İklim değişikliğinin neden olduğu aşırı hava olayları, küresel gıda fiyatlarını doğrudan etkiliyor. Kuraklık, sıcak hava dalgaları ve seller gibi olaylar birçok ülkede üretim koşullarını zorlaştırırken, temel gıda ürünlerinde ciddi fiyat artışları yaşanmasına yol açtı.
ABD’de, 2022 yılında yaşanan kuraklık sonrası sebze fiyatlarında yüzde 80'e varan bir artış meydana geldi. Meksika’da ise 2023’teki kuraklıklar meyve ve sebze fiyatlarını yüzde 20 artırdı. Brezilya’da yaşanan kuraklık, kahve fiyatlarını 2024 yılı Ağustos ayında yüzde 55 yükseltti.
Güney Avrupa, 2022-2023 yıllarında yaşadığı şiddetli kuraklık nedeniyle zeytinyağı fiyatlarında ciddi bir artış yaşadı. Avrupa Birliği genelinde, Ocak 2024’e kadar olan bir yıllık süreçte zeytinyağı fiyatlarında yüzde 50 artış kaydedildi.
İngiltere’de 2024 başlarında yaşanan yoğun yağışlar patates üretimini etkiledi ve fiyatlar yüzde 22 yükseldi. Pakistan’da 2022 yılı Ağustos ayında meydana gelen seller kırsal bölgelerde gıda fiyatlarını yüzde 50 artırdı. Etiyopya’da 2022’deki kuraklık sonrası Mart 2023’te gıda fiyatları yüzde 40 yükseldi.
Gana ve Fildişi Sahili’nde 2024 Şubat ayında yaşanan aşırı sıcaklar, kakao fiyatlarında Nisan 2024’e kadar yüzde 300’lük bir artışa yol açtı. Benzer şekilde Avustralya’da da 2022 yılında sellerin ardından bu artış yüzde 300’e ulaştı.
Güney Afrika’da 2024 Mart ayında yaşanan sıcak hava dalgası sonrası mısır fiyatlarında yüzde 36’lık artış kaydedildi. Hindistan’da, Mayıs 2024’teki sıcak hava dalgasının ardından soğan fiyatları yüzde 89, patates fiyatları ise yüzde 81 arttı.
Vietnam’da, Şubat 2024’teki sıcak hava dalgası sonucunda robusta kahvesi fiyatları yüzde 100 oranında yükseldi. Endonezya’da ise 2023’teki kuraklığın ardından pirinç fiyatları yüzde 17 arttı.
Çin’de, sebze fiyatları 2024 Haziran-Ağustos döneminde yüzde 30 artarken, Doğu Asya genelinde Kore lahanası yüzde 70, Japon pirinci ise yüzde 48 oranında zamlandı.
Bu artışlar, küresel iklim krizinin tarım üzerindeki etkisini ortaya koyarken, önümüzdeki dönemde gıda güvenliğini tehdit eden temel faktörlerden biri olarak öne çıkıyor. Özellikle sıcaklık dalgalanmaları, yağış dengesizlikleri ve aşırı hava olayları, hem üretimi hem de arz zincirini doğrudan etkileyerek dünya genelinde tüketiciye yansıyan maliyetleri artırıyor.
