Türkiye'nin, İsrail'in itirazı sonrası Gazze istikrar gücünün dışında bırakılması muhtemel
Türkiye'nin, Gazze'de savaş sonrası oluşacak güç boşluğunu engellemek amacıyla konuşlandırılması planlanan 5 bin kişilik istikrar gücünden, İsrail'in Türk askerlerinin katılımını istemediğini net bir şekilde belirtmesi üzerine, muhtemelen dışlanacağı bildirildi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Gazze'deki yeniden inşa süreci başladığında kurulacak çok uluslu gücün milliyeti konusunda İsrail'in rahat olmasının bir gereklilik olduğunu ifade etti. Türkiye, asker göndermeye istekli olduğunu belirtmişti ancak İsrail'in bu duruma karşı çıktığı öğrenildi. Türkiye'nin dışlanması, Trump'ın 20 maddelik ateşkes anlaşmasının garantörlerinden biri olması ve en yetenekli Müslüman silahlı kuvvetlerinden biri olarak görülmesi nedeniyle tartışmalı bir durum olarak nitelendiriliyor.
ABD DIŞİŞLERİ BAKANI: İSRAİL'İN RAHAT OLMASI GEREKİYOR
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İsrail'in kurulacak çok uluslu güce katılacak askerlerin milliyeti konusunda "rahat olmasının" bir gereklilik olduğunu belirtti. Türkiye asker teklif etmeye hazır olduğunu açıklasa da, İsrail'in Türk askerlerinin varlığını onaylamadığı bildirildi. İsrail ve Türkiye arasındaki gerilim, Suriye meselesi nedeniyle tırmanmıştı ve İsrail hükümetinin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı Müslüman Kardeşler'e ve Hamas'a fazla yakın gördüğü ifade ediliyor.
İSTİKRAR GÜCÜNÜN LİDERLİĞİNİ MISIR'IN ÜSTLENMESİ BEKLENİYOR
5 bin kişiden oluşacak gücün liderliğini Mısır'ın üstlenmesi bekleniyor. Endonezya ve Emirirlikler gibi diğer potansiyel katılımcı ülkelerin, gücün bir BM barış gücü olmasa bile, BM Güvenlik Konseyi'nden bir yetki almasını tercih ettikleri belirtildi. Güç, bunun yerine ABD liderliğindeki ve İsrail'in güneyindeki Kiryat Gat kasabasında bulunan Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi (CMCC) olarak bilinen bir askeri hücre ile koordineli çalışacak. Aralarında az sayıda İngiliz, Fransız, Ürdünlü ve Emiratlı danışmanın da bulunduğu hücrenin açılışı Salı günü ABD Başkan Yardımcısı JD Vance tarafından yapıldı. CMCC'nin, kilit yardım geçişleri kapalı kalmaya devam etse de, Gazze'deki yardım koordinasyonunda da rol üstlendiği görülüyor.
GÜCÜN GÖREVİ HAMAS'I SİLAHSIZLANDIRMAK OLACAK
İstikrar gücünün, Hamas'ı silahsızlandırmak ve oluşumu hala tartışmalı olan geçici bir Filistin hükümetini güvence altına almakla görevlendirileceği bildirildi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, savaş sonrası Gazze'de Filistin Yönetimi'nin yer almasını reddetmişti. Ancak Cuma günü ana Filistinli gruplar, bölgenin yönetimini bağımsız teknokratlardan oluşan bir komitenin devralması konusunda anlaştı.
HAMAS VE FETİH TEKNOKRAT HÜKÜMETİ KONUSUNDA ANLAŞTI
Hamas'tan Halil el-Hayya ve Fetih'ten Hüseyin el-Şeyh liderliğindeki heyetler, Cuma günü Mısır'da Gazze Şeridi'ndeki savaş sonrası düzenlemeleri görüşmek üzere bir araya geldi. Hamas, arabuluculardan "savaşın fiilen sona erdiğine" dair "net garantiler" aldığını duyurdu. Hamas'ın internet sitesinde yayınlanan ortak açıklamada, Kahire'deki toplantıda grupların "Gazze Şeridi'nin idaresini, Arap kardeşler ve uluslararası kurumlarla işbirliği içinde yaşam ve temel hizmetlerin işlerini yürütecek bağımsız 'teknokratlardan' oluşan geçici bir Filistin komitesine devretme" konusunda anlaştıkları belirtildi.
