2025 yılı Economist Intelligence Unit (EIU) Global Liveability Index sıralamasında Kopenhag’ın Viyana’yı geride bırakması, ilk bakışta şaşırtıcı görünse de detaylara inildiğinde tablo daha net ortaya çıkıyor. İki şehir de sağlık, eğitim ve kültür alanlarında benzer standartlara sahipken, günlük yaşamı doğrudan etkileyen bazı pratik başlıklarda Kopenhag’ın bir adım öne geçtiği görülüyor. Bu farklar büyük krizlerden değil, şehir yaşamındaki küçük ama sürekli etkisi olan unsurlardan kaynaklandı.
EIU GLOBAL LIVEABILITY INDEX VERİLERİ NEDİR?
Economist Intelligence Unit (EIU) Global Liveability Index, dünya genelinde şehirlerin yaşam kalitesini ölçmek amacıyla hazırlanan uluslararası bir endeks olarak biliniyor. Endeks; istikrar, sağlık hizmetleri, eğitim, kültür ve çevre ile altyapı başlıkları altında toplanan veriler üzerinden 173 şehri değerlendiriyor. 2025 yılı sonuçlarına göre Kopenhag, bu kriterlerde elde ettiği toplam puanla uzun süredir lider olan Viyana’yı geride bırakarak listenin ilk sırasına yerleşti.
EIU 2025 Global Liveability Index ilk 10 şehir sıralaması:
-
Kopenhag (Danimarka)
-
Viyana (Avusturya)
-
Zürih (İsviçre)
-
Melbourne (Avustralya)
-
Cenevre (İsviçre)
-
Sydney (Avustralya)
-
Osaka (Japonya) / Vancouver (Kanada)
-
Auckland (Yeni Zelanda)
-
Adelaide (Avustralya)
-
Vancouver (Kanada)
GÜNLÜK ULAŞIM VE ŞEHİR İÇİ HAREKETLİLİK ÖNE ÇIKTI
Kopenhag’da işe, okula ya da sosyal bir randevuya gitmek büyük ölçüde bisiklet ve toplu taşıma üzerinden yürüyor. Şehir genelinde bisiklet yolları kesintisiz ilerliyor, sinyalizasyon bisikletliler için ayarlanıyor ve ulaşım süreleri tahmin edilebilir düzeyde kalıyor. Viyana’da da toplu taşıma güçlü olsa da son dönemde artan yoğunluk ve aksaklıklar, puanlamada Kopenhag’ın gerisinde kalmasına yol açtı. EIU değerlendirmesinde “şehir içinde sorunsuz hareket edebilme” başlığı Kopenhag lehine sonuçlandı.
GÜVENLİK VE GÜNLÜK HUZUR FARK YARATIYOR
EIU’nun istikrar başlığı, sadece büyük güvenlik sorunlarını değil, şehirde yaşayan bir kişinin kendini ne kadar güvende hissettiğini de kapsıyor. Kopenhag’da suç oranlarının düşük seyretmesi, toplumsal olayların sınırlı kalması ve kamu düzeninin istikrarlı olması puanları yukarı çekti. Viyana ise genel olarak güvenli bir şehir olmaya devam etse de son yıllarda artan protestolar ve bazı bölgesel güvenlik başlıkları, istikrar puanında küçük düşüşler yaşanmasına neden oldu.
ŞEHİR ALTYAPISI VE KAMUSAL HİZMETLER
Kopenhag’da su, elektrik, internet gibi temel hizmetlerde kesinti oranları oldukça düşük seviyede bulunuyor. Çöp toplama, sokak temizliği ve kamusal alan bakımı düzenli şekilde yürütülüyor. Bu hizmetler Viyana’da da mevcut olsa da, EIU raporunda Kopenhag’ın altyapı sürekliliği ve hizmet standardında daha tutarlı bir tablo çizdiği belirtildi. Bu durum, toplam puan üzerinde doğrudan etkili oldu.
YEŞİL ALANLAR VE ÇEVRE POLİTİKALARI
Kopenhag’da parklar, sahil şeritleri ve yeşil alanlar şehir yaşamının doğal bir parçası olarak kullanılıyor. Karbon salımını azaltmaya yönelik uygulamalar, bisiklet teşvikleri ve çevreci projeler günlük hayata doğrudan yansıyor. Viyana kültür ve sanat açısından güçlü kalmayı sürdürürken, çevresel sürdürülebilirlik başlığında Kopenhag’ın biraz gerisinde kaldı. Bu fark, kültür ve çevre puanlamasında sıralamayı etkiledi.
SAĞLIK VE EĞİTİMDE DENGE GÖZLENİYOR
Sağlık hizmetleri ve eğitim alanlarında iki şehir arasında belirgin bir uçurum oluşmadı. Hastanelere erişim, eğitim kurumlarının kalitesi ve kamu hizmetleri açısından Kopenhag ile Viyana benzer seviyelerde yer aldı. Bu başlıklarda sıralamayı değiştiren büyük farklar oluşmazken, liderliği belirleyen unsur daha çok günlük yaşam konforu oldu.
Kopenhag’ın 2025’te Viyana’yı geçmesinin nedeni büyük krizler ya da dramatik değişimler değil; ulaşımın daha sorunsuz işlemesi, güvenlik algısının yüksekliği, altyapının istikrarlı çalışması ve çevre odaklı şehir yaşamının günlük hayata daha güçlü yansıması oldu. Bu küçük ama sürekli etkili farklar, EIU sıralamasında liderliği belirledi.
