Akdeniz Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Reha Azizoğlu, kurbanlık etlerde "beyin yiyen amip" olarak da bilinen salmonella bakterisinin ciddi bir tehlike oluşturabileceğini belirterek, kesimden pişirmeye kadar tüm süreçlerde hijyen kurallarının titizlikle uygulanması gerektiğini vurguladı.
Et Çok İyi Pişmeli
Azizoğlu, salmonella bakterisinin özellikle uygun olmayan hijyen koşullarında ve çiğ kalmış etlerde hızla çoğaldığına dikkat çekti. "Bu bakteriler çiğ etten bulaşabilir ancak yüksek sıcaklıkta pişirme ile etkisiz hale gelir. Sadece dış yüzey değil, etin içi de tamamen pişmiş olmalı," uyarısında bulundu. Salmonellanın neden olduğu enfeksiyonun, sağlıklı bireylerde hafif seyredebileceğini fakat özellikle bebekler, yaşlılar, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf olanlarda devamında düzeltilemeyen kritik sağlık sorunlarına yol açabileceğini ifade etti.
Etler Ne Zaman Buzdolabına Koyulmalı?
Kurban etlerinin kesim sonrası mutlaka serin ortamda dinlendirilmesi gerektiğini belirten Azizoğlu, "Etler en az bir gün buzdolabında bekletilmeli. Dondurulmuş etler ise dışarıda değil buzdolabı ortamında çözdürülmeli. Oda sıcaklığında çözülen etlerde bakteri sayısı hızla artar," dedi. Ayrıca etlerin hava almayacak şekilde paketlenmesinin ve saklama sırasında diğer gıdalardan ayrılmasının da önemli olduğunu ekledi.
Kesim işlemlerinin yalnızca Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş alanlarda, veteriner hekim gözetiminde gerçekleştirilmesi gerektiğini belirten Azizoğlu, "Kesimde kullanılan bıçaklar, yüzeyler ve kaplar her kullanım sonrası mutlaka dezenfekte edilmeli. Et eve geldiğinde çapraz bulaşmayı önlemek için farklı mutfak ekipmanları kullanılmalı," dedi.
Koku Bir Şey İfade Etmez
Azizoğlu, hayvanların sağlıklı görünmesinin bakteriyel risk taşımadığı anlamına gelmediğine de dikkat çekti. “Çiğ etteki bakteriler koku ya da renk değişikliğiyle fark edilemez. Bu yüzden güvenilir kasaplardan alışveriş yapılmalı ve hijyen kurallarına sıkı sıkıya uyulmalı,” dedi.
Gıda kaynaklı hastalıklarla mücadele kapsamında kontrol ve yönetmeliklerin giderek sıkılaştığını hatırlatan Azizoğlu, üreticiler ve tüketiciler için hijyen uygulamalarının artık bir tercih değil zorunluluk olduğunun altını çizdi: “Soğuk zincirin korunması, temiz ekipman kullanımı ve uygun saklama koşulları enfeksiyon riskini ciddi oranda düşürür.”
Salmonella Nedir?
Salmonella, insanlarda ve hayvanlarda çeşitli hastalıklara yol açabilen, çubuk şeklinde ve mikroskobik yapıya sahip bir bakteri cinsidir. Genellikle mikrop ile bulaşan yiyecekler, özellikle de çiğ veya az pişmiş et, tavuk, yumurta gibi hayvansal gıdalar yoluyla bulaşır. Ayrıca kirli su ve hijyenik olmayan ortamlar da bu bakterinin bulaşma riskini artırır.
Salmonella bakterisinin vücuda girmesiyle oluşan enfeksiyona salmonelloz denir. Bu enfeksiyon genellikle kişiyi rahatsız edecek şekilde seyreder ve şu belirtilerle ortaya çıkar:
- İshal
- Karın ağrısı ve kramp
- Mide bulantısı ve kusma
- Ateş ve halsizlik
Belirtiler genellikle enfekte gıdanın tüketilmesinden 6 ila 72 saat sonra başlar ve çoğu vakada 1 haftaya kadar iyileşir. Ancak bazı durumlarda, özellikle bebekler, yaşlılar, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde daha ciddi seyredebilir. Unutmayın: Salmonella bakterileri gözle görülmez, kokuya sebep olmaz ve tadı anlaşılmaz. En etkili korunma yöntemi doğru gıda hijyeni ve pişirme uygulamalarıdır.
Salmonella Kaç Derecede Ölür?
Salmonella bakterisi 48 dereceye kadar hayatta kalabilmektedir. Ancak ölmesi için gıdaları iyice pişirmek gerekmektedir. Salmonella bakterisini, gıdaları soğukta depolayarak ya da yaklaşık 72 derece civarında pişirme işlemi uygulayarak yokedebiliriz.
