Son yıllarda “zararı azaltılmış ürün” olarak lanse edilen elektronik sigaralar (e-sigara), tütün endüstrisinin en yaygın pazarlama araçlarından biri haline geldi. Ancak uzmanlara göre bu ürünler, sanıldığı gibi zararsız değil ve özellikle gençler için ciddi sağlık riskleri taşıyor.
“YENİ NİKOTİN TUZAKLARI”
Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Oğuz Kılınç, e-sigaraların sigarayı bırakma aracı değil, yeni bağımlılar oluşturmak için tasarlandığını belirtti:
“Elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri, yeni nikotin bağımlıları yaratmak amacıyla üretilmiş nikotin tuzaklarıdır.”
Kılınç, araştırmaların e-sigarayla sigarayı bırakmaya çalışanların yüzde 80’inin bir yıl sonra hâlâ bu ürünleri kullandığını ve yarısının aynı zamanda sigara içmeye devam ettiğini söyledi.
KİMYASALLARLA DOLU
Endüstri tarafından “kimyasal içermeyen ürün” olarak tanıtılsa da e-sigaraların içeriğinde; propilen glikol, gliserol, etilen alkol, formaldehit, diasetil, civa, kurşun ve kanabis gibi yüzlerce zararlı madde bulunuyor.
Prof. Kılınç, “Bu ürünler, insan sağlığına zarar veren kimyasallarla doludur. Solunum, kalp ve sinir sistemini olumsuz etkileyen toksik bileşikler içerir,” ifadelerini kullandı.
“GENÇLER HEDEF ALINIYOR”
Tütün endüstrisinin özellikle gençleri ve çocukları hedef aldığını vurgulayan Kılınç, “Renkli ambalajlar, aromalı ürünler ve sosyal medya reklamlarıyla gençler cezbediliyor. E-sigarayı deneyen çocukların daha sonra sigara kullanmaya başladığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır,” dedi.
Serbest bırakıldığı ülkelerde çocuklar arasında e-sigara kullanımının hızla arttığını belirten Kılınç, Malezya örneğini vererek, “Yasallaşma sonrası bu ürünler doğrudan çocuklara yönelik hale geldi ve kullanım oranı endişe verici seviyelere ulaştı,” dedi.
“E-SİGARA AKCİĞER KANSERİ RİSKİNİ ARTIRIYOR”
Uzmanlar, e-sigaraların sigarayı bırakmaya yardımcı olmadığı gibi, akciğer kanseri riskini yüzde 270 oranında artırdığını belirtiyor.
Kılınç, “E-sigara kullananlarda uzun vadede akciğer kanseri riskinin sigara içmeyenlere göre çok daha yüksek olduğu görülüyor. Bu ürünlerin, sigara kadar tehlikeli olduğu artık bilimsel olarak net,” ifadelerini kullandı.
AKCİĞERLERİN YENİ DÜŞMANI
Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Pınar Bostan, e-sigaranın sadece akciğerleri değil, tüm organları etkilediğini vurguladı:
“Elektronik sigaralar yüzlerce toksik kimyasal partikül yayarak bronşit, astım, KOAH ve EVALI adı verilen ölümcül akciğer hasarına yol açıyor.”
Bostan, uzun süreli kullanımın kalp, karaciğer ve böbreklerde fibrozis oluşturabileceğini, ayrıca DNA hasarı ve metabolik bozukluklara da neden olabileceğini belirtti.
“AROMALAR DA ZEHİRLİ”
Uzmanlara göre e-sigaralardaki aroma katkıları da sanıldığı kadar masum değil. Vanilya, meyve veya mentol gibi aromaların hücresel ölüme yol açabildiğini belirten Bostan, “Bu aromalar hem bağımlılığı artırıyor hem de dokulara ciddi zarar veriyor,” dedi.
