Ben kendimi teknolojist ve yazılımcı olarak tanımlarım ve her zaman zevk aldığım bir meslek olmuştur yazılımla uğraşmak. Çevremdeki herkes "geleceğin mesleği" derdi bu iş için, üniversiteli gençler bilgisayar mühendisliği bölümlerine akın ederdi. Hızlı kodlama öğreten kurslar her köşe başındaydı neredeyse.
Ama geçen hafta New York Times'da çıkan bir haber hepimizi derin derin düşündürdü.
Haberde anlatılan hikaye gerçekten insanı düşündürüyor: Purdue Üniversitesi'nden bilgisayar bilimleri mezunu 21 yaşındaki Manasi Mishra, çocukluğundan beri kod yazıyor, ileri seviye dersleri alıyor, her şeyi doğru yapıyor. Ama mezun olduktan sonra tek görüşme davetini Chipotle'dan alıyor. O işi de alamıyor tabii.
ABD'de teknoloji işsizlik oranı 2025'te %3.5'e yükseldi. Oregon State mezunu Zach Taylor 2023'ten beri 5.762 işe başvurdu, sadece 13 mülakat aldı, hiçbiri sonuç vermedi. McDonald's'tan bile "deneyim eksikliği" gerekçesiyle reddedildi. Amerika'nın en büyük teknoloji şirketleri 2024'te 95.000'den fazla kişiyi işten çıkardı.
İlk neden tabii ki yapay zeka. Microsoft CEO'su Satya Nadella açıkça diyor ki: Kodun %20-30'u artık AI tarafından yazılıyor. GitHub Copilot, ChatGPT, Claude gibi araçlar özellikle giriş seviyesi kodlama işlerini ortadan kaldırıyor. Anthropic CEO'su Dario Amodei "önümüzdeki 5 yıl içinde entry-level beyaz yakalı işlerin %50'si yok olacak" diyor.
İkinci neden pandemiden sonraki çılgın işe alım ve ardından gelen ani duruş. 2020-2022 arasında teknoloji şirketleri sanki para ağaçta yetişiyormuş gibi binlerce mühendis işe aldı. Yazılımcı maaşları çılgınca arttı! Sonra faizler artmaya başladı, ekonomi yavaşladı, şirketler "verimlilik" dediler ve kitlesel çıkarmalar başladı. Bugün buradayız.
Üçüncü neden deneyimli mühendislerle rekabet. Yeni mezunlar artık 10-15 yıl tecrübeli, işten çıkarılmış kıdemli yazılımcılarla aynı pozisyonlar için yarışıyor.
Avrupa'da yazılım iş ilanları 2020'den bu yana %35 azaldı. Özellikle İngiltere ve Almanya'nın 2025-2026'da en büyük pazar payı kayıplarını yaşayacağı öngörülüyor. Talando'nun 2024 verilerine göre, yazılım iş ilanları Mayıs 2022'de 60.78 bin iken Ocak 2024'te 18 bine düştü - tam 3.37 kat azalma.
Çin'de durum daha dramatik. 2024'te Alibaba, Tencent, ByteDance gibi devler toplamda 180.000'den fazla kişiyi işten çıkardı. Çin hükümeti "ortak refah" politikalarıyla teknoloji devlerini dizginlerken, AI yatırımlarını katla artırıyor.
PwC'nin tahminlerine göre, AI ve ilgili teknolojiler önümüzdeki 20 yılda Çin'deki işlerin %26'sını ortadan kaldırabilir. Çinli şirketler AI'yi çok daha agresif kullanıyor - Alibaba CEO'su "2025'te kodun %70'ini AI yazacak" açıklaması boşuna değildi!
Tüm bunların en ilginç kısmı şu: Mezunlar AI kullanarak binlerce işe toplu başvuru yapıyor, şirketler de AI kullanarak dakikalar içinde CV'leri eliyor. Kimse kimseyle konuşmuyor, herkes algoritmayla konuşuyor. Bu da ayrı bir kabus.
Yazılımcılığın sonu gelmiyor ama kesinlikle radikal bir dönüşüm yaşıyor. 2000'lerde web sitesi yapabilen herkes iş bulurken, 2010'larda mobil uygulama geliştirebilen krallar oldu. Şimdi de AI ile çalışabilen, onu anlayan ve ona yön verebilen yazılımcılar öne çıkacak.
