İzmir’in Gaziemir ilçesinde yaşayan iki çocuk babası 63 yaşındaki Ali Yaşadı’ya 6 yıl önce lenf kanseri teşhisi kondu. Özel bir hastanede gördüğü tedavi sonucu sağlığına kavuşan Yaşadı, geçen yıl karın şişliği şikayetiyle başvurduğu İzmir Şehir Hastanesi’nde hastalığının tekrarladığını öğrendi.
KEMOTERAPİ VE KÖK HÜCRE NAKLİYLE TEDAVİ EDİLDİ
İzmir Şehir Hastanesi Erişkin Kemik İliği Nakil Ünitesinde görev yapan Doç. Dr. Zehra Narlı Özdemir, Yaşadı’ya iki kür kemoterapi uyguladıktan sonra kök hücre nakli yapılmasına karar verdi. Nakil işleminin ardından Yaşadı yeniden sağlığına kavuştu.
“İYİLEŞMEK BENİM İÇİN BÜYÜK AVANTAJ”
Yaşadı, hastalığın tekrarladığını öğrendiğinde çok üzüldüğünü ancak moralini yüksek tutmaya çalıştığını belirtti. “Artık yürüyecek halim kalmamıştı. Nefes almak, yürümek çok güzel bir şey. İnşallah bir daha tekrarlamaz.” dedi. Düzenli kontrollerin önemine dikkat çekerek, zamanında yapılan muayeneler sayesinde hayatta olduğunu söyledi.
“NÜKSEDEN OLGULARDA NAKİL GÜNDEME GELİR”
Doç. Dr. Zehra Narlı Özdemir, lenf kanserinin tekrarlayabilen bir hastalık olduğunu ve nüks eden olgularda kök hücre naklinin gündeme geldiğini ifade etti. Özdemir, kemoterapi sonrası toplanan hücrelerin hastaya geri verilerek kemik iliği yetmezliğinin önüne geçildiğini ve hastaların erken tanı ve düzenli takip sayesinde normal hayatlarına dönebildiklerini vurguladı.
KÖK HÜCRE NEDİR?
Kök hücreler, vücutta yeni hücrelerin üretilmesini sağlayan temel hücrelerdir. Bu hücreler bölünerek hem yeni kök hücreler hem de vücudun farklı fonksiyonlarını yerine getiren özel hücreler oluşturabilir.
-
Beyin kök hücreleri: Yeni nöronlar üretir.
-
Kemik iliği kök hücreleri: Kan hücrelerini oluşturur.
-
Kas kök hücreleri: Hasar sonrası kas dokusunu onarır.
-
Deri kök hücreleri: Saç foliküllerini yeniler, cilt dokusunu onarır.
Kök hücreler, hastalıkların tedavisinde ve hasarlı dokuların onarılmasında önemli rol oynar.
YETİŞKİN VE EMBRİYONİK KÖK HÜCRELER
-
Yetişkin kök hücreler: Yaşam boyu vücutta bulunur, özellikle kemik iliği ve yağ dokuda yer alır.
-
Embriyonik kök hücreler: Döllenmeden birkaç gün sonra oluşur ve farklı hücre tiplerine dönüşme yetenekleri daha yüksektir.
HEMATOPOİETİK VE MEZENKİMAL KÖK HÜCRELER
-
Hematopoietik kök hücreler: Kan hücrelerinin yenilenmesini sağlar, özellikle lösemi tedavisinde kullanılır.
-
Mezenkimal kök hücreler: Kemik, yağ ve bağ dokusuna dönüşerek vücudu onarır, ortopedik ve otoimmün hastalıkların tedavisinde araştırılmaktadır.
KÖK HÜCRE TEDAVİSİ NASIL UYGULANIR?
Kök hücre tedavisi genellikle kemik iliği nakli veya göbek kordonu kanından alınan hücrelerin nakli şeklinde uygulanır. Öncelikle hastanın durumu değerlendirilir, uygun donörden sağlıklı hücreler alınır ve çoğaltılır. Hastaya kemoterapi veya radyoterapiyle nakil için hazırlık yapılır. Ardından kök hücreler vücuda nakledilir ve birkaç hafta içinde yeni hücrelerin üretimi başlar.