Mide fıtığı, midenin üst kısmının diyaframda bulunan özofagus açıklığından göğse doğru itilmesiyle meydana gelir. Diyafram, göğüs ve karın boşluğunu ayıran kas tabakasıdır. Buradaki zayıflık nedeniyle midenin yukarıya kayması, “hiatal herni” olarak adlandırılır. Fıtıkların en yaygın tiplerinden biri olan mide fıtığı, genellikle yıllar içinde yavaş gelişir ve yaşam kalitesini düşüren şikâyetlerle kendini gösterir.
MİDE FITIĞI (HİATAL HERNI) NEDİR?
Mide fıtığı, diyafram kasında bulunan özofagus açıklığının genişlemesi sonucu ortaya çıkar. Bu açıklıktan midenin üst kısmı yukarı doğru kayarak göğüs boşluğuna yerleşebilir. Özellikle stresli dönemlerde açıklığın daha da genişlemesiyle rahatsızlık artar.
MİDE FITIĞI (HİATAL HERNI) TİPLERİ NELERDİR?
Mide fıtığı, “kayan hiatal herni” ve “paraözofageal hiatal herni” olmak üzere iki ana grupta incelenir:
-
Kayan hiatal herni (Tip 1): En sık görülen fıtık türüdür. Yemek borusunun mideyle birleştiği kısım, açıklıktan yukarıya doğru kayar.
-
Paraözofageal hiatal herniler: Daha nadir görülür. Bu tipte midenin üst kısmı yemek borusunun yanındaki boşluktan yukarı çıkar ve yanında ayrı bir çıkıntı oluşturur.
MİDE FITIĞI (HİATAL HERNI) NEDEN OLUR?
Mide fıtığının ortaya çıkmasında yaşla birlikte kasların zayıflaması, genetik faktörler, obezite, sigara kullanımı, sağlıksız beslenme ve stres önemli rol oynar. Ayrıca hamilelik, ağır kaldırma, doğum kusurları ve bazı kronik rahatsızlıklar da riski artırır.
En yaygın nedenler arasında; kronik öksürük, kabızlık, sık kusma, yoğun egzersiz, ağır işlerde çalışmak ve hamilelik yer alır.
MİDE FITIĞI (HİATAL HERNI) BELİRTİLERİ NELERDİR?
Mide fıtığı, reflü şikâyetleriyle kendini gösterir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
-
Yemek sonrası göğüste yanma
-
Mide asidinin yemek borusuna kaçması
-
Mide ekşimesi ve hazımsızlık
-
Şişkinlik, geğirme ve kusma
-
Yutkunmada güçlük, boğazda yumru hissi
-
Ses kısıklığı, boğaz ağrısı, ağız kokusu
-
Öksürük nöbetleri ve nefes darlığı
MİDE FITIĞI (HİATAL HERNI) KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?
Tedavi edilmeyen mide fıtığı, kronik asit reflüsüne yol açar. Bu durum uzun vadede yemek borusu ve mide üzerinde ciddi hasarlar bırakabilir. Gelişebilecek komplikasyonlar şunlardır:
-
Reflü özofajit: Yemek borusu dokularında iltihap, ülser ve kanamaya neden olabilir.
-
Özofagus darlığı: Kronik iltihap sonucu yemek borusu daralabilir ve yutma zorluğu yaşanabilir.
-
Gastrit ve ülser: Fıtıklaşan bölümde asit birikimi iltihaplanma ve kanamaya yol açabilir.
-
İskemi: Fıtığın sıkışması durumunda kan akışı engellenir ve ciddi ağrıya sebep olabilir.
MİDE FITIĞI (HİATAL HERNI) NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Mide fıtığı teşhisi, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle yapılır. Belirtiler reflüyle benzerlik gösterdiğinden kesin tanı için çeşitli testler uygulanır:
-
Göğüs röntgeni
-
Özofagram (yemek borusunun röntgen videosu)
-
Endoskopi
-
Özofagus manometrisi (kas basınç ölçümü)
MİDE FITIĞI (HİATAL HERNI) TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Mide fıtığının tedavi yöntemi, hastanın şikâyetlerinin şiddetine göre belirlenir. Her mide fıtığı vakasında tedavi gerekmez; semptomların hafif olduğu durumlarda düzenli takip önerilir.
-
İlaç tedavisi: Asit reflüyü tamamen durdurmasa da mide asidini azaltarak ağrıların hafiflemesine yardımcı olur.
-
Cerrahi müdahale: İlaçların yetersiz kaldığı, komplikasyonların ortaya çıktığı ve yaşam kalitesinin etkilendiği durumlarda cerrahi seçenek gündeme gelir. Küçük bir operasyonla fıtık onarılabilir.