Müslüman dünyanın en güvenilir hadis kaynağı olarak kabul ettiği “Sahih-i Buhari”nin yazarı olan İmam Buhari, İslam ilim tarihinde derin izler bırakmış bir âlimdir.
İslam dünyasının en saygın hadis alimlerinden biri olarak kabul edilen İmam Buhari, tam adıyla Muhammed bin İsmail el-Buhari, miladi 810 yılında (Hicri 194) bugünkü Özbekistan sınırları içinde yer alan Buhara şehrinde dünyaya geldi. Henüz çocuk yaşta babasını kaybeden Buhari, annesinin desteğiyle ilme yöneldi.
Genç Yaşta Hadis Yolculuğu Başladı
İmam Buhari, daha 16 yaşına gelmeden Mekke ve Medine’ye giderek dönemin büyük hadis âlimlerinden eğitim aldı. Ardından Basra, Kufe, Şam, Bağdat ve Mısır gibi birçok ilim merkezini gezerek binlerce hadis topladı.
Hayatını, Hz. Muhammed’in söz, fiil ve onaylarının (hadislerin) sahih olanlarını tespit etmeye adayan Buhari, bu amaçla 600.000’den fazla hadisi ezberleyip inceledi.
Sahih-i Buhari: En Güvenilir Hadis Kaynağı
İmam Buhari’nin en meşhur eseri, “el-Câmiu’s-Sahih” ya da bilinen adıyla Sahih-i Buhari, İslam dünyasında Kur’an-ı Kerim’den sonra en güvenilir kaynak olarak kabul edilir.
Bu eserde 7.000 civarında hadis yer almakta, ancak tekrarlar çıkarıldığında sayı 2.600 civarına düşmektedir. Buhari, hadislerin sıhhatini değerlendirirken ravi zincirini (isnadı), ravilerin güvenilirliğini ve metin uyumunu titizlikle ele almıştır.
Hadis İlminde Devrim Yaptı
Buhari’nin getirdiği metotlar, hadis ilminin sistemleşmesinde büyük rol oynadı. Hadis kabulünde aranan şartları belirleyerek, sahih hadis tanımını netleştiren ilk âlimlerden biri oldu.
Ömrü İlim ve Hicretle Geçti
Yalnızca ilmi değil, kişiliğiyle de ümmetin takdirini kazanan Buhari, iftiralara ve baskılara rağmen doğru bildiği yoldan sapmadı. Hayatının son yıllarını Semerkand yakınlarındaki Hartenk köyünde geçirdi ve burada 870 yılında (Hicri 256) vefat etti.
Neden önemli?
İmam Buhari’nin titizliği ve ilmi yaklaşımı, günümüzde bile hadis ilminde referans kabul ediliyor. Onun mirası, İslam’ın sahih kaynaklara dayalı şekilde anlaşılması adına hâlâ yol gösterici olmayı sürdürüyor.
