Dünya sağlık tarihinde önemli bir yere sahip olan çiçek hastalığı, geçmişte yüksek bulaşıcılığı ve ölüm oranı nedeniyle büyük salgınlara yol açmış bir enfeksiyon hastalığıdır. Günümüzde çiçek aşısı sayesinde ortadan kaldırılmış olsa da, hastalık hakkında bilgi sahibi olmak önem taşır.
ÇİÇEK HASTALIĞI NEDİR?
Çiçek hastalığı, Variola virüsü adlı bir virüsün neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyondur. Vücutta yüksek ateş, baş ağrısı, sırt ağrısı ve ardından deride kabarcıklarla seyreden döküntülerle kendini gösterir. Bu döküntüler zamanla kabuk bağlayarak iz bırakabilir.
ÇİÇEK HASTALIĞI NEDEN ÇIKAR?
Hastalığın temel nedeni Variola major ve Variola minor adlı virüs türleridir. Virüs, enfekte kişilerin solunum yoluyla saçtığı damlacıklar aracılığıyla bulaşır. Ayrıca, hastanın kullandığı eşyalar, yatak takımları veya giysiler de bulaşma riskini artırır.
ÇİÇEK HASTALIĞI İLK NEREDE ÇIKAR?
Çiçek hastalığının ilk olarak Mısır’da milattan önceki dönemlerde ortaya çıktığı düşünülmektedir. Arkeolojik bulgularda, bazı mumyaların yüzlerinde çiçek hastalığına benzer izler tespit edilmiştir. Hastalık daha sonra ticaret yolları üzerinden Asya ve Avrupa’ya yayılmıştır.
ÇİÇEK HASTALIĞI İLE SU ÇİÇEĞİ AYNI ŞEY Mİ?
Çiçek hastalığı ile su çiçeği birbirine karıştırılsa da tamamen farklı hastalıklardır. Su çiçeğine Varicella zoster virüsü neden olur ve genellikle çocukluk çağında hafif seyreder. Çiçek hastalığı ise çok daha ağır, ölümcül seyreden bir enfeksiyondur.
ÇİÇEK HASTALIĞI KENDİLİĞİNDEN GEÇER Mİ?
Çiçek hastalığı, kendi kendine geçen bir hastalık değildir. Tedavi edilmediği takdirde ölüm oranı oldukça yüksektir. Günümüzde doğal vakalar görülmemekle birlikte, geçmişte hastalığın tedavisi yalnızca semptomların hafifletilmesiyle mümkündü.
ÇİÇEK HASTALIĞI KAÇ GÜN SÜRER?
Hastalığın kuluçka süresi genellikle 7 ila 17 gün arasında değişir. Belirtilerin ortaya çıkmasından sonra hastalık yaklaşık 2 ila 4 hafta içinde seyrini tamamlar. Bu süreçte döküntüler kabuk bağlayarak iyileşir.
ÇİÇEK HASTALIĞINA NE İYİ GELİR?
Çiçek hastalığına karşı spesifik bir ilaç bulunmaz. Geçmişte uygulanan tedaviler, ateşin düşürülmesi, sıvı kaybının önlenmesi ve deri enfeksiyonlarının engellenmesi üzerine odaklanmıştır. Günümüzde hastalığın eradike edilmesi nedeniyle tedaviye ihtiyaç kalmamıştır.
ÇİÇEK HASTALIĞINDA BANYO YAPILIR MI?
Hastalığın bulaşıcılığı ve deri lezyonlarının hassasiyeti nedeniyle, çiçek hastalığı döneminde banyo yapmak önerilmezdi. Su, döküntülerin yayılmasına veya enfekte olmasına neden olabilirdi. Ancak günümüzde bu durum yalnızca tarihsel bilgi olarak önem taşır.
ÇİÇEK HASTALIĞI İÇİN AŞI VAR MI?
Evet, çiçek hastalığı için geliştirilen aşı, insanlık tarihinin en büyük tıbbi başarılarından biridir. 1796 yılında Edward Jenner tarafından temelleri atılan çiçek aşısı, 1980 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından hastalığın tamamen yok edildiği ilan edilene kadar uygulanmıştır.
ÇİÇEK HASTALIĞI AŞISI KAÇ YAŞINDA OLMALI?
Çiçek aşısı günümüzde rutin olarak uygulanmamaktadır çünkü hastalık dünyada tamamen eradike edilmiştir. Ancak geçmişte, genellikle 1 yaşından itibaren uygulanmaya başlanmış, gerektiğinde hatırlatma dozları yapılmıştır.
