Erken teşhis ve tedavi edilmezse, Kawasaki hastalığı ciddi kalp sorunlarına yol açabilir. Çoğu zaman kendi kendini sınırlayan bir hastalık olsa da, potansiyel komplikasyonları nedeniyle tıbbi müdahale hayati önem taşır. Hastalık, adını Japon çocuk doktoru Tomisaku Kawasaki'den almıştır.
Bu karmaşık durumun adı bazen yanlış yazılabilmektedir. Örneğin, internet aramalarında sıkça rastlanan kawasaki hastalı, kawasak hastalığı veya kawaski hastalığı gibi yazımlar aslında bu hastalığın doğru adını, yani Kawasaki hastalığı'nı ifade etmektedir.
Kawasaki Hastalığı Neden Olur?
Kawasaki hastalığının kesin nedeni henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Ancak, uzmanlar hastalığın genetik yatkınlığı olan çocuklarda, bir virüs veya bakteri enfeksiyonu gibi çevresel bir tetikleyici faktörle ortaya çıktığına inanmaktadır. Bu durum, bağışıklık sisteminin anormal bir tepki vermesine ve vücudun kendi kan damarlarına saldırmasına neden olur. Hastalık bulaşıcı değildir ve kişiden kişiye doğrudan yayılmaz. Genellikle kış sonu ve ilkbahar başında daha sık görülme eğilimindedir, bu da bir enfeksiyon ajanının rolünü düşündürmektedir. Araştırmalar devam etse de, hastalığın bir enfeksiyon sonrası bağışıklık yanıtı olduğu düşünülmektedir.
Kawasaki Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Kawasaki hastalığı bulaşıcı değildir. Yani, hasta bir çocuktan başka bir çocuğa veya yetişkine öksürme, hapşırma, dokunma veya aynı ortamı paylaşma yoluyla geçmez. Hastalık bir virüs veya bakteri tarafından tetikleniyor olsa bile, bu tetikleyici ajanların kendisi bulaşıcı olsa da, hastalığın gelişimi bireysel bağışıklık sistemi tepkilerine bağlıdır. Bu nedenle, Kawasaki hastalığına yakalanmış bir çocukla temasta bulunmak hastalığın yayılmasına yol açmaz. Aileler ve bakım verenler bu konuda endişelenmemelidir.
Kawasaki Hastalığı Belirtileri
Kawasaki hastalığı belirtileri genellikle ani başlar ve zamanla ilerler. Hastalığın teşhisi, tipik belirti kümesinin varlığına dayanır. En belirgin ve sürekli semptomlardan biri, antibiyotiklere yanıt vermeyen ve genellikle beş günden fazla süren yüksek ateştir. Diğer ana belirtiler şunları içerir:
- Vücutta yaygın döküntüler, genellikle gövde ve kasık bölgesinde.
- Gözlerde iltihaplanma (konjonktivit) ve kızarıklık, ancak göz akıntısı veya ağrı olmaması.
- Boyundaki lenf bezlerinin şişmesi, genellikle tek taraflı ve 1.5 cm'den büyük.
- El ve ayaklarda şişlik ve kızarıklık. İyileşme döneminde parmak uçlarında ve ayak parmaklarında soyulmalar görülebilir.
- Ağız ve boğazda değişiklikler.
Çilek Dil Belirtisi
Kawasaki hastalığının en karakteristik belirtilerinden biri, dilin kırmızı, şiş ve pütürlü bir görünüm almasıyla ortaya çıkan çilek dil görünümüdür. Bu durum, tıpkı bir çilek yüzeyi gibi, dilin üzerinde küçük kırmızı kabartılarla belirginleşir. Bu belirti, ağız ve boğazdaki diğer değişikliklerle birlikte görülebilir; bunlar arasında kırmızı, çatlak dudaklar ve boğaz kızarıklığı yer alır. Çilek dil, doktorlar için önemli bir tanı ipucudur ve hastalığın teşhisinde belirleyici rol oynar.
Kawasaki Hastalığı Çocuklarda
Kawasaki hastalığı, özellikle 5 yaş altı çocuklarda en sık görülen kalp hastalığı nedenlerinden biridir. Vakaların %80'inden fazlası bu yaş grubunda görülür ve 2 yaş altı bebekler daha ağır seyirli olabilir. Erkek çocukları kız çocuklarına göre biraz daha sık etkilenir. Çocuklarda Kawasaki hastalığının erken teşhisi ve tedavisi, potansiyel koroner arter anevrizmaları gibi ciddi komplikasyonları önlemek için kritik öneme sahiptir. Ateşin düşürülmesine yönelik standart tedavilere yanıt vermeyen uzun süreli ateşli bir çocukta Kawasaki hastalığı akla gelmelidir. Hastalığın çocuklarda kalp kası iltihabı (miyokardit) ve kalp zarı iltihabı (perikardit) gibi komplikasyonlara yol açma riski de bulunmaktadır.
Kawasaki Hastalığı Tedavisi Nedir?
Kawasaki hastalığı tedavisi, hastalığın teşhisini takiben mümkün olan en kısa sürede başlatılmalıdır, ideal olarak ateşin başlangıcından sonraki ilk 10 gün içinde. Erken tedavi, kalp komplikasyonları riskini önemli ölçüde azaltır. Tedavinin ana hedefi iltihabı azaltmak ve koroner arter hasarını önlemektir. Başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:
- İntravenöz İmmünglobulin (IVIG): Bu, damardan verilen bir antikor karışımıdır. Vücudun bağışıklık tepkisini düzenleyerek iltihabı azaltmaya yardımcı olur. Genellikle tek bir yüksek dozda verilir.
- Aspirin: Yüksek doz aspirin, iltihabı kontrol altına almak ve ateşi düşürmek için kullanılır. Ateş düştükten sonra, kanın pıhtılaşmasını önlemek ve koroner arter anevrizması riskini azaltmak için düşük doz aspirin tedavisine uzun süre devam edilebilir.
Tedavi sırasında ve sonrasında çocukların kalp fonksiyonları yakından izlenir. Ekokardiyografi (kalp ultrasonu) ile koroner arterlerde herhangi bir genişleme veya anevrizma oluşumu olup olmadığı kontrol edilir. Tedaviye rağmen bazı çocuklarda kalp sorunları gelişebilir, bu nedenle uzun süreli takip önemlidir. Ailelere, çocuğun ateşli veya diğer tipik semptomlar gösterdiği durumlarda derhal bir sağlık kuruluşuna başvurmaları gerektiği vurgulanmalıdır.