2025 yılında işsizlik maaşı almak isteyen vatandaşlar için hem prim gün sayısı hem de işten çıkış nedeni büyük önem taşıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen işten çıkış kodu, işsizlik ödeneği alınıp alınamayacağını doğrudan belirliyor. Peki, işverenin hatalı veya kasıtlı verdiği çıkış kodu sonrası nasıl bir yol izlenmeli? Kod değişikliği yapılabilir mi, işsizlik maaşı sonradan alınabilir mi? İşte merak edilen tüm detaylar...
İşsizlik Maaşı Alabilmek İçin En Az 600 Gün Prim Şartı
İşsizlik maaşı nasıl alınır sorusunun ilk yanıtı, SGK’ya yatırılan prim gün sayısında gizli. 2025 itibarıyla işsizlik ödeneğinden faydalanabilmek için son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödenmiş olması gerekiyor. Ayrıca, işten ayrılmadan önceki son 120 gün boyunca kesintisiz çalışmak şart.
Prim gün sayısına göre işsizlik maaşı ödeme süresi ise şu şekilde belirleniyor:
- 600-899 gün arası prim ödeyenlere 6 ay işsizlik maaşı,
- 900-1079 gün arası olanlara 8 ay,
- 1080 gün ve üzeri olanlara ise 10 ay boyunca ödenek veriliyor.
İşsizlik Maaşı Tutarı Ne Kadar?
2025 yılında işsizlik maaşı, kişinin işten ayrılmadan önceki son dört ayda SGK’ya bildirilen brüt kazancının ortalamasının %40’ı kadar ödeniyor. Ancak, bu ödeme brüt asgari ücretin %80’ini aşamıyor. Bu kapsamda, 2025 yılı için işsizlik maaşının üst sınırı 20.804,40 TL olarak belirlendi.
İşten Çıkış Kodu İşsizlik Maaşında Belirleyici
Sadece prim gün sayısı yeterli değil; işten çıkış kodu da işsizlik maaşı alma hakkını etkiliyor. SGK sisteminde toplam 50 farklı işten çıkış kodu bulunuyor ve yalnızca 19 kod işsizlik maaşı alma hakkı tanıyor. Geri kalan 31 kod ise işsizlik ödeneğinin reddine neden oluyor.
İşsizlik maaşı alabilecek çıkış kodları ve anlamları şu şekilde:
| İşten Çıkış Kodu | Açıklama |
|---|---|
| 04 | İşverenin haklı sebep göstermeden feshi |
| 05 | Belirli süreli iş sözleşmesinin bitimi |
| 12 | Askerlik nedeniyle işten ayrılma (dönüşte işsiz kalınırsa) |
| 15 | Toplu işçi çıkarma |
| 17, 18 | İşyerinin kapanması veya işin sona ermesi |
| 23, 24, 25 | Zorunlu, sağlık veya işverenin etik dışı davranışı nedeniyle fesih |
| 27, 28 | Zorunlu ya da sağlık gerekçesiyle işveren feshi |
| 31, 32, 33, 34, 36, 40 | Kanuni veya yapısal sebeplerle fesih |
İşsizlik Maaşı Alınamayan Durumlar ve Çıkış Kodları
İşten kendi isteğiyle ayrılanlar veya belirli nedenlerle çıkarılanlar işsizlik maaşı alamıyor. İşsizlik maaşına hak kazandırmayan başlıca çıkış kodları şunlar:
- 03: İstifa
- 08, 09: Emeklilik nedeniyle ayrılma
- 10, 11: Vefat
- 13: Evlenme (kadınlarda)
- 29, 42-50: Ahlaki sebeplerle işten çıkarılma, görev yapmama, hırsızlık, hakaret gibi nedenler
İşverenin Hatalı Çıkış Kodu Bildirimi ve Mahkeme Yoluyla Çözüm
Bazı işverenler, kıdem tazminatı veya işsizlik maaşı ödememek amacıyla işçiyi haksız yere işsizlik maaşı almaya engel çıkış koduyla bildirilebiliyor. Böyle durumlarda işçi, haklılığını mahkeme kararıyla ispatlayabilir. Mahkeme kararını İŞKUR’a sunarak çıkış kodunun düzeltilmesini ve geçmişe dönük işsizlik maaşı talebinde bulunabilir. Ancak bu süreç işçi tarafından başlatılmalı ve takip edilmelidir.
İşsizlik Maaşı Başvurusu İçin 30 Günlük Süreye Dikkat!
İş akdinin sona erdiği tarih işçiye bildirildikten sonra 30 gün içinde İŞKUR’a başvuru yapılması zorunlu. Süre aşılırsa başvuru kabul edilse bile, gecikilen günler ödenecek toplam işsizlik maaşından düşülüyor. Örneğin, 6 ay ödenek hakkı olan biri 10 gün geç başvurursa, sadece 5 ay 20 gün maaş alabiliyor.
İşsizlik Maaşı Hakkında Sonuç ve Öneriler
2025 yılında işsizlik maaşı almak isteyenlerin hem prim gün sayısı hem de SGK’ya bildirilen işten çıkış koduna dikkat etmesi gerekiyor. İşten çıkış kodundaki hata veya haksızlık durumlarında mahkeme yoluyla hak aramak mümkün. Ayrıca, işsizlik maaşı başvurusunun zamanında yapılması, hak kaybını önlemek açısından kritik önemde.
Daha detaylı ve güncel bilgi için İŞKUR’un resmi web sitesi ve uzman danışmanlarla iletişime geçmek faydalı olacaktır.
Bu haber, HABERTÜRK verilerinden destek alınarak hazırlanmıştır.