TÜRK AFAD EKİBİ SINIRDA BEKLETİLİYOR
Türkiye ve İsrail arasındaki gerginliğin bir işareti olarak, Gazze içinde Filistinli ve İsrailli cenazelerin bulunmasına yardımcı olmak üzere gönderilen Türk afet müdahale uzmanlarının Perşembe günü Mısır sınırında İsrail'in giriş iznini beklemeye devam ettiği bildirildi. Türkiye'nin AFAD afet yönetimi otoritesine bağlı 81 kişilik ekibin, yaşam tespit cihazları ve eğitimli arama köpekleriyle birlikte giriş yapmak için beklediği öğrenildi.
ERDOĞAN'DAN ABD'YE "İSRAİL'E BASKI YAPIN" ÇAĞRISI
Cumhurbaşkanı Erdoğan Cuma günü gazetecilere verdiği demeçte, ABD'nin, Trump planındaki taahhütlerine uyması için yaptırımlar ve silah satışı yasakları da dahil olmak üzere İsrail üzerinde daha fazla baskı kurması gerektiğini söyledi.
RUBIO: "UNRWA'NIN GAZZE'DE ROLÜ OLAMAZ"
ABD Dışişleri Bakanı Rubio ayrıca, BM'nin Filistin yardım kuruluşu UNRWA'nın "Hamas'ın bir iştiraki" olması nedeniyle Gazze'de hiçbir rolü olamayacağını söyledi. Bu sözlerin, Rubio'yu birçok Avrupa ülkesi, BM ve bu hafta UNRWA'nın Gazze içinde yardım dağıtmak için yeri doldurulamaz bir araç olduğunu belirten bir tavsiye görüşü açıklayan Uluslararası Adalet Divanı (UAD) ile karşı karşıya getireceği belirtildi. UAD, İsrail'in UNRWA'ya Hamas tarafından geri dönülemez bir şekilde sızıldığına dair sunduğu "çürütülemez kanıtları" kabul etmemişti.
"TRUMP PLANI BM'NİN ROLÜNÜ KABUL EDİYOR"
ABD-İsrail'in UNRWA'ya ortak muhalefeti bir ikilem yaratıyor; çünkü Donald Trump, 20 maddelik planında BM'nin Gazze'de yardım dağıtımında rol almasını kabul etmiş, ancak ana ilgili yardım kuruluşu olan UNRWA'yı dışlama niyetinde görünüyor. BM, UNRWA konusunda Trump ile yüzleşip yüzleşmeme konusunda bir seçimle karşı karşıya.
GÜNDE 600 KAMYON SÖZÜNE KARŞILIK 89 KAMYON GİRDİ
Geçen Aralık ayında BM Genel Kurulu'nda UAD görüşüne yol açan eylemi başlatan ülke olan Norveç, UAD'nin işgalci güç olarak İsrail'in Gazze'ye yardım malzemelerini kısıtlamaması gerektiğine dair temel bulgularını içeren bir karar taslağı hazırladığını belirtmişti. İsrail tarafından kabul edilen Trump ateşkes planı kapsamında, Gazze'ye günde 600 yardım kamyonunun girmesi gerekiyordu. Ancak anlaşmadan bu yana günlük ortalamanın sadece 89 kamyon olduğu, bunun da kararlaştırılan miktarın sadece yüzde 14'ü olduğu bildirildi.
OCHA BAŞKANI: "HİROŞİMA YA DA STALINGRAD HARABELERİ GİBİYDİ"
BM İnsani İşler Ajansı (OCHA) Başkanı Tom Fletcher, BBC'ye verdiği demeçte, son Gazze ziyareti hakkında, "Bana Hiroşima, Stalingrad ya da Dresden harabelerinde araba sürüyormuşum gibi geldi" ifadelerini kullandı. UNRWA ise İsrail'i eleştirerek, "Gazze'deki savaşın başlangıcından bu yana, 1967'den beri İsrail işgali altındaki Doğu Kudüs de dahil olmak üzere Batı Şeria'da da şiddette keskin bir artış görüldü. Aileler sadece korku ve belirsizlik biliyor. Batı Şeria'nın artan ilhakı uluslararası hukukun açık bir ihlali olarak engelsiz devam ediyor. Bu durmalı. Gazze ve Batı Şeria'nın geleceği birdir" dedi.
