Japonya’daki Waseda Üniversitesi araştırmacıları, depresyonun erken teşhisinde yapay zeka tabanlı yüz analizi sistemlerinin kullanılabileceğini gösteren çarpıcı bir çalışma gerçekleştirdi. Bulgular, prestijli bilim dergisi Scientific Reports’ta yayımlandı.
10 SANİYELİK VİDEOLARDA DEPRESEF İPUÇLARI
Çalışma kapsamında 64 üniversite öğrencisinin 10 saniyelik tanıtım videoları kaydedildi. Araştırma ekibi, OpenFace 2.0 isimli açık kaynaklı yapay zeka sistemini kullanarak öğrencilerin yüz kas hareketlerini ayrıntılı şekilde analiz etti.
Sistem, özellikle kaş kaldırma, dudak germe, ağız açma gibi mikro yüz hareketlerinde depresif belirtilerle ilişkili örüntüler tespit etti. Bu hareketlerin sıklığı ve kombinasyonları, öğrencilerin depresyon ölçeklerindeki puanlarıyla uyumlu bulundu.
KLİNİK BELİRTİLERDEN ÖNCE TESPİT MÜMKÜN
Araştırma ekibinden Doç. Eriko Sugimori, elde edilen bulguların erken tanı açısından büyük önem taşıdığını belirterek, “Bu teknoloji klinik belirtiler ortaya çıkmadan önce ruhsal sorunları tespit edebilir. Okullarda, işyerlerinde veya toplumsal taramalarda kullanılabilecek bir erken uyarı aracı haline gelebilir” dedi.
Sugimori, sistemin insanların kendi duygusal durumlarını daha iyi fark etmelerine de yardımcı olabileceğini, böylece erken dönemde destek almalarının kolaylaşacağını ifade etti.
GÖZLEMLER YAPAY ZEKA ANALİZLERİNİ DOĞRULADI
Çalışmada yalnızca yapay zeka değil, insan gözlemleri de değerlendirildi. Videoları izleyen diğer öğrenciler, depresif semptomlar bildiren katılımcıları daha az arkadaş canlısı, daha az enerjik ve daha yapay bulduklarını söyledi. Bu gözlemler, yapay zekanın çıkardığı sonuçlarla paralellik gösterdi.
KÜRESEL SAĞLIKTA YAPAY ZEKA TARTIŞMASI
İngiltere’de her 6 kişiden 1’inin depresyon veya anksiyete yaşadığı biliniyor. Yapay zeka tabanlı sağlık çözümleri giderek yaygınlaşırken, veri güvenliği ve insan empatisi eksikliği konusundaki tartışmalar da sürüyor.
Uzmanlar, bu sistemlerin bireylerin yüz verilerini toplarken mahremiyetin korunması gerektiğini, etik kurallar çerçevesinde kullanılmasının önem taşıdığını belirtiyor. İngiltere hükümeti, yapay zekayı sağlık sistemine entegre etmeyi hedeflerken, psikiyatri uzmanları teknolojinin insan etkileşimini tamamen ikame etmemesi gerektiğinin altını çiziyor.
GELECEKTE KULLANIM ALANLARI GENİŞLEYEBİLİR
Bu tür yapay zeka uygulamaları, yalnızca depresyon değil, anksiyete bozuklukları, travma sonrası stres bozukluğu ve hatta demans gibi erken belirtileri olan nöropsikiyatrik hastalıkların tespitinde de kullanılabilir.
Araştırma ekibi, sonraki adımda daha geniş katılımcı gruplarıyla çalışmalar yapmayı ve teknolojinin doğruluk oranını artırmayı hedefliyor.
