HPV (Human Papilloma Virus), rahim ağzı, gırtlak ve ağız kanserleri başta olmak üzere pek çok hastalığa neden olan, genellikle cinsel yolla bulaşan bir virüstür. Virüsün yayılımı HPV aşısı ile büyük oranda engellenebiliyor. Aşı, özellikle kız çocukları ve kadınlara virüse maruz kalmadan önce yapıldığında rahim ağzı kanseri riskini önemli ölçüde azaltıyor. Erkeklere uygulandığında ise hem virüsün yol açabileceği sağlık sorunlarına karşı koruma sağlanıyor hem de çiftler arasındaki bulaş riski önleniyor.
HPV AŞISI NEDEN YAPILMALI?
Aşı, virüsün vücuda tanıtılmasıyla bağışıklık sistemini uyarıyor ve olası enfeksiyonlara karşı koruma sağlıyor. 15-45 yaş arası kadın ve erkeklerin aşılanması, toplum sağlığı açısından önem taşıyor. HPV’nin birden fazla türü olduğu için halihazırda virüs taşıyan kişiler de diğer türlere karşı korunmak amacıyla aşı olabiliyor. Ancak aşı mevcut enfeksiyonun tedavisinde etkili olmuyor. Rutin sağlık kontrolleri ve testler, aşılama sonrasında da devam etmesi gereken uygulamalar arasında yer alıyor. Aşının en az 10 yıl koruma sağladığı biliniyor.
ANKARA’DA SINIRLI KAPSAMDA ÜCRETSİZ UYGULAMA YAPILDI
Türkiye’de HPV aşısı ulusal aşı takvimine henüz alınmadı. Ancak Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, 2024 yılında Türkiye’de ilk kez ücretsiz HPV aşısı uygulamasını başlattı. Gazi Üniversitesi Hastanesi iş birliğiyle yürütülen proje, 20 Mart – 20 Nisan 2024 tarihleri arasında başvuruları kabul etti. Projede 2 bin kişilik hedef konulurken, 1.575 başvuru kabul edildi. Başvurular yalnızca Ankara’da ikamet eden ve sosyal yardım alan ailelerin 9-30 yaş arası kız çocukları ile kadınlarını kapsadı.
SGK KARŞILAMIYOR, MALİYET VATANDAŞA YÜK OLUYOR
Türkiye’de HPV aşısı halen Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamına alınmadı. Aşı yalnızca eczaneler ve özel sağlık kuruluşlarından ücretli olarak temin edilebiliyor. Üç doz halinde yapılan aşının toplam maliyeti binlerce lirayı buluyor. Bu nedenle birçok kişi aşıya erişimde zorluk yaşıyor.
VATANDAŞ GÖRÜŞÜ: 'FİYATI NEDENİYLE ERTELEMEK ZORUNDA KALDIM'
Ankara’da yaşayan üniversite öğrencisi Yağmur K., HPV aşısı için başvuru kotasına giremeyenlerden biri oldu. Yağmur, yaşadığı süreci şu sözlerle anlattı:
“Ücretsiz uygulamaya başvurmak istedim ama kontenjan dolmuştu. Eczaneden almak istediğimde fiyatı çok yüksekti. Öğrenci olduğum için bu maliyeti karşılayamıyorum. Sağlığımız için çok önemli olduğunu biliyoruz ama imkânsızlıklar nedeniyle ertelemek zorunda kalıyorum.”
ULUSAL TAKVİME 2025 SONUNDA GİRMESİ PLANLANIYOR
Sağlık Bakanlığı, HPV aşısını 2025 yılı sonuna kadar ulusal aşı programına dahil etmeyi planlıyor. İlk aşamada 13 yaşındaki kız çocuklarının ücretsiz aşılanması hedefleniyor. İsteğe bağlı olarak 15 yaş ve üzeri grupların da programa alınabileceği ifade ediliyor. Henüz hangi aşı tipinin (örneğin Gardasil 9) kullanılacağı, uygulamanın ülke genelinde aynı anda mı yoksa kademeli olarak mı başlatılacağı konusunda net açıklama yapılmadı.
