Rızai, mevcut şartlar altında İran’ın hâlâ NPT’ye taraf bir ülke olduğunu vurgularken, yaptırım baskısının sürmesi halinde çekilme ihtimalinin değerlendirilebileceğini ifade etti. Açıklamasında, "Eğer mevcut yaptırım baskıları kaldırılmazsa, NPT'den çekilme, uranyum zenginleştirme oranının yüzde 60 seviyesinin üzerine çıkarılması, gelişmiş santrifüjlerin üretimi ve ihracatı ile nükleer alandaki iş birliklerinin genişletilmesi gündeme gelebilir" dedi.
URANYUM ZENGİNLEŞTİRME ORANI GÜNDEMDE
İran, daha önce nükleer programını sınırlayan taahhütlerinin ötesine geçerek uranyum zenginleştirme oranını yüzde 60 seviyesine çıkardığını açıklamıştı.
Rızai’nin son açıklamaları, bu oranın daha da yukarı çekilebileceğine işaret ediyor. Bu gelişme, nükleer program üzerindeki uluslararası denetim mekanizmaları açısından dikkatle izleniyor.
AB ÜLKELERİNDEN YAPTIRIM MESAJI
İran’ın atabileceği muhtemel adımlar, Avrupa ülkelerinin de dikkatini çekiyor. Fransa, İngiltere ve Almanya dışişleri bakanlarının ortak açıklamasında, İran’a yönelik ekonomik yaptırımların yaz sonuna kadar tekrar uygulanabileceği mesajı verildi. Açıklamada, İran’ın nükleer anlaşmaya dönme konusundaki isteksizliğinin sürdüğü vurgulandı.
EK PROTOKOL UYGULAMASI ASKIYA ALINMIŞTI
Bu protokol, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na (UAEA) İran’daki nükleer faaliyetlere dair daha geniş çaplı denetim hakkı tanıyordu. Uygulamanın askıya alınması, UAEA'nın İran'daki tesislere yönelik erişimini önemli ölçüde sınırlamıştı.
İRAN-ABD GERİLİMİNDE SON DURUM
İran ile Batılı ülkeler arasındaki nükleer anlaşma gerilimi, 2018 yılında ABD'nin tek taraflı olarak nükleer anlaşmadan çekilmesiyle yeniden tırmanmıştı. Tahran yönetimi, bu gelişmenin ardından bazı yükümlülüklerini askıya almış ve adım adım nükleer kapasitesini artırmaya başlamıştı.
İRAN’IN NÜKLEER YOL HARİTASI BELİRSİZLİĞİNİ KORUYOR
İbrahim Rızai’nin açıklamaları, İran’ın önümüzdeki dönemde nükleer programında yeni bir döneme geçebileceğini ortaya koyuyor. Uygulanan yaptırımların devam etmesi halinde, Tahran yönetiminin daha kararlı hamleler yapabileceği ihtimali uluslararası arenada kaygıyla izleniyor.
