Bunlardan bazıları şunlardır:
Genetik Faktörler
Bazı genetik hastalıklar, örneğin kistik fibroz (CF), primer siliyer diskinezi (PCD) gibi, akciğer enfeksiyonlarına karşı savunmasızlığı artırarak bronşektazi riskini yükseltir. Bu genetik bozukluklar, mukus temizliğini etkileyerek hava yollarında mukus birikimine ve enfeksiyonlara yol açar. Kistik fibroz, özellikle çocukluk döneminde görülen ve kalın, yapışkan mukus üretimini içeren genetik bir hastalıktır. Primer siliyer diskinezi ise solunum yollarındaki kirpiklerin (silia) düzgün çalışmasını engelleyerek mukusun temizlenmesini zorlaştırır.
Enfeksiyonlar
Akciğer enfeksiyonları, özellikle pertussis (boğmaca), kızamık ve tüberküloz gibi şiddetli enfeksiyonlar, hava yollarına kalıcı hasar vererek bronşektaziye yol açabilir. Bu enfeksiyonlar, hava yollarının iltihaplanmasına ve genişlemesine neden olur.
Diğer Nedenler
Bronşektazi ayrıca aşağıdaki durumların sonucu olarak da gelişebilir: Otoimmün hastalıklar (örneğin romatoid artrit), aspirasyon (yutulan maddelerin akciğerlere kaçması), traksiyon bronşektazisi (örneğin, tüberküloz skarlaşması nedeniyle), obstrüktif akciğer hastalıkları (örneğin, kronik obstrüktif akciğer hastalığı-KOAH). Traksiyon bronşektazisi, çevreleyen doku çekmesinden dolayı hava yollarının genişlemesidir. Bazı durumlarda, bronşektazinin belirli bir nedeni bulunamayabilir (idiopatik bronşektazi).
Bronşektazi Tedavisi
Bronşektazi tedavisi, hastalığın şiddetine ve altta yatan nedenine bağlı olarak değişir. Tedavinin temel amacı enfeksiyonları önlemek, hava yolu temizliğini iyileştirmek ve semptomları yönetmektir. Tedavi seçenekleri şunları içerir:
İlaç Tedavisi
Antibiyotikler, enfeksiyonları tedavi etmek ve önlemek için kullanılır. Mukolitikler, balgamı inceltmeye ve kolayca atılmasını sağlamaya yardımcı olur. Bronkodilatörler, hava yollarını genişletmeye ve nefes almayı kolaylaştırmaya yardımcı olur.
Fizik Tedavi
Göğüs fizyoterapisi, balgamın akciğerlerden uzaklaştırılmasına yardımcı olmak için çeşitli teknikleri içerir. Bu teknikler arasında derin nefes egzersizleri, öksürük egzersizleri ve pozisyonel drenaj bulunur.
Cerrahi Tedavi
Şiddetli vakalarda, cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi seçenekler, enfeksiyonu azaltmak için etkilenen akciğer dokusunun çıkarılmasını içerebilir.
Bronşektazi Türleri
Silindirik Bronşektazi
Silindirik bronşektazi, hava yollarının düzgün bir şekilde genişlemesi ile karakterizedir.
Tübüler Bronşektazi
Tübüler bronşektazi, hava yollarının silindirikten daha dar ve daha uzun bir şekilde genişlemesi ile karakterizedir.
Kistik Bronşektazi
Kistik bronşektazi, hava yollarının kistik veya baloncuk benzeri genişlemesi ile karakterizedir.
Bronşektazi: Kısaca
Bronşektazi, hava yollarının kalıcı genişlemesi ile karakterize kronik bir akciğer hastalığıdır. Çoğu zaman tekrarlayan akciğer enfeksiyonlarına bağlı gelişir ve öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterir. Tedavi, enfeksiyonları kontrol altına almak ve hava yolu temizliğini iyileştirmeyi amaçlar. J47, hastalığın Uluslararası Hastalık Sınıflandırmasında kullanılan kodudur.
Bronşektazi ve FTR (Fonksiyonel Toraks Radyolojisi)
Fonksiyonel toraks radyolojisi (FTR), akciğer fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılan görüntüleme tekniklerini içerir. Bronşektazi tanısında ve takibinde FTR, hastalığın şiddetini ve yaygınlığını belirlemek için kullanılabilen değerli bir araçtır.
Bronşektazi ve Traksiyon
Bazı durumlarda, traksiyon kuvvetleri, çevreleyen dokunun çekmesinden dolayı hava yollarının genişlemesine (traksiyon bronşektazisi) neden olur. Örneğin, tüberküloz gibi enfeksiyonların neden olduğu skarlaşma, hava yollarında çekme kuvvetlerine yol açarak genişlemelerine neden olabilir.