Marketten veya pazardan temin edilen yumurtaların buzdolabına yerleştirilmeden önce yıkanmasının, gıda güvenliği açısından risk oluşturabileceği belirtildi. Uzman görüşlerine göre, yumurtanın dış yüzeyinde bulunan doğal koruyucu tabakanın suyla temas etmesi, bakterilerin yumurta içine geçişini kolaylaştırabiliyor ve özellikle Salmonella riskini artırabiliyor.
YUMURTANIN DOĞAL KORUYUCU TABAKASI NASIL ÇALIŞIYOR?
Yumurta, tavuk tarafından yumurtlandığı anda yüzeyinde “kutikula” adı verilen ince bir protein tabakasıyla kaplanıyor. Bu tabaka, yumurtanın iç kısmını dış ortamdan gelebilecek bakteri, toz ve hava değişimlerine karşı koruyan doğal bir bariyer görevi görüyor. Yumurta kabuğunun sert görünümüne rağmen, mikroskobik düzeyde binlerce gözenek içerdiği biliniyor. Kutikula tabakası bu gözenekleri kapatarak dış etkenlerin içeri girmesini engelliyor.
GÖZENEKLİ YAPI VE SUYUN ETKİSİ
Yumurta kabuğunda ortalama 7 bin ila 17 bin arasında gözenek bulunuyor. Yumurta suyla yıkandığında, özellikle suyun sıcaklığı yumurtanın iç sıcaklığından düşükse, iç kısımda büzülme meydana geliyor. Bu durum vakum etkisi oluşturarak, kabuk yüzeyindeki suyun ve sudaki bakterilerin gözeneklerden içeri çekilmesine yol açabiliyor. Böylece dış yüzeyde bulunan mikroorganizmalar yumurtanın beyazı ve sarısına kadar ulaşabiliyor.
SALMONELLA RİSKİ VE SAĞLIK ETKİLERİ
Yıkanmış yumurtalarda en sık gündeme gelen risklerden biri Salmonella bakterisi olarak gösteriliyor. Salmonella, gıda kaynaklı enfeksiyonlara neden olabilen ve özellikle çiğ ya da az pişmiş yumurta tüketimiyle bulaşabilen bir bakteri türü olarak biliniyor. Enfeksiyon, tüketimden 12 ila 72 saat sonra karın ağrısı, ishal, kusma ve ateş gibi belirtilerle ortaya çıkabiliyor. Yaşlılar, çocuklar, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
TÜRKİYE VE DİĞER ÜLKELERDE YUMURTA UYGULAMALARI
Bazı ülkelerde yumurtaların üretim aşamasında endüstriyel olarak yıkandığı biliniyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde yumurtalar, özel kimyasallar ve kontrollü sıcaklıktaki sularla yıkandıktan sonra kurutuluyor ve soğuk zincire alınıyor. Bu nedenle marketlerde buzdolabında satılıyor. Türkiye ve birçok Avrupa ülkesinde ise yumurtaların doğal koruyucu tabakasının korunması esas alınıyor ve yumurtalar yıkanmadan paketlenerek satışa sunuluyor.
YUMURTALAR NASIL SAKLANMALI?
Uzmanlar, yumurtaların satın alındıktan sonra orijinal karton ambalajında ve buzdolabının orta raflarında saklanmasını öneriyor. Karton ambalaj, yumurtayı hem darbelere karşı koruyor hem de buzdolabındaki diğer gıdaların kokularını emmesini engelliyor. Yumurtanın, kullanılacağı zaman gözle görülür kir bulunması halinde, pişirmeden hemen önce temizlenmesi veya kirli kısmının kağıt havlu ile silinmesi tavsiye ediliyor.
