Günümüzde küresel iklimden deniz yaşamına, doğal kaynaklardan jeolojik oluşumlara kadar birçok konuda hayati bilgiler sağlayan oşinografi, "okyanus bilimi" olarak da bilinir.
Oşinografi Nedir? Kısaca Tanımı ve Okyanus Bilimine Ne Ad Verilir?
Oşinografi, okyanusların fiziksel, kimyasal, biyolojik ve jeolojik özelliklerini inceleyen kapsamlı bir bilim dalıdır. Kelime kökeni olarak Latince "oceanus" (okyanus) ve Yunanca "graphia" (yazı, tanım) kelimelerinden türemiştir. Bu nedenle, okyanus bilimine ne ad verilir? sorusunun birden fazla cevabı vardır. Oşinografi dışında, oseanografi ne demek? veya oseanoloji nedir? gibi sorular da bu bilimi ifade etmek için kullanılır. Her iki terim de (oseanografi ve oseanoloji), okyanusların incelenmesini ifade eder ve oşinografi ile eş anlamlı olarak kullanılabilir.
Oşinografi ve Hidrografi Nedir? Farkları Nelerdir?
Sıkça karıştırılan iki kavram olan oşinografi ve hidrografi arasında önemli farklar bulunur. Hidrografi ve oşinografi nedir? Oşinografi, okyanusların tüm yönlerini bilimsel olarak araştıran geniş bir alandır. Hidrografi ise daha uygulamalı bir bilim dalıdır ve temel olarak su kütlelerinin fiziksel özelliklerinin (derinlik, akıntı, gelgit gibi) ölçülmesine ve haritalandırılmasına odaklanır. Bu haritalar, denizcilik, navigasyon ve inşaat projeleri gibi pratik amaçlar için kullanılır. Kısacası, oşinografi "neden ve nasıl" sorularına odaklanırken, hidrografi "nerede ve ne kadar" sorularına yanıt arar.
Oşinografinin Alt Dalları: Kimyasal Oşinografi Nedir?
Oşinografi, okyanusların karmaşık yapısını daha iyi anlamak için genellikle dört ana alt dala ayrılır:
-
Fiziksel Oşinografi: Okyanus akıntıları, dalgalar, gelgitler, su sıcaklığı ve tuzluluğu gibi fiziksel süreçleri inceler.
-
Biyolojik Oşinografi: Denizde yaşayan tüm canlıları ve onların birbirleriyle ve çevreleriyle olan ilişkilerini araştırır.
-
Jeolojik Oşinografi: Okyanus tabanının jeolojik yapısını, volkanik faaliyetleri, denizaltı dağlarını ve tortulları inceler.
-
Kimyasal Oşinografi: Kimyasal oşinografi nedir? Kimyasal oşinografi, deniz suyundaki kimyasal bileşenlerin yapısını, dağılımını ve bu bileşenlerin okyanus üzerindeki etkilerini araştıran alt daldır. Karbon dioksit döngüsü, deniz suyu pH'ı ve kirliliğin deniz kimyasına etkileri gibi konuları inceler.