Saddam Hüseyin, 20. yüzyılın son çeyreğinde Irak siyasetinde belirleyici rol oynayan ve uzun yıllar ülkeyi yöneten devlet başkanıdır. 1937 yılında Irak’ın Tikrit kentine bağlı El Avca köyünde doğan Saddam Hüseyin, siyasi yaşamına Baas Partisi saflarında başladı. 1979 yılında Irak Devlet Başkanı olan Saddam Hüseyin, bu görevini 2003 yılına kadar sürdürdü. Yönetimi boyunca Irak, hem iç politikada hem de dış ilişkilerde çeşitli çatışmalar, savaşlar ve krizlerle gündeme geldi.
SADDAM HÜSEYİN’İN SİYASİ YAŞAMI NASIL BAŞLADI?
Saddam Hüseyin, genç yaşlarda Arap milliyetçiliği ve Baas ideolojisiyle tanıştı. 1957 yılında Baas Partisi’ne katıldı. 1968’de Baas Partisi’nin Irak’ta iktidara gelmesiyle birlikte devlet kademelerinde etkin görevler üstlendi. Bu süreçte güvenlik ve istihbarat alanlarında sorumluluk aldı ve siyasi gücünü giderek artırdı.
IRAK DEVLET BAŞKANI OLUŞ SÜRECİ NASIL GERÇEKLEŞTİ?
1968 darbesinin ardından devlet yönetiminde kilit bir isim haline gelen Saddam Hüseyin, 1979 yılında dönemin Devlet Başkanı Ahmed Hasan el-Bekir’in görevden ayrılmasıyla Irak Devlet Başkanı oldu. Göreve geldikten sonra parti ve devlet kadrolarında kapsamlı değişiklikler yaptı. Bu dönemden itibaren Irak’ta tüm yürütme yetkisi büyük ölçüde Saddam Hüseyin’in kontrolünde toplandı.
SADDAM HÜSEYİN DİKTATÖR MÜYDÜ?
Saddam Hüseyin’in yönetim tarzı, tek parti sistemi ve merkeziyetçi bir yapı üzerine kuruldu. Baas Partisi dışında siyasi faaliyetlere izin verilmedi. Devlet yönetimi, ordu ve güvenlik birimleri doğrudan başkanlık makamına bağlı olarak çalıştı. Irak’ta uzun yıllar süren bu yönetim modeli, ülkede siyasi kararların dar bir kadro tarafından alınmasına neden oldu.
SADDAM HÜSEYİN DÖNEMİNDE IRAK HANGİ SAVAŞLARA GİRDİ?
Saddam Hüseyin’in devlet başkanlığı döneminde Irak, 1980-1988 yılları arasında İran-Irak Savaşı’na girdi. 1990 yılında Kuveyt’in işgaliyle başlayan süreç, Birinci Körfez Savaşı’na yol açtı. Bu savaşların ardından Irak’a yönelik uluslararası yaptırımlar uzun yıllar devam etti ve ülke ekonomisi ciddi şekilde etkilendi.
ABD İŞGALİ VE SADDAM HÜSEYİN’İN YAKALANMASI NASIL GERÇEKLEŞTİ?
2003 yılında ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri Irak’a askeri operasyon başlattı. Bağdat’ın düşmesinin ardından Saddam Hüseyin yönetimi sona erdi. Saddam Hüseyin, Aralık 2003’te Tikrit yakınlarında düzenlenen bir operasyonla yakalandı ve gözaltına alındı.
SADDAM HÜSEYİN NASIL VE NE ZAMAN ÖLDÜ?
Yakalanmasının ardından Irak Yüksek Ceza Mahkemesi’nde yargılanan Saddam Hüseyin, insanlığa karşı suçlar kapsamında suçlu bulundu. Mahkeme tarafından verilen idam cezası, 30 Aralık 2006 tarihinde infaz edildi. İnfaz, Irak’ta ve uluslararası kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
