Dünya genelinde karaciğer kanseri, uzmanların “sessiz ama ölümcül” olarak tanımladığı bir sorun haline geldi. Uluslararası Hepatoselüler Karsinom Komisyonu tarafından 30’dan fazla ülkeden uzmanların katkısıyla hazırlanan rapor, hastalığın önlenmezse önümüzdeki yıllarda milyonlarca kişiyi etkileyebileceğine işaret ediyor.
Rapora göre, 2022 yılında dünya genelinde yaklaşık 870 bin kişi, en yaygın karaciğer kanseri türü olan hepatoselüler karsinom (HCC) tanısı aldı. Komisyon, mevcut önlemlerin yetersiz kalması durumunda 2050 yılına kadar bu sayının 1,5 milyonu geçebileceğini öngörüyor.
SESSİZ TEHDİT HIZLA BÜYÜYOR
Organ Nakli ve Hepatoloji Uzmanı Doç. Dr. Veysel Umman, raporun dünya çapındaki riskin büyüklüğünü ortaya koyduğunu belirtti. Umman, “Karaciğer kanseri halk arasında yeterince bilinmiyor. Her yıl artan vaka sayısı, dikkat çekmeden ilerleyen ciddi bir sağlık sorununun habercisi” ifadelerini kullandı.
Umman, karaciğer kanserinin dünya genelinde en sık rastlanan altıncı kanser türü olduğunu ve kansere bağlı ölümlerde üçüncü sırada yer aldığını kaydetti. Türkiye’de de benzer bir yükseliş trendi gözlemleniyor. Uzman, özellikle Hepatit B enfeksiyonları, obezite ve metabolik sendromla ilişkili karaciğer yağlanmasının (MASLD) vaka sayısındaki artışta etkili olduğunu vurguladı.
KARACİĞER YAĞLANMASINA DİKKAT
Doç. Dr. Umman, karaciğer yağlanmasının siroz ve kansere dönüşme riski taşıdığını belirterek MASLD’nin önemine dikkat çekti. “Karaciğer yağlanması yalnızca obeziteyle değil, yüksek tansiyon ve insülin direnci gibi metabolik sorunlarla da bağlantılı. Hatta alkol kullanmayan bireylerde bile bu durum kansere zemin hazırlayabilir. Bu yüzden karaciğer yağlanmasını küçümsememek gerekiyor” dedi.
Karar gazetesinden yer alan habere göre MASLD’nin giderek yaygınlaşması, uzmanları özellikle risk gruplarına yönelik uyarılarda bulunmaya yöneltiyor. Fazla kilolu bireyler, diyabet, hipertansiyon ve kolesterol sorunları olanların yılda en az bir kez karaciğer enzimlerini kontrol ettirmesi ve ultrason gibi görüntüleme testlerini düzenli yaptırması öneriliyor.
TÜRKİYE’DE DURUM
Türkiye’de karaciğer kanseri vakaları da küresel eğilimle paralel şekilde artıyor. Uzmanlar, özellikle Hepatit B ve C enfeksiyonları ile MASLD’nin artışının, kanser riskini yükselttiğine dikkat çekiyor. Türkiye’de obezite ve metabolik sendromun yaygınlaşması, karaciğer yağlanması ve dolayısıyla karaciğer kanseri görülme sıklığını artırıyor.
Sağlık otoriteleri, toplumda farkındalığın artırılmasının ve risk grubundaki bireylerin düzenli kontrollerle takip edilmesinin önemine dikkat çekiyor. Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve alkol tüketiminin sınırlanması, hastalığın önlenmesinde kritik rol oynuyor.
KÜRESEL SAĞLIK ALARMI
Uluslararası rapor, karaciğer kanserinin önlem alınmazsa 2050 yılına kadar küresel bir halk sağlığı krizine dönüşebileceğini vurguluyor. Farkındalığın artırılması, Hepatit aşılarının yaygınlaştırılması ve tarama programlarıyla erken tanının hayat kurtaracağı belirtiliyor.
Doç. Dr. Umman, “Karaciğer kanseri sessiz ilerleyen bir tehdit. Ancak erken teşhis ve koruyucu önlemlerle bu tehdidi kontrol altına almak mümkün” diyerek, halk sağlığı için önleyici adımların önemini bir kez daha hatırlattı.