Türkiye'de milyonlarca öğrencinin üniversite hayallerine giden yolda en önemli dönemeç olan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sisteminin geleceği, son günlerde eğitim camiasının ve öğrencilerin ana gündem maddelerinden biri haline geldi. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in, TÜBİTAK ile birlikte yapay zeka destekli açık uçlu soruların değerlendirilmesi üzerine bir proje yürüttüklerini açıklaması, "YKS'de açık uçlu sorular mı olacak?" ve "2026 YKS sınav sistemi değişecek mi?" sorularını beraberinde getirdi. Mevcut çoktan seçmeli sistemin eleştirildiği bir dönemde gelen bu açıklama, YKS'de köklü bir format değişikliğinin sinyali olarak yorumlanırken, gözler ÖSYM ve YÖK'ten gelecek resmi duyurulara çevrildi.
YKS'DE AÇIK UÇLU SORU İDDİASI NEREDEN ÇIKTI? BAKAN TEKİN NE DEDİ?
Yıllardır uygulanan ve büyük ölçüde çoktan seçmeli test formatına dayanan YKS sistemi, öğrencilerin bilgiyi ezberleme becerisini ölçtüğü ancak eleştirel düşünme, analiz etme ve yorumlama gibi üst düzey bilişsel yetenekleri yeterince değerlendiremediği yönünde eleştiriler alıyordu. Tam bu noktada Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in katıldığı bir programda yaptığı açıklama, mevcut tartışmaları alevlendirdi. Bakan Tekin, "TÜBİTAK ile birlikte yapay zeka destekli açık uçlu soruların değerlendirilmesi üzerine çalışıyoruz" ifadelerini kullandı. Bu proje, Milli Eğitim Bakanlığı'nın özellikle lise düzeyindeki sınavlarda açık uçlu sorulara yönelme ve bu soruların objektif değerlendirmesi için teknolojik çözümler arama çabasının bir parçası olarak görülüyor. Ancak bu açıklama, doğal olarak üniversiteye giriş sınavı olan YKS'nin formatına da bu tür soruların entegre edilip edilmeyeceği beklentisini doğurdu.
2026 YKS SINAV SİSTEMİ DEĞİŞECEK Mİ? RESMİ AÇIKLAMA VAR MI?
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in açıklamaları ve bakanlığın lise düzeyindeki açık uçlu soru çalışmaları önemli bir niyet göstergesi olsa da, YKS sistemiyle ilgili şu an için alınmış resmi bir değişiklik kararı bulunmamaktadır. 2025 yılı YKS kılavuzları ve mevcut uygulamalar incelendiğinde, sınavın hâlâ büyük ölçüde çoktan seçmeli soru formatında devam ettiği görülmektedir. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından 2026 YKS veya sonrası için açık uçlu soruların sisteme dahil edileceğine dair resmi bir duyuru yapılmamıştır. Dolayısıyla, "2026 YKS sınav sistemi değişecek mi?" sorusunun yanıtı şu an için "resmi bir değişiklik yok" şeklindedir. Ancak Bakanlığın attığı adımlar, gelecekte bu yönde bir dönüşümün ihtimal dahilinde olduğunu göstermektedir.
AÇIK UÇLU SORULU YENİ YKS SİSTEMİ MÜMKÜN MÜ? NASIL UYGULANABİLİR?
Eğer YÖK ve ÖSYM, YKS sisteminde açık uçlu sorulara yer verme kararı alırsa, bu durumun nasıl uygulanabileceğine dair birkaç senaryo bulunmaktadır. Öncelikle, Milli Eğitim Bakanlığı'nın lise müfredatında ve okul sınavlarında açık uçlu soruları yaygınlaştırması, öğrencilerin bu soru formatına alışmasını sağlayarak YKS'ye kademeli bir uyum süreci başlatabilir. Teknik altyapı açısından ise, Bakan Tekin'in bahsettiği yapay zeka destekli değerlendirme projesi kritik bir rol oynayabilir. Milyonlarca öğrencinin girdiği bir sınavda açık uçlu cevapları objektif, adil ve hızlı bir şekilde puanlamak büyük bir zorluktur; yapay zeka teknolojisi bu zorluğu aşmada önemli bir araç olabilir. Pedagojik açıdan bakıldığında ise, YKS'ye açık uçlu soruların eklenmesi, eğitim sisteminde bir dönüşümü tetikleyebilir. Öğrencileri sadece bilgi ezberlemeye değil, aynı zamanda bilgiyi anlama, yorumlama, analiz etme ve sentezleme gibi becerilerini geliştirmeye teşvik edebilir. Ancak tüm bu ihtimaller, YÖK ve ÖSYM'nin alacağı nihai kararlara ve yapacağı resmi açıklamalara bağlıdır.
