Röportaj: Nur Batu
Konuk: Öz Orman-İş Sendikası Genel Başkanı Settar Aslan
Öz Orman-İş Sendikası Genel Başkanı Settar Aslan, yangın sezonu başlarken sahadaki tabloyu ve orman işçilerinin yaşadığı zorlukları gazeteci Nur Batu’ya anlattı: “Ormanları teknoloji değil, hâlâ insan söndürüyor. Ve o insan sayısı bugün yeterli değil.”
“Havalar Artık Isıtmıyor, Yakıyor”
Nur Batu: Sayın Başkan, yaz geldi, sıcaklıklar arttı. Orman yangınlarıyla mücadele sezonuna artık resmen girmiş bulunuyoruz. Kamuoyunun merak ettiği konu şu: Orman işçileri bu sezona hazır mı? Envanter, personel, sahadaki gerçek durum nedir?
Settar Aslan:
Evet Nur Hanım, havalar artık “ısıtıyor” değil, yakmaya başladı. Nem oranı düşüyor, rüzgâr hızlanıyor, sıcaklık 45 derecelere dayanıyor. Yani orman yangını tehlikesi zirveye çıkmış durumda.
Orman Genel Müdürlüğü elbette hazırlıklı:
• 1.100’ün üzerinde arazöz,
• 57 helikopter,
• 21 yangın söndürme uçağı,
• 6 insansız hava aracı…
Ancak bizim en büyük sorunumuz işçi sayısı. Yangın çıktığında Antalya’daki bir ormana Çanakkale’den, Rize’den işçi taşıyoruz. Bu “taşıma” düzeni, ne zamanla yarışan kriz anlarına ne de işçinin insanlığına uygun.
“Evet, teknoloji gelişiyor. Ama yangını hâlâ insan söndürüyor. Ve o insan sayısı bugün yeterli değil.”
“Cenazelerine Bile Gidemiyorlar”
Nur Batu: Orman işçisinin günlük yaşamı genelde gözden uzak. Sahadaki koşullar hakkında daha net bilgi verebilir misiniz?
Settar Aslan:
İnsanlarımız “yangın çıkınca arazöze binip müdahale ediyorlar” sanıyor ama gerçek daha zor. Özellikle dağların zirvesindeki yangın kulelerinde görev yapan arkadaşlarımız:
• 12 değil, 16 saate varan mesailerde,
• Günlerce dağdan inmeden,
• Sosyal hayattan tamamen koparak çalışıyorlar.
Düğünlerine, cenazelerine gidemiyorlar. Misafirlik, pazar gezmesi, çocuğunun tiyatro gösterisi… Bunlar onlar için “lüks” değil, imkânsız.
“Uzun süredir talebimiz olan çift vardiya sistemi hayati önem taşıyor. Biri çalışırken diğeri dinlenmeli. Bu hem insan hakkıdır hem verimlilik şartıdır.”
“Bir Orman Sadece Ağaç Değil, Bir Ekosistemdir”
Nur Batu: Geçtiğimiz yıl büyük yangınlar yaşadık. Sonrasında yapılan ağaçlandırma çalışmaları hakkında ne söylemek istersiniz?
Settar Aslan:
2024’te yaklaşık 33 bin hektar ormanımız yandı. Bu sadece sayı değil; o alanda kuş, böcek, toprak canlısı, ağaç… bir ekosistem vardı.
Ama sevindirici olan şu:
• Yanan alanların %94’ü yeniden fidanla buluşturuldu.
• 22 milyondan fazla fidan dikildi.
• Gençleştirme ve rehabilitasyon çalışmaları başladı.
Bu alanlar asla başka bir amaçla kullanılmadı. Biz de hem denetliyor, hem bizzat sahada çalışıyoruz.
“İklimin Sınırları Yoksa, Mücadelemizin de Olmamalı”
Nur Batu: Sizin sık sık kullandığınız bir söz var: “İklimin sınırları olmaz.” Bu söylemin içinde Türkiye’ye düşen rol nedir?
Settar Aslan:
Evet, iklimin sınırları yok. Yunanistan’da yanan bir orman, ertesi yıl bizim Torosları etkileyebilir. Afrika’dan gelen sıcak hava, Karadeniz’in nem oranını düşürür. Bu yüzden bizim küresel bir sorumluluğumuz var.
Türkiye Olarak Ne Yapmalıyız?
• Orman köylüsünü desteklemeliyiz.
• Yenilenebilir enerji yatırımlarını artırmalıyız.
• Ağaçlandırmayı kampanya değil, devlet politikası hâline getirmeliyiz.
• Ve çocuklara doğayı sevdirmeliyiz.
“İklimin sınırları yoksa, mücadelemizin de sınırı olmamalı.”
“Bir işçi: Başkanım, 36 Bin Maaş Alıyorum, Kreş 20 Bin, Kira 22 Bin”
Nur Batu: Sayın Başkan, orman işçilerinin geçim koşullarına dair yoğun şikâyetler var. Talepleriniz neler?
Settar Aslan:
Geçenlerde bir işçimiz beni aradı:
“Başkanım Antalya’da yaşıyorum. Maaşım 36 bin TL. Kira 22 bin, kreş 20 bin. Elektrik, mutfak, su… Her ay kredi kartına batıyoruz. Biz üvey evlat mıyız?”
Bu dramatik değil, gerçek.
Toplu sözleşmede üç temel talebimiz var:
1. Seyyanen zam: 8.000 TL talep ettik, hâlâ geçerli.
2. Vergi adaleti: %27 vergi bu maaşla yaşanmaz. %15 sabit vergi istiyoruz.
3. Skala sistemi: 10 yıllık usta ile yeni başlayan aynı maaşı almamalı.
“Orman İşçisi Bu Vatanın Nöbetçisidir”
Nur Batu: Son olarak kamuoyuna, karar vericilere ve orman işçilerine mesajınız nedir?
Settar Aslan:
Yeşil vatan bir doğa kavramı değil, geleceğimizin teminatıdır. Ve bu nöbet:
• Alevin içine girerek,
• Gölgenin hakkını savunarak,
• Terle, sabırla ve alınla tutuluyor.
Kamuoyuna çağrım:
Bir şişeyi yere atmamak,
Bir fidanı çocuğunuzla dikmek,
Yangın görünce 112’yi aramak…
Bu işçiye yapılacak en büyük iyiliktir.
Devlete mesajım:
Bu insanlar ormanı yaşatıyor. Siz de onları yaşatın.
İyi yaşatın ki, yeşil vatan dimdik ayakta kalsın.
