Engelli bireyler ve onların yakınları için hayati bir kolaylık sağlayan bu sistem, pek çok soru işaretini de beraberinde getirir. Peki, ÖTV muafiyeti nedir, hangi şartlarda alınır ve %40 engelli raporu ile ÖTV indirimi ne kadar olur?
ÖTV muafiyeti nedir?
ÖTV muafiyeti, engelli bireylerin araç alımında, aracın fiyatına eklenen Özel Tüketim Vergisi'nden (ÖTV) muaf tutulmasıdır. Bu muafiyet, engelliliğin derecesine ve türüne göre farklılık gösterir. Devlet, bu uygulama ile engelli bireylerin hayatlarını kolaylaştırmayı, sosyal hayata katılımlarını artırmayı ve ulaşım ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlamayı amaçlar. Muafiyetli araçlar, normal piyasa fiyatının çok altında bir maliyetle alınabilir.
Araç ÖTV muafiyeti kimleri kapsıyor?
Araç ÖTV muafiyeti, belirli şartları taşıyan engelli bireyleri kapsar. Muafiyetin kapsamı ve alınacak aracın tipi, engellilik durumuna ve oranına bağlıdır.
-
%40 ve üzeri engelli raporu olanlar: Sağlık Kurulu raporu ile engellilik oranı %40 ile %89 arasında olan bireyler, araç alımında ÖTV indiriminden faydalanabilirler. Bu kişilerin aracı kendilerinin kullanabilmesi için H sınıfı ehliyet almaları ve araçta gerekli düzenlemelerin (örneğin, özel donanım) yapılması gerekir.
-
%90 ve üzeri engelli raporu olanlar: Engellilik oranı %90 ve üzerinde olan bireyler, ÖTV muafiyetinden tam olarak yararlanır. Bu kişilerin aracı kullanma şartı aranmaz. Muafiyetli aracı, 1. derece yakınları (anne, baba, eş, çocuk) veya vasi tayin edilen kişi kullanabilir.
Muafiyetli araç alınabilmesi için, engelli raporunda "ÖTV istisnasından yararlanabilir" ibaresinin bulunması şarttır.
%40 engelli raporu ile ÖTV indirimi ne kadar?
%40 engelli raporu ile ÖTV indirimi, doğrudan bir indirim oranı olarak değil, ÖTV tutarının düşülmesi şeklinde uygulanır. Örneğin, vergisiz fiyatı 100.000 TL olan bir araç için %80 ÖTV hesaplandığında, normal fiyat 180.000 TL olur. ÖTV muafiyeti sayesinde, bu tutar ödenmez. Ancak, engelli raporu %40 ile %89 arasında olanlar için bir üst limit belirlenmiştir. Bu üst limit, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından güncellenir. Bu üst limitin üzerindeki araçlar için ÖTV muafiyeti geçerli değildir.
1.5 milyonluk araçta ÖTV ne kadar?
1.5 milyonluk araçta ÖTV ne kadar sorusu, aracın motor hacmi ve vergisiz satış fiyatı gibi faktörlere göre değişir. ÖTV oranı, aracın vergisiz fiyatı ve motor hacmine göre belirlenen bir dilime tabidir. Bu dilimler, vergisiz fiyat arttıkça yükselir. Örneğin, 1.5 milyon TL vergisiz satış fiyatı olan bir araç için motor hacmi 1600 cc'den az ise ÖTV oranı %80 ile %140 arasında değişebilir. Dolayısıyla, 1.5 milyonluk bir aracın vergili fiyatı, ÖTV eklenmesiyle 3 milyon TL'nin üzerine çıkabilir. ÖTV muafiyeti bu durumda çok büyük bir avantaj sağlar.
2025 ÖTV muafiyeti aracı kimler kullanabilir?
2025 ÖTV muafiyeti aracı kimler kullanabilir? sorusunun cevabı, 2024 ve önceki yıllardaki uygulamalarla benzerlik gösterir.
-
%90 ve üzeri raporu olanların aracı: Aile fertleri (anne, baba, eş, çocuk) veya yasal vasisi kullanabilir. Bu kişiler için özel bir ehliyet veya ek bir kısıtlama aranmaz.
-
%40 - %89 arası raporu olanların aracı: Sadece engelli kişinin kendisi tarafından, raporunda belirtilen özel donanımla kullanılması zorunludur.
25 yaş üstü araçlar ÖTV muafiyeti ne zaman?
25 yaş üstü araçlar ÖTV muafiyeti ne zaman? sorusu, ikinci el araç piyasasıyla ilgili bir beklentiyi yansıtır. Ancak, mevcut yasal düzenlemelerde 25 yaş üstü araçlar için herhangi bir ÖTV muafiyeti bulunmamaktadır. ÖTV, sıfır kilometre araç alımlarında uygulanan bir vergidir ve ikinci el araçlarda ÖTV alınmaz, dolayısıyla muafiyet söz konusu değildir. Bu yöndeki söylentiler, genellikle araç sahiplerinin beklentileri veya yanlış anlaşılmalardan kaynaklanır.