ABD Hazine Bakanlığı verilerine göre kamu borcu, 2 Ağustos’ta ulaşılan 37 trilyon dolar seviyesinin ardından 22 Ekim itibarıyla 38 trilyon dolar eşiğini geçti. Borç artışı sadece büyüklüğü itibarıyla değil, faiz yükü ve mali etkileri nedeniyle de tartışılıyor.
KİŞİ BAŞINA DÜŞEN BORÇ 111 BİN DOLAR
Peter G. Peterson Vakfı’nın yaptığı değerlendirmeye göre bu rakam, kişi başına 111 bin dolarlık borç anlamına geliyor. Düşünce kuruluşu, ABD’nin dış borç miktarının Çin, Hindistan, Japonya, Almanya ve İngiltere ekonomilerinin toplam gayrisafi yurtiçi hasılasına eşit olduğuna dikkati çekti.
“AB EKONOMİSİNİN İKİ KATI”
Temsilciler Meclisi Bütçe Komisyonu Başkanı Jodey Arrington, kamu borcunu “ABD’nin sıradaki büyük savaşı” olarak nitelendirdi. Arrington, 38 trilyon dolarlık borç büyüklüğünün Avrupa Birliği’nin tüm ekonomik üretiminin iki katına denk geldiğini, İngiltere’nin yıllık bütçesinin ise 20 katını aşan bir yük oluşturduğunu ifade etti.
BORÇ ORANI 2047’DE GSYH’NİN YÜZDE 200’ÜNE ULAŞABİLİR
Kongre Bütçe Ofisi’nin hesaplamalarına göre ABD’nin kamu borcu 2047 yılında gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 200’ün üzerine çıkabilir. Ekonomistler, mevcut artış hızının sürmesi durumunda borcun birkaç ay içerisinde 39 trilyon dolara ulaşmasının muhtemel olduğunu belirtiyor.
MOODY’S KREDİ NOTUNU DÜŞÜRMÜŞTÜ
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, mayıs ayında ABD’nin kredi notunu AAA seviyesinden AA1’e düşürdü. Bu kararın gerekçesi olarak büyük bütçe açıkları ve faiz maliyetlerinin kontrol altına alınamaması gösterildi.
FAİZ YÜKÜ GİDEREK ARTIYOR
ABD hükümeti, eylül ayı itibarıyla borç için 1,21 trilyon dolar faiz ödedi. Bu rakam 2025 mali yılı toplam federal harcamalarının yüzde 17’sine denk geliyor. 2021’de yüzde 1,61 olan ortalama borç geri ödeme faizi şu anda yüzde 3,36’ya yükseldi.
BORÇLANMAYI ARTTIRAN ETKENLER SIRALANDI
Uzmanlar artan borçlanmada; 11 Eylül sonrası savunma harcamalarının artışı, pandemi sonrası destek paketleri, finans krizleri ve artan sosyal güvenlik ve sağlık giderlerinin etkili olduğunu belirtiyor. Ayrıca uzun vadeli bütçe onaylarının gecikmesi de borç sorununu derinleştiren faktörler arasında yer alıyor.
TRUMP’TAN “ALTIN KART” ÖNERİSİ
ABD Başkanı Donald Trump, borç yükünün hafifletilmesi için varlıklı yabancılara 5 milyon dolar karşılığında “Altın Kart” vizesi verilmesini önerdi. Trump, 1 milyon kart satılması halinde 5 trilyon dolarlık kaynak sağlanabileceğini ifade etti.
BORÇTA TARİHSEL ARTIŞ DEVAM ETTİ
ABD’nin toplam borcu 2024 Ocak ayında 34 trilyon dolarken, Temmuz’da 35 trilyon, Kasım’da ise 36 trilyon dolara yükselmişti. 1982’de 1 trilyon dolar seviyesine ulaşan borç 2008’de 10 trilyon doları geçmiş, Kongre Bütçe Ofisi’nin tahminlerine göre 2027’de 40 trilyon doların aşılması bekleniyor.
