılında İstanbul’daki İtalyan Katolik topluluğu tarafından inşa edildi. Zamanla yıpranan yapı yıkıldı ve bugünkü kilisenin temelleri 1906 yılında atıldı. İnşaatı 1912 yılında tamamlanan St. Antuan Kilisesi, 15 Şubat’ta ibadete açıldı. Yapı, 1932 yılında Papa XI. Pius tarafından kutsanarak bazilika statüsüne yükseltildi.
Papa XXIII. John, papa seçilmeden önce Vatikan’ın Türkiye Büyükelçisi olarak görev yaptığı dönemde yaklaşık 10 yıl boyunca St. Antuan Kilisesi’nde vaaz verdi. Türkçe vaazlar vermesi ve Türkiye’ye duyduğu yakınlık nedeniyle kamuoyunda “Türk Papası” olarak anıldı.
KİLİSENİN MİMARI ÖZELLİKLERİ
İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından tasarlanan St. Antuan Kilisesi, Neo-Gotik ve Neo-Romanesk mimari unsurları bir arada barındırıyor. Kırmızı tuğla cepheli yapısı, yüksek tavanları, vitray pencereleri ve detaylı iç süslemeleriyle İstiklal Caddesi’nde kolayca ayırt ediliyor. Kilise, aynı zamanda caddedeki ilk betonarme yapılar arasında yer alıyor.
Kilise, Padovalı Aziz Antonius adına adanmış durumda bulunuyor. Katolik dünyasında kayıp eşyalarla ilişkilendirilen Aziz Antonius’a ait heykel ve adak alanları kilise içinde yer alıyor. Ziyaretçiler, mum yakarak dua edebiliyor.
MUM YAKMANIN ANLAMI
Katolik inancına göre mum, duanın somut bir simgesi kabul edilir. Mum yakıldığında:
-
Kişinin duasının Tanrı’ya iletildiğine inanılır.
-
Alev, umut, niyet ve sürekliliği temsil eder.
-
Mum söndükten sonra bile duanın “devam ettiği” düşünülür.
NEDEN ST. ANTUAN?
St. Antuan (Padovalı Aziz Antonius), Katolik dünyasında “kayıpların ve zor durumda kalanların azizi” olarak bilinir. İnanca göre:
-
Kaybolan bir eşyanın bulunması,
-
Çıkmaza giren bir meselenin çözülmesi,
-
Umutsuz görülen durumlarda yol açılması için St. Antuan’a dua edilir.
Bu nedenle kiliseye gelenler, mum yakarak Aziz Antuan’ın Tanrı katında kendileri için aracılık edeceğine inanır.
DİLEK DİLEME Mİ, DUA MI?
Buradaki uygulama bir “dilek ritüeli” olarak görülse de, Katolik inancında bu doğrudan bir dilek tutma değil:
-
Tanrı’ya dua etme,
-
Azizlerden şefaat talep etme olarak tanımlanır.
Yani inanışa göre dileği yerine getiren aziz değil, Tanrı’dır; azizler ise yalnızca aracıdır.
SADECE HRİSTİYANLAR MI MUM YAKIYOR?
St. Antuan Kilisesi’nde mum yakanların önemli bir kısmı Hristiyan olmasa da:
-
Kilisenin herkesin ziyaretine açık olması,
-
Mum yakmanın evrensel bir “umut” ve “niyet” sembolü olarak görülmesi
nedeniyle farklı inançlardan insanlar da bu pratiği gerçekleştirir.
KİLİSENİN AÇILIŞ SAATLERİ
Resmi bilgilendirme panosunda yer alan bilgilere göre St. Antuan Katolik Kilisesi’nin ziyaret saatleri şu şekilde uygulanıyor:
-
Hafta içi: 08.00 – 19.30
-
Pazar günü: 09.00 – 18.30
-
Salı günü: 07.00 – 19.30
KİLİSENİN AYİN SAATLERİ
Kilisedeki ayin programı farklı gün ve dillerde düzenleniyor:
Hafta içi ayinleri
-
08.00: İngilizce
-
19.00: Türkçe
Pazar günü ayinleri
-
10.00: İngilizce
-
11.30: Lehçe
-
11.30: İtalyanca
-
18.00: Türkçe
Salı günü ayinleri
-
11.30: Türkçe
ST. ANTUAN KİLİSESİ’NE ULAŞIM
St. Antuan Kilisesi’ne ulaşım İstanbul’un birçok noktasından rahatlıkla sağlanabiliyor. Taksim Meydanı’ndan İstiklal Caddesi’ne girilerek yaklaşık 7-8 dakikalık bir yürüyüşle kiliseye ulaşılabiliyor. Yürüyüş sırasında, sağ tarafta kırmızı tuğla cephesi ve geniş girişiyle yapı dikkat çekiyor.
Toplu taşıma ile ulaşım sağlamak isteyenler için seçenekler de bulunuyor. M2 Hacıosman–Yenikapı metro hattı kullanılarak Taksim durağında inilebiliyor. Ayrıca Taksim-Tünel nostaljik tramvay hattı ile St. Antuan’a yakın bir noktada ulaşım mümkün. Taksim Meydanı’na gelen otobüs hatları da kiliseye erişimde kullanılabiliyor.
KİLİSENİN ÇEVRESİNDE NELER VAR?
St. Antuan Kilisesi’nin çevresinde gezilebilecek birçok tarihi ve kültürel mekan yer alıyor. Galata Kulesi’ne yürüyerek yaklaşık 10 dakikada ulaşılabiliyor. Çiçek Pasajı 5 dakika, Pera Müzesi 7 dakika ve Tünel Meydanı ise yaklaşık 10 dakikalık yürüme mesafesinde bulunuyor.
DİKKAT! AYİN SAATLERİNDE KİLİSE GEZİLEMİYOR
Kilise, ibadet saatleri dışında turistik ziyaretlere açık tutuluyor. Dini faaliyetler ile ziyaretler belirli bir düzen içerisinde yürütülürken, ayin saatlerinde ziyaretçilerin sessizliğe ve ibadet düzenine dikkat etmeleri isteniyor. Bu nedenle kilisenin içini gezmek için gitmeyi düşünen ziyaretçilerin, gezi saatlerini ayin saatlerine denk getirmemesi önem arz ediyor.
Günün kalabalığına ve gürültüsüne rağmen St. Antuan Katolik Kilisesi, İstiklal Caddesi’nin tam ortasında kısa bir durup nefes almak isteyenler için sakin bir kapı aralıyor. İçeri adım atıldığında, dışarıdaki hareketlilik yerini sessizliğe ve dinginliğe bırakıyor.
İbadet etmek isteyenler kadar sadece görmek, hissetmek ya da birkaç dakika durup düşünmek isteyenler için de kapılarını açık tutan kilise, İstanbul’un çok katmanlı kültürel yapısını en sade haliyle yansıtan duraklardan biri olmayı sürdürüyor.